Bài tập  /  Bài đang cần trả lời

Bài thơ Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính có gì giống và khác nhau? Tại sao nói bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt mang đậm tính tự sự?

1. Bài thơ Đồng chí và bài thơ về tiểu đội xe không kính có gì giống và khác nhau?
2. Tại sao nói bài thơ bếp lửa của Bằng Việt mang đậm tính tự sự?
3. Tính nhân văn và triết lí rong bài ánh trăng của Nguyễn Duy?
4. Chỉ ra những ánh sáng đặc trưng trong bài đoàn thuyền đánh cá, chứng minh.
5. Cái không và cái có trong bài thơ tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật
6. Nét đẹp của 2 bài thơ mùa xuân nho nhỏ, viếng lăng Bác?
7. Mùa thu của Hữu Thỉnh có gì khác so với mùa thu củ các nhà thơ, nhà văn khác?
8. Bài con cò, nói với con, khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ đã để lại 1 triết lí ở đời đó là triết lí nào, 3 bài này có điểm nàoo chung?
9 trả lời
Hỏi chi tiết
896
2
0
mỹ hoa
18/03/2018 19:37:14
1/MB:
Hình tượng người lính trong 2 bài thơ "Đồng Chí" và "Tiểu đội xe không kính" là những người con bình thường giản dị nhưng lại có vẻ đẹp anh hùng của người đánh giặc cứu nước
Người lính tuy ở 2 thời kì kháng chiến khác nhau, nhưng họ vẫn có những phẩm chất chung hết sức đẹp đẽ.

TB
Điểm chung: Họ đều chiến đấu cho 1 lí tưởng cao đẹp, sẵn sàng ra đi theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc
"Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay"
(Chính Hữu)
Họ sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân ra đi vì nghĩa lớn
Họ là những con người dũng cảm bất chấp khó khăn, gian khổ, coi thường hiểm nguy, coi thường cái chết
"ÁO anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
(Phạm Tiến Duật)
Người lính sẵn sàng chấp nhận khó khăn, đương đầu vs thử thách thiếu thốn về vật chất tinh thần
Không có kính, ừ thì có bụi
Không có kính, ừ thì ướt áo
(Phạm Tiến Duật)
Những yếu tố khách quan đó k hề làm nản chí người lính, họ vẫn quyết tâm để hoàn thành nhiệm vụ. Họ tin tưởng con đường phía trước, tin tưởng thắng lợi đang đến gần
Họ là những người có trái tim dũng cảm, yêu nước nồng nàn, sôi nổi, không một sức mạnh nào của kẻ thù ngăn nổi
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim
Tình đồng chí đồng đội keo sơn gắn bó
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
(Đồng Chí)
Cái nắm tay thể hiện tình đoàn kết truyền sức mạnh cho nhau
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi
(Phạm Tiến Duật)
Dù ở thời kì nào dân tộc VN vẫn có những lớp người, những thế hệ sẵn sàng hi sinh vì đất nước, vì dân tộc

Điểm riêng:
Nét chân chất mộc mạc của những người nông dân mặc áo lính trong bài thơ đồng chí của chính hữu
"Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Tôi vs anh đôi người xa lạ
Những người lính ở đây lúc đầu là những người xa lạ xuất than từ những vùng quê nghèo khó. Vì mục đích, lì lí tưởng họ trở nên quen nhau và thành đồng chí.
Những anh lính lái xe TS thời chống Mĩ lại có những nét độc đáo riêng là hóm hỉnh, tinh nghịch, ngang tàn, bất cần của tuổi trẻ
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa ....................ha ha
Sự kết thân của người lính lái xe cũng rấy độc đáo và cá tính đó là ăn chung vs nhau 1 bữa cơm đã trở thành bạn thân, gia đình.

KB:
Người lính Cụ Hồ dù ở mặt trận nào vẫn hiện lên mang vẻ đẹp giản dị và cao cả. Họ là những người mang nét đẹp truyền thống của dân tộc VN, giản dị dũng cảm, lạc quan và yêu nước nồng nàn

Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời

(?)
Bạn đã đạt đến giới hạn của mình. Bằng cách Đăng ký tài khoản, bạn có thể xem toàn bộ nội dung trả lời
Cải thiện điểm số của bạn bằng cách đăng ký tài khoản Lazi.
Xem toàn bộ các câu trả lời, chat trực tiếp 1:1 với đội ngũ Gia sư Lazi bằng cách Đăng nhập tài khoản ngay bây giờ
Tôi đã có tài khoản? Đăng nhập
1
0
mỹ hoa
18/03/2018 19:38:18
3/ Mỗi người sinh ra đều có nguồn cội và gốc rễ của mình, đó là điều không ai có thể chối bỏ. Bàn về vấn đề đã cũ, đã quen nhưng Nguyễn Duy qua bài thơ “Ánh Trăng” đã mang đến một cách diễn đạt thật mới mẻ, tân kì, gửi gắm những triết lí sống lớn lao nhưng không hề khô khan và cứng đơ thất khớp. Bài thơ đã gợi cho người đọc những chiêm nghiệm sâu sắc về lẽ sống tình nghĩa, thủy chung giữa con người với cội nguồn, quá khứ của chính mình.

Từ việc người lính ở chiến khu gian khổ coi vầng trăn là tri kỉ thì khi về đến thành phố, quen ánh điện, cửa gương và những sang trọng, văn minh tiện nghi khác mà ngỡ vầng trăng như người dưng qua đương, vô tình và giật mình lo sợ về sự lãng quên và lòng ân nghĩa của chính mình. Từ đó, gợi ra cho người đọc triết lí sống tình nghĩa, thủy chung với quá khứ đã qua, với cội nguồn của chính mình. Sống tình nghĩa thủy chung là không quên quá khứ, tổ tiên và những kỉ niệm của cảnh và người đã gắn bó sâu sắc với ta trong một hành trình dài gian khổ. Tình nghĩa thủy chung là vấn đề cốt lõi, căn bản là gốc nhân tính bền chặt trong tâm hồn mỗi con người.

Chúng ta cần phải sống tình nghĩa, thủy chung. Bởi, cuộc sống luôn luôn vận động và phát triển không ngừng dẫn đến sự giao thoa, chính vì vậy cần giữ cho mình một cội rễ bền chặt cả về văn hóa, lịch sử để làm nền tảng sống, làm chân giá trị của tồn tại chung con người. Cần phải vịn vào những gì tuy chỉ thuộc về quá khứ nhưng chúng sẽ là hành trang nhắc nhở ta về thái độ sống và tâm thế sống trong tương lai một cách đầy đủ và sâu sắc nhất. Mỗi người đều có những quá khứ, nguồn cội riêng, nó sẽ là hành trang để níu giữ họ với những gì đang không ngừng đổi thay và họ bị cuốn vào sự phức tạp và phong phú ấy. Người biết sống tình nghĩa thủy chung sẽ biết phát huy giá trị văn hóa, đạo đức cội nguồn dân tộc, sống nhân văn và thấu hiểu nhân tình thế thái hơn. Hơn nữa, có quá khứ mới có hiện tại và tương lai, cần biết gìn giữ và phát huy bởi suy cho cùng đó cũng là cách thể hiện lòng tự hào, tự tôn dân tộc mạnh mẽ và mãnh liệt.

Để sống thủy chung cần lắm một tấm lòng kiên trung, bền vững. Biết hòa nhập nhưng không hòa tan, biết lắng mình xuống để tìm về với văn hóa, lịch sử hào hùng của cha ông một thuở để tìm thấy sự giao thoa, tiếp nối giữa hai thời kì xưa và nay. Để sống mãi cùng hồn thiêng và linh khí của nón sông. Để thể hiện kín đáo lòng tự hào, tự tôn dân tộc. Người sống thủy chung luôn biết nhìn nhận và thấu tỏ những vấn đề của một thời vang bóng, vừa biết hòa nhập để phát triển văn hóa và trí tuệ bản thân, đó là con người mà thế kỉ 21 này đang tìm kiếm. Ngược lại với những người sống vô ơn, bội nghĩa thì chắc chắn sẽ bị cộng đồng ruồng bỏ, vì như vậy là họ đang đánh mất dần bản sắc văn hóa, bản sắc dân tộc, cội nguồn và gốc rễ sâu xa của chính mình. Như vậy, họ chắc chắn sẽ không nhận được sự ủng hộ, tin tưởng và ngưỡng mộ từ người khác khi ngay cả những chân giá trị vĩnh hằng cũng chà đạp và coi thường.

