Mở bài

- Dẫn dắt, giới thiệu về cây phượng thông qua câu thơ mà em biết.

- Gợi ý câu thơ viết về hoa phượng:

Tháng năm về rợp trời hoa Phượng đỏ
Ve râm ran, nắng gió đến xao lòng
(Vân Anh)

Tháng năm
rạo rực ngày thường
Phượng hồng đỏ lửa sân trường ban trưa
Trời xanh
Mây trắng gió lùa
Tiếng ve tấu nhạc như đưa tôi về
(Tony Bùi)

Tia nắng hè hồng nắng rực râm ran
Cho phượng hồng thắp tràn lên màu lửa.
(Đào Mạnh Thạnh)

Tháng năm
Rợp trời hoa phượng đỏ
Ước mơ bay cao
theo làn gió
Đôi mắt trong veo tuổi học trò.
(Lê Mỹ Hường)

Tháng năm về,hoa phượng nở xôn xao
Đỏ rực rỡ, cháy bỏng trời mùa hạ
Hoa học trò tưng bừng nô nức quá
Lại nhớ trường, nhớ lớp đến nôn nao.
(Trần Thị Tĩnh)

b. Thân bài

- Miêu tả khái quát về cây phượng: rễ cây, thân cây, lá cây, hoa phượng.

- Cây phượng như là một người bạn thân thiết, gắn bó với học sinh:

• Cây phượng cao lớn, vững chắc tạo bóng mát cho HS ngồi nghỉ, chơi đùa, học bài dưới gốc cây.
• Những chiếc lá được các cô cậu học trò khéo tay dùng để bện những chiếc râu tôm
• Hoa phượng đỏ rực như màu nhiệt huyết tuổi học trò.

- Những cảm nhận riêng về hoa phượng: mỗi khi hoa phượng nở lại gợi lên nhiều điều:

• Báo hiệu một mùa thi lại sắp về. Những đêm thao thức ôn bài, hoa phượng như cây đuốc soi sáng giữa trời đêm.
• Báo hiệu những ngày nghỉ dài của mùa hè sắp đến, các em HS sẽ được vui chơi thỏa thích sau một năm học dài.
• Báo hiệu những chia ly, khi những học sinh tạm biệt thầy cô và mái trường.

- Có học sinh nào mà chưa từng ép những chú bướm đỏ rực từ hoa phượng vào trang vở. Đó là kỉ niệm của tuổi hồng ngây thơ.

- Mỗi lần nhìn hoa phượng, những kỉ niệm, cảm xúc lại bâng khuâng, xuyến xao đến lạ kì.

- Hoa phượng chính là hoa của tuổi học trò, có lúc buồn, lúc vui, nhưng luôn căng tràn nhựa sống và nhiệt huyết mạnh mẽ.

c. Kết bài

- Nêu những suy nghĩ, tình cảm của em dành cho cây phượng.

Phượng không thơm, phượng chưa hẳn là đẹp, nhưng phượng đỏ và phượng nhiều, phượng có một linh hồn sắc sảo mênh mang.

Phượng không phải là một đoá, không phải vài cành; phượng đây là cả một loạt, cả một vùng, cả một góc trời đỏ rực. Mỗi hoa chỉ là một phần tử của cái xã hội thắm tươi; người ta quên đoá hoa, chỉ nghĩ đến cây, đến hàng, đến những tán lớn xòe ra, trên đậu khít nhau bằng muôn ngàn con bướm thắm. Màu hoa phượng chói lói, sinh sống như sắc máu người. Ấy là lời kêu kỳ bí của mùa hè; trong nắng chói chang, mùa hè thét lên những tiếng lửa.

Nhưng hoa càng đỏ, lá lại càng xanh. Vừa buồn mà lại vui, mới thực là nỗi niềm bông phượng. Một lần gió hẩy tới; từng đợt sóng rào rào trên biển hoa.

Người ta hay trồng phượng ngoài thành và trong thành; và người ta hay trồng phượng trong các sân trường. Vì sao? Nhưng dù trồng ở đâu, cũng chỉ có bọn học sinh yêu và hiểu hoa phượng nhất. Hoa phượng là hoa-học-trò. Còn ai quen với phượng cho bằng bọn cắp sách đến trường một ngày hai buổi! Còn ai có linh hồn tươi thắm để quan họa với phượng thắm tươi?

