Bố cục:

   - Phần 1 (2 đoạn đầu): hương thơm lúa non gợi nhớ đến cốm và sự hình thành cốm.

   - Phần 2 (đoạn thứ 3): phát hiện và ca ngợi giá trị của cốm.

   - Phần 3 (đoạn cuối): bàn về cách thưởng thức cốm.

Câu 1 (trang 162 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Bài tùy bút nói về cốm làng Vòng của Hà Nội. Tác giả đã sử dụng nhiều phương thức nhưng chủ yếu là biểu cảm.

Câu 2 (trang 162 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Từ đầu … sự trong sạch của Trời :

   - Tác giả mở đầu bằng những hình ảnh, chi tiết :

       + Hương thơm lá sen trong làn gió nhẹ mùa hè.

       + Hương thơm bông lúa trên cánh đồng xanh.

   - Tác giả tạo nên tính biểu cảm của đoạn văn qua cảm giác về hương thơm lá sen, mùi lúa non, cảm nhận tinh tế về “giọt sữa” đông lại trong cái vỏ xanh xanh.

Câu 3 (trang 162 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Tác giả nhận xét tục dùng hồng và cốm làm đồ sêu tết là rất phù hợp. Màu sắc, hương vị hòa hợp, nâng đỡ lẫn nhau : xanh tươi + đỏ thắm, thanh đạm + ngọt sắc.

Câu 4 (trang 163 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   “Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước … nội cỏ An Nam”. Nhận xét của tác giả thật tinh tế, chính xác. Cốm được làm từ lúa non, một đặc trưng của đồng nội, mang trong mình hương vị mộc mạc, thanh khiết. Nó đã trở thành một món quà, thành lễ phẩm rất độc đáo. Hơn thế, nó còn gắn với phong tục văn hóa của dân tộc.

Câu 5 (trang 163 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Đoạn cuối bàn về sự thưởng thức cốm. Tác giả vô cùng tinh tế và trân trọng cốm. Ăn cốm là thưởng thức, vừa ăn thong thả, vừa ngẫm nghĩ thì mới cảm hết hương thơm, vị ngọt, sự tươi mát của lúa non, cái dịu dàng, thanh đạm của thảo mộc. Mua cốm là nâng đỡ, vuốt ve, kính trọng lộc trời, công sức con người.

Câu 6* (trang 163 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Ngòi bút Thạch Lam thiên về cảm giác tinh tế, nhẹ nhàng mà sâu sắc. Khi miêu tả dòng sữa đông cứng hình thành hạt lúa non, làm nên hạt cốm; khi nhận định về sự hài hòa hồng và cốm; đặc biệt khi thưởng thức cốm.

Câu 2 (trang 163 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Một số câu thơ, ca dao nói đến cốm :

   - Hỡi cô thắt lưng bao xanh

   Có về làm cốm với anh thì về

   - Cốm Vòng, gạo tám Mễ Trì

   Tương Bần, húng Láng có gì ngon hơn?