Chúng ta đang sống trong những ngày của văn minh, hiện đại của sự giao thoa và cách tân, những hãy là một nốt trầm trong bản hòa ca xao xuyến của cuộc đời bằng cách lắng mình xuống để hòa nhập với những nét rất riêng, rất dân tộc, rất nhân văn bạn nhé.
1
0
mỹ hoa
18/03/2018 19:39:13

4/ Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ mới trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, với những tác phẩm nổi tiếng như Lửa thiêng, Vũ trụ ca,... Sau Cách mạng, ông nhanh chóng hòa nhập vào công cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc chống thực dân Pháp xâm lược. Hòa bình lập lại, từng trang thơ Huy Cận ấm áp hơi thở của cuộc sống mới đang lên. Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá được sáng tác ở Hòn Gai, năm 1958, nhân một chuyến tác giả đi thực tế dài ngày. Bài thơ được đánh giá là một trong những bài thơ hay của tập Trời mỗi ngày lại sáng của thơ ca Việt Nam hiện đại.

Với đôi mắt quan sát sắc sảo, trí tưởng tượng phong phú, trái tim nhạy cảm và tài năng nghệ thuật điêu luyện, nhà thơ đã vẽ lên trước mắt chúng ta một khung cảnh lao động tuyệt vời trên biển. Cả bài thơ như một bức tranh sơn mài lộng lẫy với những sắc màu huyền ảo, cuốn hút vô cùng:

Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then, đêm sập cửa

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Đoàn thuyền đánh cá rời bến vào lúc hoàng hôn. Phía tây, mặt trời như một hòn lửa” đỏ rực đang lặn vào lòng đại dương mênh mông. Màn đêm buông xuống kết thúc một ngày. Chính vào thời điểm ấy, ngư dân bắt tay vào công việc quen chuộc của mình: ra khơi đánh cá. Măt biển đêm không lạnh lẽo mà ấm áp hẳn lên bởi tiếng hát âm vang, náo nức. thể hiện niềm vui to lớn của con người lao động được giải phóng: “Cầu hát căng buồm cùng gió khơi”. Đây là cách nói độc đáo. sáng tạo của Huy Cận, khiến chúng ta tưởng như tiếng hát hòa cùng gió mạnh, thổi căng cánh buồm, đẩy thuyền phăng phăng rẽ sóng. Cánh buồm no gió tượng trưng cho khí thế phơi phới đi lên của công cuộc dựng xây đất nước.

Lời hát ngợi ca sự giàu có và hào phóng của biển cả cùng vẻ đẹp lung linh, diệu kỳ của nó trong đêm. Bút pháp lãng mạn của nhà thơ vẽ nên khung cảnh vừa thực vừa ảo:

Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng

Cá thu biển Đông như đoàn thoi

Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng

Đến dệt lưới ta đàn cá ơi!

Sự say mê vẻ đẹp của biển đã làm giảm bớt bao nỗi nhọc nhằn vất vả trong công việc đánh cá, đem lại niềm vui và sức mạnh cho con người đang chinh phục thiên nhiên, làm chủ cuộc đời. Cảnh đánh cá trong đêm được nhà thơ quan sát và miêu tả với một cảm hứng trữ tình mãnh liệt. Tác giả như hoá thân vào thiên nhiên, vào công việc, vào con người:

Thuyền ta lái gió với buồm trăng

Lướt giữa mây cao với biển bằng

Ra đậu dặm xa dò bụng biển

Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Những hình ảnh “lái gió” “buồm trăng”, “mây cao” “biển bằng” phảng phất phong vị thơ cổ điển nhưng vẫn đậm chất hiện thực. Một chuyến ra khơi đánh cá cũng giống như một trận đánh. Cũng thăm dò tìm cho ra bãi cá; cũng “dàn đan thế trận” để giăng lưới, bủa lưới sao cho trúng luồng cá bạc, để sáng mai lúc trở về thuyền nào thuyền nấy đầy ắp cá.

Đã bao đời, người ngư dân có mối quan hệ chặt chẽ với biển cả. Họ thuộc biển như thuộc lòng bàn tay. Bao loài cá họ thuộc tên, thuộc dáng, thuộc cả thói quen của chúng:

Cá nhụ cá chim cùng cá đé,

Cá song lấp lánh đuốc đen hồng.

Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe,

Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.

Trên mặt biển đêm, ánh trăng long lanh dát bạc, cá quẫy đuôi, sóng sánh trăng vàng. Bài ca “gọi cá ”vẫn tiếp tục ngân vang, lúc náo nức, lúc thiết tha. Trăng thức cùng ngư dân, trăng cùng sóng dập dờn bên mạn thuyển, như “gõ nhịp” phụ họa cho tiếng hát. Trăng chiếu sáng cho người kéo được những mẻ cá đầy. Thiên nhiên con người thật là hòa hợp.

Bóng đêm đang tan, ngày đang đến, nhịp độ công việc càng sôi nổi, khẩn trương:

Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng

Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng

Vảy bạc đuôi vàng lóe rạng đông

Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.

Bao công lao vất vả đã được đền bù. Dáng người ngư dân đang choãi chân nghiêng người, dồn tất cả sức mạnh vào đôi cánh tay cuồn cuộn để kéo lên những mẻ lưới nặng trĩu mới đẹp làm sao! Bóng dáng họ in trên nền trời hồng của buổi bình minh. Những tia nắng sớm chiếu trên khoang cá đầy làm lấp lánh thêm “vẩy bạc, đuôi vàng" và màu sắc phong phú của bao loài cá cũng khiến cho cảnh rạng đông thêm rực rỡ. Nhịp điệu câu thơ cuối của khổ thơ trên chậm rãi, gợi cảm giác thanh thản, vui tươi, phản ánh tâm trạng thoải mái của ngư dân trước kết quả tốt đẹp của chuyến ra khơi.

Khổ thơ cuối cùng miêu tả cảnh trở về của đoàn thuyền đánh cá:

Câu hát căng buồm với gió khơi

Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời

Mặt trời đội biển nhô màu mới

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi

Vẫn là tiếng hát khỏe khoắn của người ngư dân dạn dày sóng nước đang vươt lên làm chủ cuộc đời. Tiếng hát hòa trong gió, thổi căng cánh buồm đưa đoàn thuyền ra khơi đêm trước, nay lại cùng đoàn thuyền đầy ắp cá hân hoan về bến Hình ảnh “Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời" rất hiện thực mà cũng rất hào hùng. Nó phản ánh một thói quen lâu đời của ngư dân là đưa cá về bến trước khi trời sáng, đồng thời cũng hàm ý nói lên khí thế đi lên mạnh mẽ của họ trong công cuộc dựng xây đất nước sau giải phóng.

Hòa cùng niềm vui to lớn của mọi người, nhà thơ chắp cánh cho trí tưởng tượng của mình bay bổng. Đoàn thuyền lao vun vút trên mặt biểu, "Mặt trời đội biển nhô màu mới” một màu hồng rạng rỡ, tinh khôi, và ánh mặt trời phản chiếu trong muôn ngàn mắt cá trên thuyền, khiến nhà thơ liên tưởng tới hàng ngàn mặt trời nhỏ xíu đang tỏa sáng niềm vui. Đến đây, bức tranh biển cả ngập tràn sắc màu tươi sáng và ăm ắp chất sống trong từng dáng hình, đường nét của cảnh, của người.

Đoàn thuyền đánh cá là một bài ca lao động hứng khởi, hào hùng. Nhà thơ ca ngợi biển cả mênh mông - nguồn tài nguyên bất tận của Tổ quốc, ca ngợi những con người lao động cần cù, gan góc, ngày đêm làm giàu cho đất nước. Cảm hứng trữ tình của Huy Cân và nghệ thuật điêu luyện của ông đã cuốn hút người đọc thực sự. Chúng ta cùng chia sẻ niềm vui to lớn với nhà thơ, với tất cả những người lao động mới đang kiêu hãnh ngẩng cao đầu trên con đường đi tới tương lai tươi sáng. Hơn bốn thập kỷ đã trôi qua, bài thơ vẫn giữ nguyên vẹn giá trị ban đầu của nó. Phần nào, bài thơ giúp chúng ta hiểu được chân dung tinh thần mới của Huy Cận sau bao biến cố lịch sử trọng đại của đất nước và dân tộc. Một Huy Cận trữ tình cách mạng.

