* Công cuộc chuẩn bị:- Cử Lý Thường Kiệt làm tổng chỉ huy.- Luyện tập quân đội, phong chức tướccho các tù trưởng.- Mộ thêm binh.- Đánh bại ý đồ của nhà Tống và ChămPa.-> Quyết tâm, chu đáo, khẩn trương.- Nhà Lý chủ trương:Tấn công trước đểtự vệ.*Diễn biến: Ngày 10.1075: 10 vạn quân chia làm 2đạo  đất Tống.- Quân bộ: Do Tông Đản và Thân Cảnhphúc chỉ huy  Châu Ung (Quảng Tây).- Quân thuỷ: Lý Thường Kiệt chỉ huy đường biển Quảng Ninh  Châu Khâm Châu Liêm Q.Đông) quân bao vâythành Chân Ung.* Kết quả: giành thắng lợi ta chủ độngrút quân. * Ý nghĩa: - Làm thay đổi kế hoạch, làmchậm lại cuộc xâm lược của quân Tống

 

Thế kỉ XI, nhà Tống gặp phải khó khăn về kinh tế,chính trị - Xâm lược Đại Việt để giải quyết tình hình khó khăn trong nước. - Nhà Tống xúi Cham- pa đánh Đại Việt, ngăn cản việc trao đổi buôn bán giữa 2 nước
a. Nhà Lý chuẩn bị - Nhà Lý ra lệnh cho các địa phương ráo riết chuẩn bị đề phòng nhưng nơi hiểm yếu gần biên giới Việt - Tống - Xây dựng phòng tuyến sông Như Nguyệt làm nơi đối phó với quân Tống. b. Diễn biến - Cuối năm 1076, 10 vạn quân Tống, 1 vạn ngựa, 20 vạn dân phu do Quách Quỳ
 Diễn biến - Quách Quỳ cho quân vượt sông đánh phòng tuyến của ta nhưng bị quân ta phản công quyết liệt làm chúng không tiến vào được. - Cuối xuân 1077 Lý Thường Kiệt cho quân vượt sông bắt ngờ đánh vào đồn giặc. b. Kết quả + Quân giặc “Mười phần chết đến năm sáu phần”. + Quách Qùy chấp nhận giảng hòa và rút quân về nước. c. Nguyên nhân - Ý nghĩa + Sự ủng hộ tinh thần đoàn kết của quân dân ta + Tài chỉ huy của Lí Thường Kiệt + Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc. + Củng cố nền độc lập tự chủ của dân tộc. + Đập tan mộng xâm lược

- Tháng 1-1077, khoảng 30 vạn quân Tống tiến vào nước ta. Bị phòng tuyến của quân ta chặn lại, Quách Quỳ đành phải đóng quân bên bờ Bắc sông Như Nguyệt, chờ thủy quân đến.

- Chờ mãi không thấy quân thủy đến, quân Tống nhiều lần tiến công đánh vào phòng tuyến của ta nhưng đều bị quân đội nhà Lý đẩy lùi.

- Không thể tiến công được, quân Tống chuyển sang củng cố, phòng ngự. Quân sĩ ngày một chán nản, mệt mỏi, chết dần chết mòn.

- Tương truyền, để động viên, khích lệ tinh thần chiến đấu của quân sĩ đêm đêm Lý Thường Kiệt cho người ngâm vang bài thơ thần “Nam quốc sơn hà”.

- Cuối mùa xuân 1077, nhận thấy quân địch đã suy yếu, Lý Thường Kiệt mở cuộc tấn công lớn vào trận tuyến của địch. Quân Tống thua to, lâm vào tình thế hết sức khó khăn, tuyệt vọng.

- Giữa lúc ấy, Lý Thường Kiệt chủ động kết thúc chiến tranh bằng biện pháp mềm dẻo, thương lượng, đề nghị “giảng hòa”. Quách Quỳ chấp nhận ngay, quân Tống vội vã rút về nước.