Mùa xuân, phượng ra lá. Lá xanh um, mát rượi, ngon lành như lá me non. Lá ban đầu xếp lại, còn e; dần dần xòe ra cho gió đưa đẩy. Lòng cậu học trò phơi phới làm sao! Cậu chăm lo học hành, rồi lâu cũng vô tâm quên màu lá phượng. Một hôm, bỗng đâu trên những cành cây báo ra một tin thắm: Mùa hoa phượng bắt đầu. Đến giờ chơi, học trò ngạc nhiên nhìn trông: Hoa nở lúc nào mà bất ngờ dữ vậy!

Bình minh của hoa phượng là một màu đỏ còn non, nếu có mưa, lại càng tươi dịu. Ngày xuân dần hết, số hoa tăng, màu cũng đậm dần. Rồi hòa nhịp với mặt trời chói lọi, màu phượng mạnh mẽ kêu vang; hè đến rồi! Khắp thành phố bỗng rực lên, như đến tết nhà nhà đều dán câu đối đỏ. Sớm mai thức dậy, cậu học trò vào hẳn trong mùa phượng; thôi nghỉ hè sắp đến đây! Mùa thi cử sắp đến.

Thi cử cho các anh sắp ra trường, lười biếng của các em còn ở nhiều năm. Sự học một bên căng, một bên chùng, đều ghi dấu hoa phượng. Các em ngồi trong lớp làm bài, tay không muốn chạy nhanh. Vì gần nghỉ, nên các em nghỉ ngay lúc còn chưa nghỉ. Phượng đỏ thế kia mà! Khắp các cành đều có hoa; hoa nở, hoa rơi, hoa bay, đến cả ngoài vườn xa không có cây mà cũng có hoa phượng.

Các chàng trai trẻ vui tay nhặt cánh phượng trên cỏ xanh, lẩn thẩn như bùi ngùi. Có người bỏ vào sách ép, có người bỏ cả vào thư gửi đi. Hoa phượng tươi, tươi nhưng mà tươi quá quắt; hoa phượng đẹp nhưng mà đẹp não nùng. Ai xui hoa phượng nhiều như vậy? Ai dạy cho hoa phượng cái màu xa xăm? Phượng vui; cái vui tươi như là làm cho thái quá để che dấu cái sầu uất.

Cái sầu nghỉ hè, vâng, nhất là đối với những chàng sắp ra trường, mà trước khi ra, phải trải một cuộc thi. Những chàng ấy chăm ngay từ đầu năm; đến lúc hoa phượng đậm màu, lại càng gấp gáp. Vài chàng bấy lâu nhác biếng, nay cùng bị màu hoa phượng đẩy cho ở sau lưng. Phượng hồng, phượng đỏ, phượng xác pháo, phượng máu người, phượng cứ nở, các anh cứ cố học; sắc phượng mệt mỏi lắm sao! Thật đúng với lòng các anh, gắng sức nhưng mà buồn bã. Các anh đã nghĩ đến hè, đến lúc ra trường, đến ngã ba đường phải chọn hướng đi, đến cuộc đời đang rình các anh mà chụp bắt.

Rồi một hôm, trống đánh: Các anh ngồi thi. Ôi, bài văn bí quá, bài tính mãi không ra, các anh toát mồ hôi, ngó quanh quẩn như cầu cứu, nhìn ra cửa sổ thấy bóng phượng ở ngoài sân! Rồi kẻ đậu thì bỏ mặc bông phượng mà vui vầy; kẻ hỏng buồn riêng một mình, bạn bè cũng không, chỉ biết thơ thẩn cùng bông phượng. Họ đi giữa đường, dầm xác bông phượng, họ ngồi thơ thẩn, bỏng phượng cũng rụng bên mình. Bàn tay mân mê bông phượng, cái sắc đỏ ám ảnh quá, đỏ một cách tức tối, đỏ một cách tuyệt vọng.