1
0
mỹ hoa
18/03/2018 19:40:03

5/ Trong bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính, tác giả Phạm Tiến Duật đã xây dựng nên những cái không và cái có, từ đó tạo ra cho chúng mối quan hệ kết nối vô cùng hài hòa, độc đáo đã tạo nên sự hấp dẫn cho bài thơ.

Trước hết, cái có được tác giả thể hiện ở hình ảnh của những chiếc. Những chiếc xe này vố có đầy đủ những thiết bị tối thiểu phục vụ cho những người lính lái xe khi làm nhiệm vụ vận chuyển hàng tiếp viện vào chiến trường miền Nam. Nhưng do mưa bom bão đạn của kẻ thù mà những thiết bị, phụ kiện vốn có của xe này trở thành không còn nguyên vẹn, hoặc mất đi hoàn toàn:

“Không có kính rồi xe không có đèn

Không có mùi rồi thùng xe có xước

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước

Chỉ cần trong xe có một trái tim”

Cũng từ những cái không này của những chiếc xe đã tạo ra những bất lợi, khó khăn, gian khổ của những người lính khi thực hiện nhiệm vụ của mình. Họ không chỉ bị gió lùa làm cay đôi mắt, bị bụi đất nơi chiến trường phủ trắng mái đầu xanh, rồi bị những vật trở ngại trên đường lùa vào buồn lái:

“Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng

Thấy con đường chạy thẳng vào tim

Thấy sao trời và đột ngột cánh chim

Như sa như ùa vào buồng lái”

Nhưng trong cái khó khăn ấy, tinh thần quyết tâm cùng tình đồng đội đồng chí vẫn hiện lên thật đẹp, thật đáng trân trọng. Họ cùng nhau vượt qua những khó khăn, mất mát để những giờ giải lao họ cùng nhau phì phèo điếu thuốc cùng cười vui về những mái đầu đẹp. Rồi gặp những người đồng chí của mình trên đường họ vui vẻ bắt tay đầy ấm áp:

“Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới

Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi”

Vượt lên mọi khó khăn, gian khổ, vượt qua những cái thiếu thốn của hoàn cảnh làm việc cùng không khí bạo tàn của chiến tranh. Những “cái không” đã làm sáng lên vẻ đẹp tinh thần cùng lí tưởng cao đẹp, tấm lòng kiên định, quả cảm của những người lính lái xe:

“Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước

Chỉ cần trong xe có một trái tim

Chính cái không và cái có được nhà thơ tạo ra trong sự liên kết đặc biệt, có tác dụng hỗ trợ,làm nổi bật nhau đã tạo nên nét hấp dẫn đặc biệt cho bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính.

1
0
mỹ hoa
18/03/2018 19:41:05
6/ Chúng ta sống trong xă hội có con người và thiên nhiên ,nên chăng phải biết quý mến thiên nhiên và con người phải khhông bạn nhỉ ? Với Thanh Hải xúc cảm trước mùa xuân của thiên nhiên ,đất trời đến mùa xuân của mỗi con người trong mùa xuân lớn của đất nước ,thể hiện khát vọng được dâng hiến " mùa xuân nho nhỏ " của mình vào mùa xuân lớn của cuộc đời chung và ta cũng thấy niềm xúc động thiêng liêng ,thành kính ,lòng biết ơn và tự hào xen lẫn nỗi đau xót khi tác giả Viễn Phương vào lăng viếng Bác được thể hiện qua giọng điệu vừa tha thiết ,vưa trang nghiêm của nhà thơ.Ta cùng nhau tìm hiểu qua hai bài thơ nói lên vấn đề trên .
Em hãy phân tích sáu dòng thơ đầu cho biêt em cảm nhận được những gì về cảnh sắc mùa xuân và tâm trạng của tác giả .
Từ cảm xúc về mùa xuân của đất trời và dân tộc ,nhf thơ chuyển sang bày tỏ ước nguyện của mình .Đó là ước nguyện gì ? Cách bày tỏ đặc sắc như thế nào ? Rồi đến nhf thơ cất tiếng hát từ biệt gồm 5 câu cuối ,câu đầu và câu cuối kết thúc bằng thanh trắc .Ba câu ở giữa vaàn với nhau ( bình ,mình ,tình ) với thanh bàng khiến cho giọng thơ thật sâu lắng v.v...
Với Viếng lăng Bác nêu diễn biến tâm trạng của nhf thơ theo trình tự cuộc vào lăng viếng Bác .Đó là tâm trạng nhà thơ trước cảnh trí ngoài lăng .Rồi ngắm nhìn dòng người chậm rãi đi vào lăng viếng Bác khi mặt trời đã chiếu sáng ,nhà thơ có những suy ngẫm gì về Bác ? Điều đó được diển tả độc đáo như thế nào .Rồi thì tâm trạng của nhà thơ khi vào trong lăng .Kế đến là tâm trạng của nhà thơ khi ra khỏi lăng .Em khắc sâu gì qua ấn tượng về bài thơ.
Hình ảnh thơ trong bài cua Viễn Phương rất sáng tạo ,vừa cụ thể ,xác thực vừa giàu ý nghĩa biểu tượng .những hình ảnh rất quen thuộc nhưng khi đi vào bài thơ này đã thể hiện được những ý nghĩa rất mới mẻ ,có sức khái quát cao và chan chứa tình cảm của tác giả ,của đồng bào miền nam nói riêng và nhân dân cả nước nói chung đối với Bác . Bên cạnh ấy ta còn thấy Thanh Hải cũng đã thể hiện ý nguyện là muốn làm một mùa xuân nhưng chỉ là một mùa xuân nho nhỏ -với khát khao được đóng góp công sức nhỏ bé của mình làm đẹp thêm mùa xuân đất nước .
0
0
1. Điểm chung: Họ đều chiến đấu cho 1 lí tưởng cao đẹp, sẵn sàng ra đi theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc
"Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay"
(Chính Hữu)
Họ sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân ra đi vì nghĩa lớn
Họ là những con người dũng cảm bất chấp khó khăn, gian khổ, coi thường hiểm nguy, coi thường cái chết
"ÁO anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
(Phạm Tiến Duật)
Người lính sẵn sàng chấp nhận khó khăn, đương đầu vs thử thách thiếu thốn về vật chất tinh thần
Không có kính, ừ thì có bụi
Không có kính, ừ thì ướt áo
(Phạm Tiến Duật)
Những yếu tố khách quan đó k hề làm nản chí người lính, họ vẫn quyết tâm để hoàn thành nhiệm vụ. Họ tin tưởng con đường phía trước, tin tưởng thắng lợi đang đến gần
Họ là những người có trái tim dũng cảm, yêu nước nồng nàn, sôi nổi, không một sức mạnh nào của kẻ thù ngăn nổi
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim
Tình đồng chí đồng đội keo sơn gắn bó
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
(Đồng Chí)
Cái nắm tay thể hiện tình đoàn kết truyền sức mạnh cho nhau

Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi
(Phạm Tiến Duật)
Dù ở thời kì nào dân tộc VN vẫn có những lớp người, những thế hệ sẵn sàng hi sinh vì đất nước, vì dân tộc

