Uống nước nhớ nguồn là một câu tục ngữ được ông cha ta đúc rút từ hàng ngàn đời nay và cho tới tận bây giờ nó vẫn chứa đựng nhiều ý nghĩa răn dạy cho thế hệ sau , nhiệm vụ của chúng ta là học hỏi, ghi nhớ những công ơn của người đi trước. Xét theo nghĩa đen của câu tục ngữ thì câu “uống nước nhớ nguồn” có thể hiểu là mỗi con sông, mỗi con suối được bắt nguồn, được sinh ra từ những dòng sông lớn cho dù có hàng trăm hàng ngàn dòng chảy lớn bé thế nào thì nó cũng chỉ bắt đầu từ một nguồn. Chính vì vậy mỗi khi chúng ta lấy nước để uống, để ăn, để tắm,..  thì chúng ta cần phải biết ơn những nguồn nước lớn đã sản sinh ra những dòng nước nhỏ như bây giờ cho chúng ta sử dụng để uống, để tưới tiêu, để sinh hoạt. Đây cũng chính là lúc chúng ta cần phải biết ơn những thứ rất đơn giản nhưng vô cùng quý báu xung quanh chúng ta, biết ơn thiên nhiên đã tạo hóa, đã ban tặng cho chúng ta một nguồn sống vô cùng giá trị.

Khi giải thích câu tục ngữ uống nước nhớ nguồn trong nghĩa bóng chúng ta có thể hiểu rằng “uống nước” là sự thừa hưởng và sử dụng những thành quả lao động, đấu tranh cách mạng của thế hệ đi trước. “Nguồn” ở đây chỉ nguồn gốc, cội nguồn hay có thể hiểu dễ hơn là những nguyên nhân dẫn đến các thành quả mà chúng ta đang hưởng. “Nhớ nguồn" là hành động thể hiện tính đạo đức cao, biết hưởng thụ một cách biết ơn những thành quả không phải do mình tạo ra và cũng không phải tự nhiên mà có. Câu tục ngữ như một lời nhắc nhở đối với những thế hệ đi sau, những người đã, đang và sẽ thừa hưởng những thành quả lao động của thế hệ trước để lại.