Phượng cứ nở. Phượng cứ rơi. Bao giờ cũng có hoa phượng rơi, bao giờ cùng có hoa phượng nở. Nghỉ hè đã đến. Học sinh sửa soạn về nhà. Nhà chưa về, cái vui gia đình đâu chưa thấy, chỉ thấy xa trường, rời bạn; buồn xiết bao! Những cuộc tình duyên giữa bạn bè đến lúc rẽ chia, cũng rẽ chia dưới màu hoa phượng; dù hữu tâm, dù vô tình, người nào cũng có sắc hoa phượng nằm ở trong hồn. Phượng xui ta nhớ cái gì đâu. Nhớ người sắp xa, còn đứng trước mặt. Nhớ một trưa hè gà gáy khan. Nhớ một thành xưa son uể oải.

Thôi học trò đã về hết, hoa phượng ở lại một mình. Phượng đứng canh gác nhà trường, sân trường. Hè đang thịnh, mọi nơi đều buồn bã, trường ngủ, cây cối ngủ. Chỉ có hoa phượng thức đề làm vui cho cánh trường. Hoa phượng thức nhưng thỉnh thoảng cũng mệt nhọc, muốn lim dim. Gió qua, hoa giật mình, một cơn hoa rụng.

Cứ như thế, hoa-học-trò thả những cánh son xuống cỏ, đếm từng giây phút xa bạn học sinh! Hoa phượng rơi, rơi. Hoa phượng mưa. Hoa phượng khóc. Trường tẻ ngắt không tiếng trống, không tiếng người. Hoa phượng nở, hoa phượng nhắc nhở. Ba tháng trời đằng đẵng. Hoa phượng đẹp với ai; khi học sinh đã đi cả rồi!

Hè sang nắng lên hoa về đỏ tươi. Mùa hoa báo tin ve sầu nhạc buông. Cùng phô sắc tươi. Hoa thêm mặn mà. Đồng hòa ca khúc hát yêu đời. Nhẹ cơn gió đưa hoa rơi từng cánh. Gợi bao nhớ nhung… Đây là những lời bài hát vô cùng ý nghĩa trong ca khúc Mùa hoa phượng. Mỗi lần nghe câu hát ấy, em lại chợt xao xuyến nhớ về cây phượng trước cổng trường.

Cây phượng ấy không biết trồng tự bao giờ, từ lần đầu tiên đến trường em đã thấy cây sừng sững ở đấy. Rễ cây to, trồi lên cả trên mặt đất như những con rắn lớn. Thân cây cao hơn cả cổng trường, to đến phải hai học sinh ôm mới hết. Vỏ thân cây màu nâu sẫm, xù xì, những vết hằn của thời gian. Cây phượng già có tán lá xum xuê, che mát cho cả cổng trường. Là nơi cho những học sinh đến sớm ngồi nghỉ ngơi. Và cây phượng ấy cũng chính là dấu hiệu, là một biểu tượng cho ngôi trường của em.

Suốt cả năm, cây phượng già như một người bảo vệ trầm tĩnh, im lặng đứng gác cho cả ngôi trường. Đến cuối tháng tư, đầu tháng năm, cây cựa mình, vươn dậy. Từ trong những cành khô, những mầm hoa dần nhú ra, hút hết những cái nóng đổ lửa của mùa hè để mà bùng cháy. Ngay cả quá trình ấy cũng diễn ra hết sức thầm lặng. Ngày ngày, rất nhiều người đi ngang qua nhưng chẳng mấy ai để ý. Chỉ đến khi tiếng ve râm ran cả góc trời, các cô cậu học trò đã thi xong. Mọi người mới chợt nhận ra, thì lúc ấy, hoa phượng đã nở đỏ rực cả cổng trường. Màu đỏ ấy báo hiệu một mùa thi vất vả đã trôi qua, màu hè đã về. Màu đỏ ấy đem đến niềm vui sướng của kì nghỉ dài ngày, nhưng cũng đem đến nỗi buồn của sự chia xa. Có những cậu học trò phải tạm xa trường vài tháng, nhưng cũng có những người có lẽ là không biết bao giờ mới được trở lại. Mỗi lần nhìn thấy hoa phượng nở, ai cũng thổn thức nhớ về những ngày tháng học trò vô tư của mình. Dường như bất kì học sinh nào cũng từng ép hoa phượng thành cánh bướm cất trong cuốn vở. Đó không phải chỉ là một trò chơi, mà đó là cách thức riêng để giữ lại kỉ niệm đẹp của học sinh. Rồi học sinh nghỉ hè. Ngôi trường lại cô đơn, vắng bóng người. Cây phượng vẫn đỏ rực như thế, cháy hết mình, cho đến tận ngày học sinh trở lại trường, lại được gặp những khuôn mặt thân thương ấy mới chịu tàn phai.

