II. Cuộc kháng chiến chống Pháp từ 1858- 1873.

1.Kháng chiến ở Đà Nẵng và ba tỉnh miền đông Nam Kỳ.

- Nhân dân tích cực phối hợp với Triều đình chống

Pháp.

- Năm 1859: Pháp đánh Gia Định, nghĩa quân Nguyễn Trung Trực đốt cháy tàu Ét- pê- răng của Pháp trên sông Vàm Cỏ Đông (10.12.1861)

- Cuộc khởi nghĩa do Trương Định lãnh đạo đã làm cho địch thất điên bát đảo.

- Trương Quyền tiếp tục kháng chiến.

 2. Kháng chiến lan rộng ra ba tỉnh miền Tây Nam kỳ:

- Triều đình tập trung đàn áp khởi nghĩa của nhân dân ở Trung kỳ và Bắc kỳ..

- Ra sức ngăn cản phong trào kháng chiến của nhân dân Nam kỳ.

- Cử người sang Pháp thương lượng nhưng thất bại.

- Từ ngày 20- 24.6.1867: Pháp chiếm các tỉnh miền Tây (Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên).

- Nhân dân nổi dậy khắp nơi, nhiều trung tâm kháng chiến được thành lập: Đồng Tháp Mười, Tây Ninh, Bến Tre, Trà Vinh, Hà Tiên, …

+ Với các lãnh tụ: Trương Quyền, Phan Tôn, Nguyễn Trung Trực, Nguyễn Hữu Huân, …

+ Các nhà nho sĩ dùng ngòi bút chiến đấu như: Nguyễn Trung Trực, Phan Văn Trị, ….

=> Số lượng người tham gia đông đảo, nhiều tầng lớp nhân dân, đặc biệt là nông dân. Quy mô: Rộng khắp 6 tỉnh Nam Kỳ → thất bại.

.Thực dân Pháp đánh Bắc Lỳ lần 2. Nhân dân Bắc Kỳ tiếp tục kháng chiến trong những năm 1882 – 1884

a.Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kỳ lần 2 (1882)

+ Âm mưu của Pháp:

- Lấy cớ triều đình Huế vi phạm Hiệp ước năm 1874, tiếp tục giao thiệp với nhà Thanh, Pháp đem quân xâm lược Bắc Kì lần thứ hai => biến nước ta thành thuộc địa.

+ Diễn biến:

- Ngày 3 - 4 - 1882, quân Pháp do Ri-vi-e chỉ huy đã kéo ra Hà Nội

- Ngày 25 - 4 - 1882, Ri-vi-e gửi tối hậu thư cho Hoàng Diệu buộc phải nộp thành. cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt, Hoàng Diệu thắt cổ tự vẫn.

- Sau đó Pháp chiếm một số nơi khác như Hòn Gai, Nam Định...

b.Nhân dân bắc Kỳ tiếp tục kháng Pháp

-Ở Hà Nội, nhân dân tự tay đốt nhà, tạo thành bức tường lửa chặn bước tiến của quân giặc.

+ Tại các nơi khác, nhân dân tích cực đắp đập, cắm kè trên sông, làm hầm chông, cạm bẫy để ngăn bước tiến của quân Pháp.

+ 19 - 5 - 1883, quân ta giành thắng lợi lớn trong trận Cầu Giấy lần thứ hai, Ri-vi-e bị giết tại trận.

+ Triều đình Huế lại chủ trương thương lượng với Pháp.

Cuộc kháng chiến lan rộng ra toàn quốc

1.Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kỳ lần 1 (1873)

+ Âm mưu của Pháp đánh ra Bắc Kì:

- Lấy cớ giải quyết vụ Đuy-puy, Pháp cử Gác-ni-ê chỉ huy 200 quân kéo ra Bắc.

+ Diễn biến:

- Ngày 20 - 11 - 1873, quân Pháp nổ súng đánh và chiếm thành Hà Nội, nhanh chóng đánh chiếm các tỉnh lân cận.

2.Kháng chiến ở Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Kỳ (1873 -1874)

+ Khi quân Pháp kéo vào Hà Nội, nhân dân ta anh dũng chống Pháp ở Ô Quan Chưởng.

+ Tại các tỉnh đồng bằng, ở đâu Pháp cũng vấp phải sự kháng cự của nhân dân ta. Các căn cứ kháng chiến được hình thành ở Thái Bình, Nam Định...

+ Ngày 21 - 12 - 1873, Gác-ni-ê bị giết.

+ Triều đình Huế lại kí Hiệp ước Giáp Tuất (15 - 3 - 1874). Pháp rút quân khỏi Bắc Kì; triều đình thừa nhận 6 tỉnh Nam Kì hoàn toàn thuộc Pháp.