Điểm riêng:
Nét chân chất mộc mạc của những người nông dân mặc áo lính trong bài thơ đồng chí của chính hữu
"Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Tôi vs anh đôi người xa lạ
Những người lính ở đây lúc đầu là những người xa lạ xuất than từ những vùng quê nghèo khó. Vì mục đích, lì lí tưởng họ trở nên quen nhau và thành đồng chí.
Những anh lính lái xe TS thời chống Mĩ lại có những nét độc đáo riêng là hóm hỉnh, tinh nghịch, ngang tàn, bất cần của tuổi trẻ
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa ....................ha ha
Sự kết thân của người lính lái xe cũng rấy độc đáo và cá tính đó là ăn chung vs nhau 1 bữa cơm đã trở thành bạn thân, gia đình.
2. Vì bài thơ chủ yếu diễn tả bằng phương pháp tự sự. Kể chuyện tình bà cháu đậm đà, thắm thiết
3. Mỗi bài thơ giống như một ô cửa, mở tới tình yêu. Đó là tình yêu cuộc sống, yêu con người, yêu những chân giá trị và những quan niệm thẩm mĩ, quan niệm nhân sinh tích cực. Hay nói cách khác, mỗi bài thơ phải gửi gắm đến người đọc một triết lí sống, một bài học nhân sinh sâu sắc và đúng đắn để làm giàu đẹp tâm hồn con người, để văn chương trở thành thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có để tố cáo và thay đổi thế giới giả dối và tàn ác, làm cho lòng người trong sạch và phong phú hơn, thổi đến trong lòng ta tình yêu bát ngát vào cuộc sống. Với “ánh trăng” của Nguyễn Duy, nhà thơ đã khêu lên trong tâm tưởng chúng ta những triết lí sống nhân văn thấm nhuần đạo đức truyền thống của dân tộc đó là lối sống tình nghĩa, thủy chung, không lạnh lùng vô cảm quên di quá khứ và nguồn cội của mình. Bằng những vần thơ sâu sắc, hàm súc và lắng đọng, mỗi câu chữ của Nguyễn Duy đều gửi đến chúng ta một triết lí nhân sinh ý nghĩa, đáng để nghiền ngẫm và nương theo.
4.

Bài thơ là sự kết hợp của hai nguồn cảm hứng: cảm hứng lãng mạn, tràn đầy niềm vui, sự hào hứng trong thời kì miền Bắc bước vào xây dựng cuộc sống mới và cảm hứng vũ trụ vốn là nét nổi bật trong hồn thơ Huy Cận. Sự gặp gỡ, giao hoà của hai nguồn cảm hứng đó đã tạo nên những hình ảnh rộng lớn, tráng lệ, lung linh như những bức tranh sơn mài của bài thơ.

Đoàn thuyền ra khơi được miêu tả trong một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp:

Mặt trời xuống biển như ngọn lửa.

Sóng đã cài then đêm sập cửa.

Nghệ thuật so sánh và nhân hoá được sử dụng thật độc đáo. Mặt trời được ví như hòn lửa đang lặn dần vào lòng biển. Vũ trụ như một ngôi nhà lớn, màn đêm xuống mau khép lại ánh sáng như đóng sập cánh cửa khổng lồ mà những lượn sóng là chiếc then cài. Ngày đã khép lại, vũ trụ như đang bước vào trạng thái thư giãn sau một ngày lao động thì chính lúc ấy một ngày lao động mới của người dân đánh cá lại bắt đầu:

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Khi vị chủ nhân thứ nhất của thiên nhiên là mặt trời đi ngủ thì vị chủ nhân thứ hai - những người dân chài của cuộc sống mới lại mở cửa đêm để ra biển đánh cá. Công việc của những người dân chài diễn ra như một nhịp sống đều đặn trở thành quen thuộc, nền nếp. Nếu như sức sống của thiên nhiên như ngưng lại thì sự có mặt của đoàn thuyền như nối tiếp nhịp sống đó. Dù đã cài then, sập cửa nhưng biển không chìm trong lạnh lẽo hoang vu mà trái lại biển đang là chứng nhân cho sự làm việc hăng say, không nghỉ của những người lao động:

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Câu thơ xuất hiện ba sự vật khác biệt là câu hát, căng buồm và gió khơi nhưng lại được gắn kết, hoà quyện với nhau. Tiếng hát khoẻ khoắn của cả tập thể hoà với tiếng gió thổi căng buồm đẩy thuyền phăng phăng rẽ sóng. Câu hát là niềm tin, sự phấn chấn của người lao động. Sự kết hợp của nhịp điệu gấp gáp khẩn trương ở hai câu đầu với cái thanh thoát, đĩnh đạc của nhịp thơ hai câu sau đã vẽ nên bức tranh hào hùng về cảnh đoàn thuyền ra khơi. Khổ thơ còn là sự kết hợp của những liên tưởng táo bạo với những phép tu từ so sánh, nhân hoá đặc sắc đã giúp tác giả thể hiện khúc ca ra khơi hào hùng của người dân chài.

Không chỉ hát khi ra khơi mà những con người lao động luôn cất tiếng hát hoà cùng với công việc của mình. Tiếng hát là mong ước, là niềm tin thu hoạch:

Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,

Cá thu biển Đông như đoàn thoi.

Từ con cá bạc báo biển lặng, biển hiện lên trong đêm như một khung cửi lớn và đẹp. Cá thu từng đoàn rẽ nước toả sáng, di chuyển như những con thoi. Sự liên tưởng từ khung cửi dệt đến khung cửa biển là sự liên tưởng độc đáo, là kết qủa của sự quan sát thực tế. Qua sự liên tưởng ấy, trong cảm xúc vũ trụ của Huy Cận biển không còn xa lạ mà trở nên gần gũi. Trong lời hát của người ngư dân, biển thật giàu có:

Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.

Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!

Nguyên liệu biển dồi dào, chỉ cần một tiếng gọi để thu cá vào lưới. Khổ thơ mang âm hưởng của dòng cảm hứng vũ trụ với sự lãng mạn của tâm hồn đã làm nên những khúc ca hoành tráng của người lao động.

Trên cái nền tráng lệ của thiên nhiên là sức mạnh của cánh buồm, sức mạnh của con người làm chủ biển cả:

Thuyền ta lái gió với buồm trăng

Lướt giữa mây cao với biển bằng,

Thuyền có lái, có buồm nhưng lái bằng gió, buồm là buồm trăng. Đoàn thuyền lướt đi trong đêm không phải bằng sức mạnh của con người mà bằng sức mạnh của câu hát hoà cùng sức mạnh của gió, cộng hưởng sức mạnh của trăng. Bởi thế mà thuyền như lướt đi, như bay lên. Con thuyền đánh cá còn nhỏ bé qua cảm hứng vũ trụ đã trở nên kì vĩ, khổng lồ, sánh ngang tầm với vũ trụ. Và trên con thuyền ấy, người như dần hiện lên trong tư thế làm chủ:

Ra đậu dặm xa dò bụng biển,

Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Đã qua rồi thời con người còn nhỏ bé, đơn độc trước sức mạnh bí ẩn của biển cả. Mang trong mình khí thế của người làm chủ, biển như hẹp lại để con người ra đậu dặm xa, dàn đan thế trận và dò bụng biển để con người tìm tòi, khám phá. Họ đàng hoàng ra những nơi xa để bắt thiên nhiên phục vụ. Họ - những dân chài mang theo cả sức trẻ, sức khoẻ, mang theo cả sự tìm tòi, khám phá để tung phá thế giới bí hiểm của thiên nhiên. Việc đánh bắt ấy như một trận chiến mà mỗi người lao động như một chiến sĩ.

Hát khi ra khơi, hát cho cuộc hành trình và những người lao động còn hát để ca ngợi sự giàu đẹp của biển cả:

Cá nhụ cá chim cùng cá đé,

Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,

Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé.

Các loài cá được kể tên: cá nhụ, cá chim, cá đé, cá song đã nói lên sự phong phú, giàu có của biển. Không chỉ, giàu mà biển còn rất đẹp:

Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,

Dưới ánh trăng, cá song quẫy mặt nước. Thân cá có khoang màu hồng lấp lánh như ánh sáng chuyển động dưới làn nước biển. Đoạn thơ mang nhiều màu sắc, ánh sáng: ánh sáng đen hồng, lấp lánh của cá song, ánh sáng vàng choé của trăng vỡ trên mặt nước. Những gam sắc ánh sáng hoà cùng bóng tối của màn đêm tạo ra bức tranh sơn mài lóng lánh sắc màu, biển lại như thấy hơi thở:

Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.