Mỗi ngày đến trường, em thường ngước nhìn lên tán lá xanh của cây phượng già ấy. Nhìn để chờ đợi, để trông ngóng những đốm lửa phượng đỏ ấy bùng lên. Khi ấy, em lại thêm yêu cây phượng, thêm yêu ngôi trường và tuổi học trò ngây ngô của mình.

Hè sang nắng lên hoa về đỏ tươi. Mùa hoa báo tin ve sầu nhạc buông. Cùng phô sắc tươi. Hoa thêm mặn mà. Đồng hòa ca khúc hát yêu đời. Nhẹ cơn gió đưa hoa rơi từng cánh. Gợi bao nhớ nhung… Đây là những lời bài hát vô cùng ý nghĩa trong ca khúc Mùa hoa phượng. Mỗi lần nghe câu hát ấy, em lại chợt xao xuyến nhớ về cây phượng trước cổng trường.

Cây phượng ấy không biết trồng tự bao giờ, từ lần đầu tiên đến trường em đã thấy cây sừng sững ở đấy. Rễ cây to, trồi lên cả trên mặt đất như những con rắn lớn. Thân cây cao hơn cả cổng trường, to đến phải hai học sinh ôm mới hết. Vỏ thân cây màu nâu sẫm, xù xì, những vết hằn của thời gian. Cây phượng già có tán lá xum xuê, che mát cho cả cổng trường. Là nơi cho những học sinh đến sớm ngồi nghỉ ngơi. Và cây phượng ấy cũng chính là dấu hiệu, là một biểu tượng cho ngôi trường của em.

Suốt cả năm, cây phượng già như một người bảo vệ trầm tĩnh, im lặng đứng gác cho cả ngôi trường. Đến cuối tháng tư, đầu tháng năm, cây cựa mình, vươn dậy. Từ trong những cành khô, những mầm hoa dần nhú ra, hút hết những cái nóng đổ lửa của mùa hè để mà bùng cháy. Ngay cả quá trình ấy cũng diễn ra hết sức thầm lặng. Ngày ngày, rất nhiều người đi ngang qua nhưng chẳng mấy ai để ý. Chỉ đến khi tiếng ve râm ran cả góc trời, các cô cậu học trò đã thi xong. Mọi người mới chợt nhận ra, thì lúc ấy, hoa phượng đã nở đỏ rực cả cổng trường. Màu đỏ ấy báo hiệu một mùa thi vất vả đã trôi qua, màu hè đã về. Màu đỏ ấy đem đến niềm vui sướng của kì nghỉ dài ngày, nhưng cũng đem đến nỗi buồn của sự chia xa. Có những cậu học trò phải tạm xa trường vài tháng, nhưng cũng có những người có lẽ là không biết bao giờ mới được trở lại. Mỗi lần nhìn thấy hoa phượng nở, ai cũng thổn thức nhớ về những ngày tháng học trò vô tư của mình. Dường như bất kì học sinh nào cũng từng ép hoa phượng thành cánh bướm cất trong cuốn vở. Đó không phải chỉ là một trò chơi, mà đó là cách thức riêng để giữ lại kỉ niệm đẹp của học sinh. Rồi học sinh nghỉ hè. Ngôi trường lại cô đơn, vắng bóng người. Cây phượng vẫn đỏ rực như thế, cháy hết mình, cho đến tận ngày học sinh trở lại trường, lại được gặp những khuôn mặt thân thương ấy mới chịu tàn phai.

Mỗi ngày đến trường, em thường ngước nhìn lên tán lá xanh của cây phượng già ấy. Nhìn để chờ đợi, để trông ngóng những đốm lửa phượng đỏ ấy bùng lên. Khi ấy, em lại thêm yêu cây phượng, thêm yêu ngôi trường và tuổi học trò ngây ngô của mình.

