Khi cho nhôm tác dụng với natri hiđroxit trong nước, sẽ xảy ra phản ứng oxi hóa khử giữa hai chất. Phản ứng này có thể diễn ra ở nhiệt độ thường hoặc nóng. Phản ứng này có thể được viết dưới dạng phương trình phân tử như sau:

Al + NaOH + H2O → NaAlO2 + H2

Trong phương trình này, nhôm bị oxi hóa từ số oxi hóa +3 thành +1, còn hidro bị khử từ số oxi hóa -1 thành 0. Do đó, nhôm là chất khử, còn hidro là chất oxi hóa. Phản ứng này thuộc loại phản ứng đơn chất.

Để viết phương trình ion rút gọn của phản ứng này, ta cần biết các ion có trong dung dịch. Ta có thể viết phương trình ion thu gọn như sau:

Al + OH- + H2O → AlO2- + H2

Trong phương trình này, ta thấy rằng ion Na+ không tham gia vào phản ứng, mà chỉ làm tăng điện tích của dung dịch. Do đó, ta có thể loại bỏ ion Na+ khỏi phương trình. Ta cũng thấy rằng ion H+ và OH- kết hợp với nhau tạo thành nước. Do đó, ta có thể loại bỏ nước khỏi phương trình. Ta được phương trình ion rút gọn như sau:

Al + 4OH- → AlO2- + 2H2O + 3e-

Trong phương trình này, ta thấy rằng số electron bị nhượng và nhận không bằng nhau. Do đó, ta cần cân bằng số electron bằng cách nhân đôi phương trình về phía hidro:

Al + 4OH- → AlO2- + 2H2O + 3e-

2H2O + 2e- → H2 + 2OH-

Sau đó, ta cộng hai phương trình lại với nhau để loại bỏ các electron và các chất không tham gia vào phản ứng. Ta được phương trình ion rút gọn cuối cùng như sau:

Al + 6H2O → AlO2- + 3H2

Để kiểm tra tính đúng đắn của phương trình, ta cần cân bằng số nguyên tử, số oxi hóa và điện tích của các chất tham gia và sản phẩm trong phương trình. Ta có thể làm như sau:

• Số nguyên tử: Ta thấy rằng số nguyên tử của mỗi nguyên tố trong hai vế của phương trình là bằng nhau. Do đó, ta đã cân bằng được số nguyên tử.
• Số oxi hóa: Ta thấy rằng tổng số oxi hóa của các chất trong hai vế của phương trình là bằng nhau. Do đó, ta đã cân bằng được số oxi hóa.
• Điện tích: Ta thấy rằng tổng điện tích của các chất trong hai vế của phương trình là bằng nhau. Do đó, ta đã cân bằng được điện tích.

Vậy, ta đã viết được phương trình phản ứng giữa Al và NaOH một cách chính xác.