Hình ảnh nhân hoá thật độc đáo. Đêm vẫn thư giãn và thủy triều lên xuống tạo ra hơi thở của đêm. Những đốm sao bạt ngàn in trên mật nước, trôi dạt trên đầu những ngọn sóng chiều đập vào bãi cát được ví như: lùa nước Hạ Long. Sao với nước cũng xuất hiện và tồn tại trong nhịp thở của đêm. Nối những miền không gian lại với nhau, thiên nhiên như bức tranh sơn mài tráng lệ và kì ảo. Đặc biệt, nhà thơ gọi cá bằng em. Một cách gọi trìu mến, cá không còn là đối tượng đánh bắt mà trở nên thân gần đáng mến.

Tiếng hát theo những người dân chài trong suốt cả cuộc hành trình và giờ đây tiếng hát cất lên là để gọi cá vào lưới:

Ta hát bài ca gọi cá vào,

Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.

Người dân gọi cá bằng tiếng hát và trăng tạo ra nhịp gõ. Động tác lao động bình thường: gõ nhịp vào mạn thuyền để dồn cá, qua lăng kính cảm xúc bỗng trở nên đẹp đẽ lạ thường. Trăng lên cao dần từng lúc, trăng tan vào nước biển, vỏ vào mạn thuyền làm nhịp hay con thuyền đang lướt dập dềnh, bồng bềnh giữa biển khơi như chạm vỡ ánh trăng tạo thành nhịp. Công việc đánh bắt cá tư nặng nhọc bỗng trở nên thi vị, lãng mạn. Từ sự giàu đẹp của biển là những suy ngẫm về lòng biển bao dung:

Biển cho ta cá như lòng mẹ

Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.

Nhà thơ Huy Cận đã thật tài tình khi so sánh lòng biển với lòng mẹ. Lòng biển mênh mông, rộng rãi đầy cá như tấm lòng mẹ bao dung, độ lượng. Chính lòng biển là lòng mẹ đã nuôi lớn đời ta tự buổi nào. Câu thơ là khúc tâm tình thiết tha với biển thân yêu, là lời cảm ơn biển, biển vừa bao la mà lại trĩu nặng yêu thương.

Suốt dọc cả bài thơ là tiếng hát, sau những tiếng hát ca ngợi, những tiếng hát lao động hăng say là tiếng hát niềm vui thu hoạch:

Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,

Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.

Đây là chi tiết cụ thể duy nhất về hình ảnh con người hiện ra trong sớm mai trên biển. Hình ảnh những người dân chài như có hình, có khối đó là hình ảnh khoẻ mạnh, đẹp đẽ của con người trong sự làm chủ. Kéo xoăn tay - kéo mạnh, kéo bằng tất cả sức lực, khiến cho các cơ bắp nổi lên cuồn cuộn. Hình ảnh thơ như tạc bức tượng đồng về người ngư dân:

Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông,

Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.

Câu thơ vừa thực mà vừa có nghĩa ẩn dụ. Không chỉ tả màu của vẩy, sắc của đuôi cá trong sớm mai mà còn gợi nghĩ đến bạc, vàng - những tài sản quý giá lấy lên từ biển cả. Bởi không chỉ nhận ánh sáng phản chiếu từ trăng sao. Vẩy bạc đuôi vàng tự phát sáng lóe rạng đông tạo nên ngày mới, làm cuộc sống đổi thay. Đó cũng chính là mục đích của người lao động, là hướng đi của nhân dân ta trong những năm đó.

Thống nhất với cảm hứng và bút pháp lãng mạn, khổ cuối của bài thơ là bức tranh hoành tráng với âm thanh, hình ảnh tràn đầy sức mạnh của con người, đoàn thuyền và ngập tràn ánh sáng:

Câu hát căng buồm cùng gió khơi,

Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.

Câu hát cùng gió khơi đưa thuyền đi, nay vẫn câu hát ấy căng buồm đưa thuyền về. Nhưng giờ đây không chỉ còn là sức mạnh của gió mà sức mạnh niềm vui con người như được nhân lên vì thuyền đầy cá. Nếu như ở khổ thơ đầu, sau khi màn đêm bao trùm trên biển thì con người mở cửa đêm ra khơi đánh cá thì giờ đây họ - những người dân chài đang chạy đua cùng mặt trời. Không còn là sự nối tiếp của nhịp sống thiên nhiên, con người mà quan hệ của thiên nhiên, con người là quan hệ song song, đua tranh. Chạy đua với mặt trời cũng là chạy đua với thời gian. Con người đang giữ lấy từng giây, từng phút, đang vượt lên trên cả thời gian để tạo của cải cho cuộc sống mới, để xây dựng và cống hiến. Những con người lao động đã về đến bến khi bình minh vừa ló dạng: Mặt trời đội biển nhô màu mới,

Cảnh biển một ngày mới được mở rộng đến muôn dặm và ngập tràn ánh sáng. Hình ảnh nhân hoá mặt trời đội biển đi lên mở ra một ngày mới tốt đẹp hơn. Ánh sáng của mặt trời không chỉ mang đến màu của cảnh vật mà còn mang màu mới cho cuộc sống mà những người lao động đang từng ngày, từng giờ cống hiến. Sức tưởng tượng của bút pháp lãng mạn khiến bờ bãi thuyền về trong dòng thơ cuối rực rỡ huy hoàng trong ánh sáng:

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.

Mắt của ngàn vạn con cá phơi trên bờ biển như cùng hướng về một phía phản chiếu tia sáng bình minh rực sáng muôn dặm dài xa như bờ biển đất nước. Đây là hình ảnh đẹp lung linh, kì ảo, thể hiện thành quả tốt đẹp của người ngư dân sau một đêm lao động vất vả
5.

Trong bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính, tác giả Phạm Tiến Duật đã xây dựng nên những cái không và cái có, từ đó tạo ra cho chúng mối quan hệ kết nối vô cùng hài hòa, độc đáo đã tạo nên sự hấp dẫn cho bài thơ.

Trước hết, cái có được tác giả thể hiện ở hình ảnh của những chiếc. Những chiếc xe này vố có đầy đủ những thiết bị tối thiểu phục vụ cho những người lính lái xe khi làm nhiệm vụ vận chuyển hàng tiếp viện vào chiến trường miền Nam. Nhưng do mưa bom bão đạn của kẻ thù mà những thiết bị, phụ kiện vốn có của xe này trở thành không còn nguyên vẹn, hoặc mất đi hoàn toàn:

“Không có kính rồi xe không có đèn

Không có mùi rồi thùng xe có xước

Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước

Chỉ cần trong xe có một trái tim”
Cũng từ những cái không này của những chiếc xe đã tạo ra những bất lợi, khó khăn, gian khổ của những người lính khi thực hiện nhiệm vụ của mình. Họ không chỉ bị gió lùa làm cay đôi mắt, bị bụi đất nơi chiến trường phủ trắng mái đầu xanh, rồi bị những vật trở ngại trên đường lùa vào buồn lái:

“Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng

Thấy con đường chạy thẳng vào tim

Thấy sao trời và đột ngột cánh chim

Như sa như ùa vào buồng lái”

Nhưng trong cái khó khăn ấy, tinh thần quyết tâm cùng tình đồng đội đồng chí vẫn hiện lên thật đẹp, thật đáng trân trọng. Họ cùng nhau vượt qua những khó khăn, mất mát để những giờ giải lao họ cùng nhau phì phèo điếu thuốc cùng cười vui về những mái đầu đẹp. Rồi gặp những người đồng chí của mình trên đường họ vui vẻ bắt tay đầy ấm áp:

“Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới

Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi”

Vượt lên mọi khó khăn, gian khổ, vượt qua những cái thiếu thốn của hoàn cảnh làm việc cùng không khí bạo tàn của chiến tranh. Những “cái không” đã làm sáng lên vẻ đẹp tinh thần cùng lí tưởng cao đẹp, tấm lòng kiên định, quả cảm của những người lính lái xe:

“Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước

Chỉ cần trong xe có một trái tim

Chính cái không và cái có được nhà thơ tạo ra trong sự liên kết đặc biệt, có tác dụng hỗ trợ,làm nổi bật nhau đã tạo nên nét hấp dẫn đặc biệt cho bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
6. Viếng lăng Bác

Sau ngày Bác Hồ "đi xa ", bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương là một trong những bài thơ viết về Bác đặc sắc nhất. Bài thơ diễn tả niềm kính yêu, sự xót thương và lòng biết ơn vô hạn của nhà thơ đối với lãnh tụ bằng một ngôn ngữ tinh tế, giàu cảm xúc sâu lắng. Nó đã được phổ nhạc, lưu truyền sâu rộng trong nhân dân. Câu thơ mở đầu cho thấy xuất xứ của bài thơ:

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác

Từ chiến trường miền Nam, nhà thơ Viễn Phương mang theo bao tình cảm thắm thiết của đồng bào và chiến ra viếng lăng Bác Hồ kính yêu. Đây là cuộc hành hương của người chiến sĩ. Từ xa, nhà thơ đã nhìn thấy hàng tre ẩn hiện trong sương khói trên quảng trường Ba Đình lịch sử. Màn sương trong câu thơ gợi lên một không khí thiêng liêng, huyền thoại. Cây tre, hàng tre "đứng thẳng hàng" trong làn sương mỏng, ẩn hiện thấp thoáng, mang màu sắc xanh xanh. "Hàng tre xanh xanh" vô cùng thân thuộc được nhân hóa, trải qua "bão táp mưa sa "vẫn "đứng thẳng hàng" như dáng đứng của con người Việt Nam kiên cường, bất khuất trong bốn nghìn năm lịch sử:

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác,

Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát,

Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam,

Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.