Khi trời bắt đầu nắng nóng, mặt trời bắt đầu chiếu những tia nắng chói chang xuống mặt đất, tiếng ve vang lên gọi hè thì cũng là lúc hoa phượng nở rực trời. Hoa phượng rất gần gũi và thân quen với tuổi học trò, nó gắn liền với những kỉ niệm vui buồn của học trò chúng tôi.

Hầu như trong trường nào cũng trồng một vài cây phượng. Trường của tôi cây phượng được trồng ở giữa sân, dịu hiền với chiếc mũ bông đỏ thắm màu hoa. Thân cây cao to khoác lên mình chiếc áo nâu xù xì,mốc meo màu thời gian. Thời gian trôi, thấm thoắt mà cũng đến mùa thi,tôi nhớ khi trên vòm cây kia ve râm ran tiếng hát là phượng bắt đầu lấp ló những bóng lửa hồng. Phượng ra hoa. Hoa phượng có năm cánh,nở đồng loạt, từng cánh son mềm mịn như nhung kết thành từng bông, từng chùm,từng tán lớn xòe ra như muôn ngàn con bướm thắm đậu khít nhau. Giữa những cánh bướm thắm là nhị hoa dài phủ phấn vàng e lệ.

Trong khung trời trong xanh không gợn mây trôi hoa phượng hồng thắm nổi bật lên kiêu sa mà dễ thương đến lạ. tôi nhớ lại mùi hương hoa phượng không nồng nàn như hồng nhung mà mang một mùi riêng rất riêng chỉ thoảng nhẹ trong gió làm lắng đọng bao tâm hồn học trò…

Vào những ngày hè nắng như đổ lửa, phượng dang những cánh tay khẳng khiu mộc mạc chở che cho chúng tôi. Vẳng đâu đây bên tai tôi vẫn là những tiếng cười đùa vui vẻ của cô học sinh cấp I. Tôi nhớ những mùa hoa phượng rơi, phượng thả từng cánh son của mình xuống sân trường tạo thành một cơn mưa mang sắc đỏ của hoa phượng.Từng cánh phượng hồng rơi nhè nhẹ như ánh lên những tia nắng hè đếm từng giây phút xa bạn học sinh. Ba tháng hè dài đằng đẵng, không tiếng thầy giảng, không tiếng chuyện trò, không tiếng trống trường, phượng trống vắng. Hẳn là hoa phượng đang buồn đang khóc!

Khi còn ngồi trên ghế nhà trường, chúng tôi có rất nhiều kỉ niệm với cây phượng. Nhớ lắm những giờ ra chơi,lũ học trò quây quần bên gốc phượng. Nhớ lắm ngày chia tay, “những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng”, chở cả tiếng cười giòn tan trong nắng,chở cả nỗi nhớ, nỗi buồn sầu chia li. Nhớ lắm cánh phượng mong manh ép chặt trong trang lưu bút, lưu giữ lại một thời hồn nhiên, mơ mộng của tôi. Nhớ lắm những chiều tan trường, mái tóc tôi bay bay trong gió, đùa giỡn, vờn với lá phượng, lá phượng vấn vít, vương trên tóc. Nhớ lắm hình ảnh những cậu học trò bẽn lẽn với chùm hoa phượng giấu sau lưng vì còn ngại ngùng đợi trao tay cho một ai đó. Phượng vui buồn với tuổi học trò, chứng kiến biết bao cuộc chia li để rồi chỉ còn lại một mình phượng cô đơn,buồn bã..Phượng đẹp,phượng rực rỡ,nhưng nhiều khi phượng hờn,phượng tủi vì chính mình. Bởi vẻ đẹp đó có được ai chiêm ngưỡng khi mà học trò đã nghỉ hè hết. Gió ghé qua đùa giỡn,trêu chọc, phượng chạnh lòng, phượng khóc. Lá phượng rơi, hoa phượng rụng.

Mỗi khi nhìn phượng rơi mà lòng tôi lại chênh vênh một nỗi buồn nôn nao khó tả, đó là dấu hiệu báo với chúng tôi rằng, chúng tôi sắp xa trường, xa bạn rồi. Cánh phượng mỏng nhưng màu hoa thì đỏ thắm, không phai nhạt, cũng giống như tình cảm học trò với thầy cô, với bè bạn thân yêu không bao giờ phai nhạt.