a) Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa
Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm,
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi,
Nhóm niềm xôi gạo mới, sẻ chung vui,
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ...
Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa!
b) Từ “nhóm” trong hai câu thơ: “Nhóm niềm yêu thương …”và “ nhóm dậy cả tâm tình…” được dùng với nghĩa chuyển (theo phương thức ẩn dụ) => có nghĩa là khơi dậy hay gợi lên niềm yêu thương, những kí ức đẹp, có giá trị trọng cuộc đời con người.
c) Theo em, những từ này không thể thay thế cho từ "ấp iu" có trong văn bản. Vì từ "ấp iu" ở đây mang ý nghĩa thể hiện sự yêu thương, nâng niu những tình cảm nhỏ bé. Từ ngữ này vừa thể hiện sự nhỏ bé, ấm áp của ngọn lửa, vừa thể hiện tình yêu thương của người bà dành cho người cháu của mình. Những từ ngữ "le lói", "liu riu" chỉ thể hiện sự nhỏ bé của ngọn lửa chứ không làm toát lên tình yêu thương ấm áp của bà dành cho cháu.
d) Đoạn thơ là những suy ngẫm sâu sắc và tình cảm chân thành của nhà thơ đối với người bà vô cùng yêu thương và kính trọng. Điệp ngữ " một ngọn lửa" được lặp đi lặp lại cùng các động từ " nhen","ủ sẵn" đã khẳng đingj những phẩm chất cao quý của người bà tần tảo sớm hôm. Trong kí ức của người cháu luôn có hìnhảnh ngươi bà và hình ảnh bếp lửa. Từ lòng biết ơn bà vô hạn, người cháu suy ngẫm về cuộc đời của người bà. Cuộc đời lận đận ấy vẫn theo bà đến tận bây giờ, bà vẫn giữ thói quen dậy sớm để nhóm lên bếp lửa " ấp iu nồng đượm". Đó là ngọn lửa của tấm lòng ấm áp tình yêu thương con cháu, ngọn lửa của niềm tin dai dẳng và bền chặt về tương lai cuộc kháng chiến, của sức sống thầm lặng mà mãnh liệt. Bếp lửa ấy gắn với gian khó, vất vả của cuộc đời bà . Nhóm bếp lửa là nhóm lên niềm vui, niềm yêu thương cho con cháu và mọi người. .. Bằng biện pháp nghệ thuật điệp từ, ẩn dụ, tác giả đã khẳng định bà đã nhóm dậy cả một cuộc đời mới, ấm no, hạnh phúc, niêm ftin và cả những kỉ niệm tuổi thơ.Bà không chỉ là người nhóm lửa, giữ lửa mà còn là người truyền lửa cho thế hệ kế tiếp. Câu cảm thán vừa bộc lộ tình cảm kính yeu bà, vừa như một phát hiện mới mẻ của tác giả: bếp lửa tưởng chùng như giản dị nhưng lại thổi bùng lên tình cảm, sưởi ấm hành trình cuộc đời cháu. Thật ấm áp biết bao tình cảm gia đình.