"Ôi!" là từ cảm, biểu thị niềm xúc động tự hào. Hình ảnh hàng tre xanh mang tính chất tượng trưng, giàu ý nghĩa liên tưởng sâu sắc. Tre mang phẩm chất cao quý của con người Việt Nam: "mộc mạc, thanh cao, ngay thẳng, bất khuất..." (Thép Mới). Có nhà thơ đã viết:

... Bão bùng thân bọc lấy thân,

Tay ôm, tay níu, tre gần nhau thêm

Thương nhau tre chẳng ở riêng

Lũy thành từ đó mà nên hỡi người...

(Tre Việt Nam - Nguyễn Duy)

Miêu tả cảnh quan (phía ngoài) lăng Bác, nhà thơ tạo nên những suy nghĩ sâu sắc về phẩm chất tốt đẹp của nhân dân ta. Khổ thơ tiếp theo nói về Bác. Bác là người con ưu tú của dân tộc, là "tinh hoa và khí phách của nhân dân Việt Nam (Phạm Văn Đồng).

Hai câu thơ sóng nhau, hô ứng nhau với hai hình ảnh mặt trời. Một mặt trời thiên nhiên, rực rỡ, vĩnh hằng "Ngày ngày... đi qua trên lăng", và "Một mặt trời trong lăng rất đỏ"- hình ảnh Bác Hồ vĩ đại. Màu sắc "rất đỏ" làm cho câu thơ có hình ảnh đẹp gây ấn tượng sâu xa hơn, nói lên tư tưởng cách mạng và lòng yêu nước nồng nàn của Bác:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.

Hòa nhập vào "dòng người" đến lăng viếng Bác, nhà thơ xúc động bồi hồi...Thành kính và nghiêm trang. Dòng người đông đúc, chẳng khác nào một "tràng hoa" muôn sắc ngàn hương từ mọi miền đất nước đến Ba Đình lịch sử viếng lăng Bác. Hình ảnh ẩn dụ "tràng hoa" diễn tả tấm lòng biết ơn, sự thành kính của nhân dân đối với Bác Hồ vĩ đại:

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ

Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.

Chữ "dâng" chứa đựng bao tình cảm, bao tình nghĩa. Nhà thơ không nói "bảy chín tuổi" mà nói: bảy mươi chín mùa xuân, một cách nói rất thơ: cuộc đời Bác đẹp như những mùa xuân. Qua đó, ta thấy nghệ thuật lựa chọn ngôn từ của Viễn Phương rất tinh tế, biểu cảm và hình tượng.

Khổ thơ thứ ba nói về sự vĩnh hằng bất diệt của Bác. Bác như đang nằm ngủ một giấc ngủ "bình yên", trong một khung cảnh thơ mộng. Bác vốn yêu trăng. Thời kháng chiến, giữa núi rừng chiến khu Việt Bắc, Bác đã từng có những khoảnh khắc sống rất thần tiên:

Việc quân, việc nước bàn xong,

Gối khuya ngon giấc bên song trăng nhòm.

Giờ đây, nhà thơ cảm thấy "Bác yên ngủ" một cách thanh thản "giữa một vầng trăng dịu hiền ”. Nhìn "Bác ngủ ", nhà thơ đau đớn, xúc động. Câu thơ "mà sao nghe nhói ở trong tim "diễn tả sự đau đớn, tiếc thương đến cực độ. Viễn Phương có một lối viết hàm súc, đầy thi vị; câu chữ để lại nhiều ám ảnh trong lòng người đọc.

Khổ thơ cuối nói lên cảm xúc của nhà thơ khi ra về. Biết bao lưu luyến, buồn thương. Nhà thơ muốn hóa thân làm "con chim hót", làm "đóa hoa tỏa hương", làm"cây tre trung hiếu" để được đền ơn đáp nghĩa Người. Ý thơ sâu lắng, hình ảnh thơ đẹp và độc đáo, cách biểu hiện cảm xúc "rất Nam Bộ". Đây là những câu thơ trội nhất trong bài Viếng lăng Bác.

Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. Điệp ngữ "muốn làm... "được láy lại ba lần gợi tả cảm xúc thiết tha, nồng hậu của nhà thơ miền Nam đối với lãnh tụ.

Viếng lăng Bác, bài thơ ngắn mà ý thơ, hình tượng thơ, cảm xúc thơ sâu lắng, hàm súc và đẹp. Viễn Phương đã chọn thể thơ mỗi câu tám từ, mỗi khổ bốn câu, toàn bài bốn khổ - một sự cân đối hài hòa để biểu hiện một giọng điệu thơ nghiêm trang, kính cẩn.

Bài thơ là tấm lòng yêu thương, kính trọng và biết ơn Bác. Tâm tình của nhà thơ, của mỗi người Việt Nam và của cả dân tộc. Đó là giá trị lớn lao của bài thơ Viếng lăng Bác.

Mùa xuân nho nhỏ

Núi Ngự sông Hương là quê hương thân yêu của nhà thơ Thanh Hải. Ông là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Mồ anh hoa nở, Những đồng chí trung kiên, Mùa xuân nho nhỏ... là những bài thơ đặc sắc nhất của Thanh Hải.

Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được ông viết vào năm 1980, trong khung cảnh hòa bình, xây dựng đất nước. Một hồn thơ trong trẻo. Một điệu thơ ngân vang. Đất nước vào xuân vui tươi rộn ràng.

Sáu câu thơ đầu như tiếng hát reo vui đón chào một mùa xuân đẹp đã về. Trên dòng sông xanh của quê hương mọc lên "một bông hoa tím biếc”. Động từ “mọc” nằm ở vị trí đầu câu thơ gợi tả sự ngạc nhiên vui thú, một niềm vui hân hoan đón chào tín hiệu mùa xuân:

Mọc giữa dòng sông xanh,

Một bông hoa tím biếc.

"Bông hoa tím biếc" ấy chỉ có thể là hoa lục bình, hoặc hoa súng mà ta thường gặp trên ao hồ, sồng nước làng quê:

Con sông nhỏ tuổi thơ ta tắm

Vẫn còn đây nước chẳng đổi dòng

Hoa lục bình tím cả bờ sông...

(Trở về quê nội - Lê Anh Xuân)

Màu xanh của nước hòa hợp với màu "tím biếc"của hoa đã tạo nên bức tranh xuân chấm phá mà đằm thắm.

Ngẩng nhìn bầu trời, nhà thơ vui sướng lắng tai nghe chim chiền chiện hót Chim chiền chiện còn gọi là chim sơn ca, bạn thân của nhà nông. Từ "ơi" cảm thán biểu lộ niềm vui ngây ngất khi nghe chim hót:

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời.

