Trong cuộc sống, mỗi người đều có một vai trò của riêng mình. Ý thức về trách nhiệm của mỗi cá nhân là vô cùng quan trọng. Điều đó quyết định đến việc hình thành trách nhiệm với bản thân và xã hội. Lối sống trách nhiệm có vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi người.

Đầu tiên, chúng ta cần hiểu được lối sống có trách nhiệm là làm tròn nghĩa vụ, bổn phận với gia đình và xã hội nói chung hay trong một tập thể nói riêng. Người sống có trách nhiệm là người dám nghĩ, dám làm và biết chịu trách nhiệm trước lời nói hay việc làm của bản thân. Sống có trách nhiệm cũng là biết hành xử một cách đúng đắn, biết phân biệt phải trái, đối nhân xử thế. Đồng thời cần phải tích cực, tự giác thực hiện những nhiệm vụ được giao, chủ động làm những việc cần làm, không né tránh hay thơ ơ đùn đẩy trách nhiệm cho người khác. Bản thân cũng cần phải ý thức đúng đắn được trách nhiệm, vị trí của bản thân trên mọi vị trí, công việc.

Sống có trách nhiệm là một lối sống đẹp, là một phẩm chất cần có ở mỗi người trẻ. Điều đó có ảnh hưởng đến việc khẳng định giá trị của bản thân, cũng như là dấu hiệu cơ bản của việc hòa nhập với cộng đồng. Khi bạn sống có trách nhiệm sẽ nhận được sự tin tưởng và tôn trọng của những người xung quanh. Bản thân mỗi người đừng coi hai chữ “trách nhiệm” là một gánh nặng, mà cần coi đó là một chuẩn mực để đánh giá nhân cách của chính mình. Biết sống có trách nhiệm không chỉ với những người xung quanh mà còn là đối với chính mình.

Chủ tịch Hồ Chí Minh - khi mới chỉ mười tám đôi mươi đã mang trong mình một lòng yêu nước sâu sắc. Người đã quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước dù chỉ với hai bàn tay trắng. Bằng nhiệt huyết cách mạng cũng như trách nhiệm của một người con với nhân dân, tổ quốc, Bác Hồ đã quyết tâm tìm ra con đường cứu nước đúng đắn để giúp dân tộc ta thoát khỏi ách nô lệ của thực dân Pháp suốt tám mươi năm. Không chỉ riêng Người, cũng có biết bao nhiêu người con Việt Nam đã ngã xuống cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Họ mang trong trái tim mình một trách nhiệm với quê hương, đất nước. Và cho dù phải hy sinh cả tính mạng thì họ cũng không quản ngại tiếp tục cống hiến.

Tuy vậy, vẫn còn không ít những cá nhân có lối sống vô trách nhiệm. Họ chỉ biết chạy theo những giá trị vật chất phù phiếm. Cuộc sống hàng ngày chỉ biết ăn chơi trác táng, sa ngã vào tệ nạn xã hội, có những hành vi trái với pháp luật… Những hành vi đó thể hiện một lối sống vô trách nhiệm không chỉ với bản thân mà còn cả gia đình, xã hội. Ngày hôm nay, khi đất nước đã được hưởng cuộc sống hòa bình, mỗi công dân cần ý thức có trách nhiệm vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Mỗi người hãy thực hiện nghiêm chỉnh quy định, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đối với gia đình, cần có trách nhiệm với những người thân yêu. Đối với xã hội, cần biết chia sẻ với những hoàn cảnh khó khăn… Cùng nhau chung tay xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.

Đối với một học sinh, trách nhiệm quan trọng nhất đó chính là cố gắng học tập tốt, nghiêm chỉnh chấp hành nội quy của trường, lớp cũng như biết yêu thương bạn bè, kính trọng thầy cô và những người xung quanh. Đồng thời, cần phải xác định cho bản thân một ước mơ, một lý tưởng để cố gắng hoàn thành nó và trở thành người có ích trong tương lai.

Tóm lại, mỗi người cần có ý thức xây dựng cho mình một lối sống có trách nhiệm. Cũng như nhà diễn thuyết, tác gia, chính trị gia người Mỹ - Les Brown từng khẳng định: “Hãy có trách nhiệm với cuộc đời mình. Hãy biết rằng chính bạn là người sẽ đưa bạn tới nơi bạn muốn đến chứ không phải ai khác”.