Bướu cổ là tên gọi phổ biến để chỉ bướu xuất phát từ tuyến giáp, trong y học gọi là bướu tuyến giáp, bướu gồm nhiều loại như phình giáp lan tỏa hay có hạt, viêm giáp, cường giáp, suy giáp, bướu lành, ung thư và được xếp làm 3 nhóm: bướu lành, ung thư và rối loạn chức năng tuyến giáp. Những bướu này có thể làm thay đổi chức năng của tuyến giáp, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh.

Ảnh minh họa

- Thiếu hụt iod trong cơ thể là nguyên nhân chủ yếu gây ra bướu cổ.

- Rối loạn tuyến giáp bẩm sinh có thể gây nên bướu cổ, rối loạn này có tính chất gia đình.

- Do dùng thuốc và thức ăn, do dùng kéo dài một số loại thuốc như: muối lithi dùng trong chuyên khoa tâm thần, thuốc kháng giáp tổng hợp, thuốc có chứa iod như thuốc cản quang, thuốc trị hen, thuốc trị thấp khớp, thuốc chống loạn nhịp hoặc do ăn thức ăn có tác dụng ức chế tổng hợp hoóc môn tuyến giáp như các loại rau họ cải, măng, khoai mì…

- Ngoài ra, những phụ nữ bị kích thích thần kinh trong thời kỳ phát triển hoặc có thai và cho con bú cũng dễ bị bướu cổ.

2. Triệu chứng

Bướu cổ hầu như không gây nên những triệu chứng cụ thể vì bướu thường nhỏ người bệnh không cảm nhận được, thường được phát hiện qua khám, chụp CT, siêu âm… Tuy nhiên, có thể nhận biết sự có mặt của bướu cổ qua các biểu hiện:

- Có bướu phình trên cổ.

- Cảm thấy đau cổ họng hoặc luôn cảm giác cổ họng bị vướng.

- Khó nuốt, khó thở, khàn tiếng.

- Cảm thấy hồi hộp, có những cơn đau vùng tim thoáng qua, đổ mồ hôi nhiều, giảm cân hay có các biểu hiện của thừa hoóc môn.

- Mệt hoặc căng thẳng, trí nhớ giảm sút, bị táo bón, da khô, cảm thấy lạnh…

3. Làm thế nào để biết mình bị bướu cổ và cách phòng bệnh

- Tuyến giáp là tuyến nội tiết nên khi bị bệnh sẽ gây ra những bất thường ở cổ hoặc bất cứ bộ phận nào trong cơ thể. Khi thấy cổ to ra hoặc có các dấu hiệu kể trên hoặc có bất cứ thay đổi nào trong cơ thể nên đến cơ sở y tế thăm khám, bác sĩ có nhiệm vụ xác định bệnh bướu cổ hay bệnh cơ quan khác.

- Để phòng ngừa bệnh bướu cổ, cần thực hiện các việc sau: Ăn các thức ăn giàu iod như cá, mắm tôm, nước mắm…, nhất là các thức ăn có nguồn gốc từ biển, dùng nước sạch, cải thiện điều kiện nhà ở, trồng cây phủ xanh đồi trọc chống xói mòn đất nhằm giúp giữ các yếu tố vi lượng trong đất, chữa trị kịp thời các bệnh về đường tiêu hóa và nhất là dùng thuốc hợp lý… Dùng muối iod là phương pháp phòng bệnh rất tốt. Ngoài ra, có thể dùng các loại dầu iod theo chỉ định của bác sĩ để phòng bướu cổ đơn thuần.