Đọc sách hay cũng giống như trò chuyện với các bộ óc tuyệt vời nhất của những thế kỷ đã trôi qua.”(Rene Descartes). Nguồn tri thức mà sách đem lại cho con người là những giá trị không thể phủ nhận từ xưa tới nay. Và như một nhà văn đã từng nói: “Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của tri thức”.
“Sách” là một trong những điều đã rất quen thuộc với chúng ta. Đó được coi là nơi ghi chép lại và lưu giữ tri thức để truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. Ở sách dường như ta tìm kiếm được mọi tri thức ở mọi lĩnh vực khác nhau ở mọi thời đại và vùng miền khác nhau. “Ngọn đèn” là biểu tượng cho ánh sáng và chỉ có ánh sáng mới là vị cứu tinh cho vạn vật trong bóng tối, đem con người tiến dần đến văn minh. “Ngọn đèn bất diệt” không chỉ là nguồn ánh sáng dẫn đường chỉ lối cho con người, giải thoát con người khỏi sự tối tăm mà là nguồn ánh sáng vĩ đại không bao giờ tắt, nguồn ánh sáng mạnh mẽ vĩnh hằng. Nói “Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của tri thức” là đã khẳng định vai trò của sách trong việc lưu giữ, truyền đạt tri thức và có giá trị đưa con người lên những tầm cao mới với một sự sống vĩnh hằng.
Vì sao lại nói “Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của tri thức”? Đầu tiên, như chúng ta đã biết, sách là nơi để lưu giữ tri thức của nhân loại từ ngàn đời nay. Tất cả những kiến thức về văn hóa, lịch sử, chính trị… từ trước đến nay đều được lưu giữ trong những cuốn sách. Những sự kiện, tri thức có từ nhiều thế kỉ trước còn được lưu truyền đến ngày nay phần lớn là do được giữ lại trong những cuốn sách hay những dụng cụ thay thế cho sách khi con người chưa phát minh ra giấy viết như thẻ tre, trên đá. Có sách, những kiến thức ấy sẽ không bao giờ rơi vào quên lãng hay thất truyền.
Sách còn là một thế giới tri thức không giới hạn về không gian hay thời gian. Ta vẫn luôn có thể tìm thấy những người bạn tri âm cách ta cả thế kỷ qua những trang sách, đó có thể là nhân vật trong sách hay chính người sáng tạo. Ta được nói chuyện, học hỏi ở họ những vốn sống cần thiết mà bản thân không nhất thiết phải tự mình kinh qua trải nghiệm để đúc kết. Thêm vào đó ta có thể đặt chân tới trăm ngàn vùng đất xa xôi khác nhau mà chưa cần phải bước chân ra khỏi nhà.
Sách là nguồn tri thức vô tận mà con người dành cả đời mình để tìm hiểu và khai phá cũng chưa thể khai phá hết. Qua thời gian, những giá trị tri thức mà sách đem lại ngày càng to lớn và là một người tri thức khổng lồ đòi hỏi con người khả năng khám phá. Có nguồn tri thức rộng lớn ấy, con người ngày càng văn minh hơn, giá trị hơn và thoát khỏi mọi khổ đau do bóng tối gây nên. Và đặc biệt hơn cả, ngọn nguồn ánh sáng tri thức ấy không bao giờ nguội tắt khi con người ta ý thức được giá trị của tri thức và cái đẹp.
Câu nói đã khẳng định vai trò và giá trị vĩnh hằng của sách trong việc lưu giữ và truyền tải tri thức. Tuy nhiên, để sách là ngọn đèn sáng soi đường chỉ lối cho mỗi chúng ta thì cần có ý thức đọc sách, trân trọng sách đồng thời biết chọn sách để đọc. Khi đọc thì cần tích hợp suy nghĩ, lí giải, tìm tòi khám phá, đọc một phải biết mười, thậm chí in lại dấu ấn cuốn sách đã đọc trong tiềm thức để biến kiến thức đã đọc được thành của mình, không phụ thuộc vào những trang giấy. Ngày nay, thời đại có nhiều đổi khác, internet phát triển nhưng vẫn không thể phủ nhận giá trị to lớn của sách.
Mỗi cuốn sách là sự kết tinh tinh hoa văn hóa nhân loại từ ngàn đời, của những thế hệ đi trước, đó là nguồn sáng vô tận của tri thức sẽ đưa nhân loại ngày càng phát triển. Và đọc sách chính là cách ta đáp lại lời truyền giáo của tổ tiên, nối tiếp hành trình thắp sáng tri thức nhân loại.