Hai tiếng "hót chi" là giọng điệu thân thương của người dân Huế được tác giả đưa vào diễn tả cảm xúc thiết tha giữa người với tạo vật. Chim chiền chiện hót gọi xuân về. Tiếng chim ngân vang, rung động đất trời đem đến bao niềm vui. Ngắm dòng sông, nhìn bông hoa đẹp, nghe chim hót, nhà thơ bồi hồi sung sướng:

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng

"Đưa tay... hứng" là một cử chỉ bình dị trân trọng, thể hiện sự xúc động sâu xa. "Giọt long lanh" là sự liên tưởng đầy chất thơ. Là giọt sương mai, hay giọt âm thanh tiếng chim chiền chiện? Sự chuyển đổi cảm giác (thính giác - thị giác) đã tạo nên hình khối thẩm mĩ của âm thanh.

Tóm lại, chỉ bằng ba nét vẽ: dòng sông xanh, bông hoa tím biếc, tiếng chim chiền chiện hót..., Thanh Hải đã vẽ nên một bức tranh xuân đẹp tươi và đáng yêu vô cùng. Đó là vẻ đẹp và sức sống mặn mà của đất nước vào xuân.

Bốn câu thơ tiếp theo nói về mùa xuân sản xuất và chiến đấu của nhân dân ta. Cấu trúc thơ song hành để chỉ rõ hai nhiệm vụ chiến lược ấy:

Mùa xuân người cầm súng,

Lộc giắt đầy quanh lưng.

Mùa xuân người ra đồng

Lộc trải dài nương mạ.

"Lộc" là chồi non, cành biếc mơn mởn. Khi mùa xuân về cây cối đâm chỗi nảy lộc. "Lộc"trong vãn cảnh này tượng trưng cho vẻ đẹp mùa xuân và sức sống mãnh liệt của đất nước. Người lính khoác trên lưng vành lá ngụy trang xanh biếc, mang theo sức sống mùa xuân, sức mạnh của dân tộc để bảo vệ Tổ quốc. Người nông dân đem mồ hôi và sức lao động cần cù làm nên màu xanh cho ruộng đồng, "trải dài nương mạ " bát ngát quê hương. Ý thơ vô cùng sâu sắc: máu và mồ hôi của nhân dân đã góp phần tô điểm mùa xuân và để giữ lấy mùa xuân mãi mãi.

Cả dân tộc bước vào mùa xuân với khí thế khẩn trương và náo nhiệt:

Tất cả như hối hả

Tất cả như xôn xao.

"Hối hả" nghĩa là vội vã, gấp gáp, khẩn trương. "Xôn xao" nghĩa có nhiều âm thanh xen lẫn vào nhau, làm cho náo động; ở trong câu thơ, "xôn xao "cùng với điệp ngữ "tất cả như... " làm cho câu thơ vang lên nhịp điệu vui tươi, mạnh mẽ khác thường. Đó là hành khúc Mùa Xuân của thời đại Hổ Chí Minh.

Đoạn thơ tiếp theo nói lên những suy tư của nhà thơ về đất nước và nhân dân:

Đất nước bốn nghìn năm

Vất vả và gian lao

Đất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước.

Chặng đường lịch sử của đất nước với bốn nghìn năm trường tồn, lúc suy vong, lúc hưng thịnh với bao thử thách "vất vả và gian lao". Thời gian đằng đẵng ấy, nhân dân ta từ thế hệ này qua thế hệ khác đã đem xương máu và mồ hôi, lòng yêu nước và tinh thần quả cảm để xây dựng và bào vệ đất nước. Dân ta tài trí và nhân nghĩa. Bốn nghìn năm lập quốc tỏa sáng nền văn hiến Đại Việt đã khẳng định sức mạnh Việt Nam. Câu thơ "Đất nước như vì sao" là một hình ảnh so sánh đẹp và đầy ý nghĩa. Sao là nguồn sáng lấp lánh, là vẻ đẹp bầu trời, vĩnh hằng trong không gian, và thời gian. So sánh đất nước với vì sao là biểu lộ niềm tự hào đối với đất nước Việt Nam anh hùng, giàu đẹp. Hành trang đi tới tương lai của dân tộc ta không một thế lực nào có thể ngăn cản được: "Cứ đi lên phía trước". Ba tiếng "cứ đi lên" thể hiện chí khí, quyết tâm và niềm tin sắt đá của dân tộc để xây dựng một Việt Nam "dân giàu, nước mạnh"

Sau lời suy tư là điều tâm niệm của Thanh Hải. Trước hết là lời nguyện cầu được hóa thân:

Ta làm con chim hót

Ta làm một cành hoa

Ta nhập vào hòa ca

Một nốt trầm xao xuyến.

"Con chim hót" để gọi xuân về, đem đến niềm vui cho con người. "Một cành hoa" để tô điểm cuộc sống, làm đẹp thiên nhiên sông núi. "Một nốt trầm" của bản "hòa ca” êm ái để làm xao xuyến lòng người, cổ vũ nhân dân. "Con chim hót", "một cành hoa ", "một nốt trầm...” là ba hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho cái đẹp, niềm vui, cho tài trí của đất nước và con người Viêt Nam.

Với Thanh Hải, hóa thân là để hiến dâng, để phục vụ cho một mục đích cao cả:

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc.

Lời thơ tâm tình thiết tha. Mỗi con người hãy trờ thành "một mùa xuân nho nhỏ" để làm nên mùa xuân bất diệt của đất nước. Ai cũng phải có ích cho đời. "Mùa xuân nho nhỏ" là một ẩn dụ đầy sáng tạo khắc sâu ý tưởng: "Mỗi cuộc đời đã hóa núi sông ta" (Nguyễn Khoa Điềm). "Nho nhỏ" và "lăng lẽ" là cách nói khiêm tốn, chân thành. "Dâng cho đời" là lẽ sống đẹp, cao cả. Bởi lẽ "Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình " (Tố Hữu). Sống hết mình thủy chung cho đất nước, đem cả cuộc đời mình phục vụ đất nước, cả từ lúc "tuổi hai mươi" trai tráng cho đến khi về già "tóc bạc". Thơ hay là ở cảm xúc chân thành. Thanh Hải đã nói lên những lời gan ruột của mình. Ông đã sống như lời thơ ông tâm tình. Khi đất nước bị Mỹ - Diệm và bè lũ tay sai âm mưu chia cắt làm hai miền, ông hoạt động bí mật trong vùng giặc, gây dựng phong trào cách mạng, coi thường cảnh máu chảy đầu rơi. Cảm động hơn nữa là bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được ông viết ra trên giường bệnh, một tháng trước lúc ông qua đời.

Thanh Hải sử dụng biện pháp nghệ thuật điệp ngữ rất tài tình: "Ta làm... ta làm... ta nhập...", "dù là tuổi... dù là khi... "đã làm cho âm điệu thơ, giọng thơ tha thiết, sâu lắng, ý thơ được khắc sâu và nhấn mạnh. Người đọc xúc động biết bao trước một giọng điệu thơ trữ tình, ấm áp tình đời như vậy. Có thể xem đoạn thơ này là những lời trăng trối của ông.

Khổ thơ cuối là tiếng hát yêu thương:

Mùa xuân ta xin hát Câu Nam ai, Nam bình

Nước non ngàn dặm mình

Nước non ngàn dặm tình

Nhịp phách tiền đất Huế.

Nam ai và Nam bình là hai điệu dân ca Huế rất nổi tiếng mấy trăm năm nay. Phách tiền là một nhạc cụ dân tộc để điểm nhịp cho lời ca, tiếng đàn tranh, đàn tam thập lục. Câu thơ "Mùa xuân ta xin hát" diễn tả niềm khao khát bồi hồi của nhà thơ đối với quê hương yêu dấu buổi xuân về. Quê hương đất nước trải dài ngàn dặm, chứa chan tình yêu thương. Đó là "ngàn dặm mình", "ngàn dặm tình" đối với non nước và xứ Huế quê mẹ thân thương! Câu thơ của người con đất Huế quả là "dịu ngọt".

Mùa xuân là đề tài truyền thống trong thơ ca dân tộc. Thanh Hải đã góp cho thơ ca dân tộc một bài thơ xuân đẹp, đậm đà tình nghĩa. Thể thơ năm chữ, giọng thơ lúc mạnh mẽ, lúc tha thiết ngân vang. Ngôn ngữ thơ trong sáng và biểu cảm, hàm súc và hình tượng. Các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, song hành đối xứng, điệp ngữ... được vận dụng sắc sảo, tài hoa. Tình yêu mùa xuân gắn liền với tình yêu đất nước, quê hương được Thanh Hải diễn tả một cách sâu sắc, cảm động. Mỗi một cuộc đời hãy là một mùa xuân. Đất nước ta mãi mãi sẽ là những mùa xuân tươi đẹp.

