Câu 2 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích Bài 1 :

   - Tình cảm muốn diễn tả : tình cảm cha mẹ với con cái, nhắn nhủ con phải ghi nhớ công lao trời biển của cha mẹ.

   - Cái hay : phép so sánh (công cha - núi ngất trời; nghĩa mẹ - nước biển Đông), đối xứng (cha-mẹ; núi-biển), thể lục bát dân gian, âm điệu sâu lắng đi vào lòng người.

   - Một số câu ca dao tương tự :

   +      "Lên non mới biết non cao

   Nuôi on mới biết công lao mẫu tử"

   +      "Công cha như núi Thái Sơn

   Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

         Một lòng thờ mẹ kính cha

   Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con"

   +      "Nuôi con mẹ héo vóc hình

   Cạn bầu sữa ngọt mà tình không vơi"

Câu 3 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích Bài 2 - Tâm trạng người phụ nữ lấy chồng xa quê :

   - Thời gian : "chiều chiều" - từ láy gợi buồn và thời gian tuần hoàn, lặp lại.

   - Không gian : "ngõ sau " - vắng lặng, không gian rộng, gợi sự cô đơn.

   - Hành động : "đứng " - sự hướng vọng, không yên lòng.

   - Nỗi niềm : "ruột đau chín chiều " - "chín bề", nhiều bề : nỗi cô đơn làm dâu xứ lạ, nhớ thương cha mẹ, tê tái, đau buồn không giúp đỡ được cha mẹ.

Câu 4 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích Bài 3 - nỗi nhớ và sự yêu kính với ông bà :

   - "Ngó lên " : thể hiện sự tôn kính.

   - Hình ảnh "nuộc lạt " : có hai ý nghĩa là "rất nhiều" và "tình cảm gắn bó".

   - Cặp từ so sánh "Bao nhiêu ... bấy nhiêu " : nỗi nhớ trùng điệp nhiều vô kể.

Câu 5 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích Bài 4 - tình cảm anh em thân thương :

   - Điệp từ "cùng chung - cùng thân " : tình thiêng liêng, quan trọng.

   - So sánh : ví anh-em với tay-chân, những bộ phận gắn bó khăng khít trên một thể thống nhất, nói lên sự gắn bó anh em.

   → Nhắc nhở : anh em phải hòa thuận, đoàn kết, thương yêu nhau để cha mẹ vui lòng cũng là lẽ sống đúng đắn.

Câu 6 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Những biện pháp nghệ thuật được cả bốn bài ca dao sử dụng :

   - Thể thơ lục bát

   - Lối ví von, so sánh.

   - Hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong đời sống.

   - Ngôn ngữ vẫn mang tính chất hướng ngoại nhưng không theo hình thức đối đáp mà chỉ là lời nhắn nhủ, tâm tình.

Câu 1 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   - Tình cảm diễn tả trong bốn bài ca dao là tình cảm gia đình : cha mẹ - con cái, mẹ con, ông bà - con cháu, anh em một nhà.

   - Nhận xét : Đó là những tình cảm thiêng liêng, đáng quý, chúng ta cần phải tôn trọng, giữ gìn nó.

Câu 2* (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Một số bài ca dao nội dung tương tự :

   -      "Biển Đông còn lúc đầy vơi

   Chớ lòng cha mẹ suốt đời tràn dâng"

   -      “Chiều chiều xách giỏ hái rau

   Nhìn lên mả mẹ ruột đau như dần”

   -      “Đói lòng ăn hột chà là

   Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng”

   -      “Khôn ngoan đối đáp người ngoài

   Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau”

Câu 1 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Câu 2 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích Bài 1 :

   - Tình cảm muốn diễn tả : tình cảm cha mẹ với con cái, nhắn nhủ con phải ghi nhớ công lao trời biển của cha mẹ.

   - Cái hay : phép so sánh (công cha - núi ngất trời; nghĩa mẹ - nước biển Đông), đối xứng (cha-mẹ; núi-biển), thể lục bát dân gian, âm điệu sâu lắng đi vào lòng người.

   - Một số câu ca dao tương tự :

   +      "Lên non mới biết non cao

   Nuôi on mới biết công lao mẫu tử"

   +      "Công cha như núi Thái Sơn

   Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

         Một lòng thờ mẹ kính cha

   Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con"

   +      "Nuôi con mẹ héo vóc hình

   Cạn bầu sữa ngọt mà tình không vơi"

Câu 3 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích Bài 2 - Tâm trạng người phụ nữ lấy chồng xa quê :

   - Thời gian : "chiều chiều" - từ láy gợi buồn và thời gian tuần hoàn, lặp lại.

   - Không gian : "ngõ sau " - vắng lặng, không gian rộng, gợi sự cô đơn.

   - Hành động : "đứng " - sự hướng vọng, không yên lòng.

   - Nỗi niềm : "ruột đau chín chiều " - "chín bề", nhiều bề : nỗi cô đơn làm dâu xứ lạ, nhớ thương cha mẹ, tê tái, đau buồn không giúp đỡ được cha mẹ.

Câu 4 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích Bài 3 - nỗi nhớ và sự yêu kính với ông bà :

   - "Ngó lên " : thể hiện sự tôn kính.

   - Hình ảnh "nuộc lạt " : có hai ý nghĩa là "rất nhiều" và "tình cảm gắn bó".

   - Cặp từ so sánh "Bao nhiêu ... bấy nhiêu " : nỗi nhớ trùng điệp nhiều vô kể.

Câu 5 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích Bài 4 - tình cảm anh em thân thương :

   - Điệp từ "cùng chung - cùng thân " : tình thiêng liêng, quan trọng.

   - So sánh : ví anh-em với tay-chân, những bộ phận gắn bó khăng khít trên một thể thống nhất, nói lên sự gắn bó anh em.

   → Nhắc nhở : anh em phải hòa thuận, đoàn kết, thương yêu nhau để cha mẹ vui lòng cũng là lẽ sống đúng đắn.

Câu 6 (trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Những biện pháp nghệ thuật được cả bốn bài ca dao sử dụng :

   - Thể thơ lục bát

   - Lối ví von, so sánh.

   - Hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong đời sống.

   - Ngôn ngữ vẫn mang tính chất hướng ngoại nhưng không theo hình thức đối đáp mà chỉ là lời nhắn nhủ, tâm tình.