7.

Không như những nhà thơ khác, cảm nhận mùa thu qua sắc vàng của hoa cúc, của lá ngô đồng hay qua tiếng lá vàng rơi xào xạc. Hữu Thỉnh đón nhận mùa thu với một hương vị khác: Hương ổi.

"Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se"

"Bỗng nhận ra" là một trạng thái chưa được chuẩn bị trước, như là vô tình, sững sốt để cảm nhận, giữa những âm thanh, hương vị và màu sắc đặc trưng của đất trời lúc sang thu. Nhà thơ nhận ra tín hiệu của sự chuyển mùa từ ngọn gió nhè nhẹ, lành lạnh se khô mang theo hương ổi. "Phả" là một động từ mang ý tác động được dùng như một cách khẳng định sự xuất hiện của hơi thu trong không gian: "hương ổi", một mùi hương không dễ nhận ra, bởi hương ổi không phải là một mùi hương thơm ngào ngạt, nồng nàn mà chỉ là một mùi hương thoảng đưa êm dịu trong gió đầu thu, nhưng cũng đủ để đánh thức những cảm xúc trong lòng người.

Không chỉ cảm nhận mùa thu bằng khứu giác, xúc giác mà nhà thơ còn cảm nhận màn sương thu trong phút giao mùa. Màn sương hình như cũng muốn tận hưởng trọn vẹn khoảnh khắc vào thu nên chùng chình chưa muốn dời chân:

"Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về"

Từ láy tượng hình "chùng chình" gợi cảm giác về sự lưu luyến ngập ngừng, làm ta như thấy một sự dùng dằng, gợi cảnh thu sống động trong tĩnh lặng, thong thả, yên bình. "Chùng chình" là sự ngắt quãng nhịp nhàng, chuyển động chầm chậm hay cũng chính là sự rung động trong tâm hồn nhà thơ? Một chút ngỡ ngàng, một chút bâng khuâng, nhà thơ phát hiện ra vẻ đẹp rất riêng của không gian mùa thu. "Hình như" là một từ tình thái diễn tả tâm trạng của tác giả khi phát hiện sự hiện hữu của mùa thu. Sự góp mặt của màn sương buổi sáng cùng với hương ổi đã khiến cho nhà thơ giật mình thảng thốt. Không phải là những hình ảnh đã trở nên ước lệ nữa mà là chi tiết thật mới mẻ, bất ngờ. Có lẽ với Hữu Thỉnh, làn hương ổi rất quen với người Việt Nam, mà rất lạ với thơ được tác giả đưa vào một cách hết sức tự nhiên.

Rồi mùa thu được quan sát ở những không gian rộng hơn, nhiều tầng bậc hơn:

"Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội và
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu"

Nếu ở khổ một, mùa thu mới chỉ là sự đoán định với ít nhiều bỡ ngỡ, thì ở khổ thơ này, tác giả đã có thể khẳng định: Thu đến thật rồi. Thu có mặt ở khắp nơi, rất hiện hình, cụ thể. Dòng sông không còn cuôn cuộn dữ dội như những ngày mưa lũ mùa hạ mà trôi một cách dềnh dàng, thanh thản. Mọi chuyển động dường như có phần chậm lại, chỉ riêng loài chim là bắt đầu vội vã. Trời thu lạnh làm cho chúng phải chuẩn bị những chuyến bay chống rét khi đông về. Phải tinh tế lắm mới có thể nhận ra sự bắt đầu vội vã trong những cánh chim bay bởi mùa thu chỉ vửa mới chớm, rất nhẹ nhàng, rất dịu dàng. Điểm nhìn của nhà thơ đuợc nâng dần lên từ dòng sông, rồi tới bầu trời cao rộng:

"Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu"

Cảm giác giao mùa được Hữu Thỉnh diễn tả thật thú vị. Đây là một phát hiện rất mới và độc đáo của ông. Mùa thu mới bắt đầu vì thế mây mùa hạ mới thảnh thơi, duyên dáng "vắt nửa mình sang thu". Đám mây như một dải lụa mềm trên bầu trời đang còn là mùa hạ, nửa đang nghiêng về mùa thu. Bức tranh chuyển mùa vì thế càng trở nên sinh động và giàu sức biểu cảm.

Ở khổ cuối, khoảnh khắc giao mùa không còn được nhà thơ diễn tả bằng cảm nhận trực tiếp mà bằng sự suy ngẫm, chiêm nghiệm:

"Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi"

Nắng cuối hạ vẫn còn nồng, còn sáng nhưng đang nhạt dần. Những ngày giao mùa này đã vơi đi những cơn mưa rào ào ạt. Vẫn là nắng, vẫn là mưa, sấm như mùa hạ nhưng mức độ đã khác rồi. Lúc này, những tiếng sấm bất ngờ cùng những cơn mưa rào không còn nhiều nữa. Hai câu thơ cuối gợi cho ta nhiều suy nghĩ, liên tưởng thú vị.

"Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi"

Giọng thơ trầm hẳn xuống, câu thơ không đơn thuần chỉ là gượng kể, là sự cảm nhận mà còn là sự suy ngẫm, chiêm nghiệm. Cụm từ "hàng cây đứng tuổi" gợi cho người đọc nhiều liên tưởng. Đời người như một loài cây, cũng non tơ, trưởng thành rồi già cỗi. Phải chăng, cái đứng tuổi của cây chính là cái đứng tuổi của đời người. Hình ảnh vừa có ý nghĩa tả thực, vừa có ý nghĩa biểu tượng. Vẻ chín chắn, điềm tĩnh của hàng cây trước sấm sét, bão giông vào lúc sang thu cũng chính là sự từng trải, chín chắn của con người khi đã đứng tuổi. Phải chăng mùa thu của đời người là sự khép lại những ngày tháng sôi nổi bồng bột của tuổi trẻ, để mở ra một mùa mới, một không gian mới thâm trầm, điềm đạm, vững vàng hơn. Ở tuổi "sang thu", con người không còn bất ngờ trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.

Xưa nay, màu thu thường gắn liền với hình ảnh lá vàng rơi ngoài ngõ, lá khô kêu xào xạc... Và ta ngỡ như chỉ những sự vật ấy mới chính là đặc điểm của mùa thu. Nhưng đến với "Sang thu" của Hữu Thỉnh, người đọc chợt nhận ra một làn hương ổi, một màn sương, một dòng sông, một đám mây, một tia nắng. Những sự vật gần gũi thế cũng làm nên những đường nét riêng của mùa thu Việt Nam và chính điều này đã làm nên sức hấp dẫn của "Sang thu".

Bài thơ kết câu theo một trình tự tự nhiên. Đó cũng là diễn biến mạch cảm xúc của tác giả vào lúc sang thu. Bài thơ gợi cho ta hình dung một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp vào thời điểm giao mùa hạ - thu ở vùng nông thôn Bắc Bộ. Những câu thơ của Hữu Thỉnh như có một chút gì đó thâm trầm, kín đáo, rất hợp với cách nghĩ, cách nói của nguời thôn quê. Bài thơ giúp ta cảm nhận được tình cảm thiết tha, tâm hồn tinh tế của nhà thơ giàu lòng yêu thiên nhiên của nhà thơ.

Bài thơ ngắn với thể thơ năm chữ mộc mạc, ngôn ngữ giản dị mà ý nghĩa sâu sắc, hình ảnh đơn sơ mà gợi cảm. Hữu Thỉnh đã phác họa một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp bằng nhiều cảm xúc tinh nhạy. Đọc thơ Hữu Thỉnh ta càng cảm thấy yêu quê hương đất nước hơn, càng cảm thấy mình cần phải ra sức góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.

8. Hổng biết òi :<<<

 

1
0
MB:
Hình tượng người lính trong 2 bài thơ "Đồng Chí" và "Tiểu đội xe không kính" là những người con bình thường giản dị nhưng lại có vẻ đẹp anh hùng của người đánh giặc cứu nước
Người lính tuy ở 2 thời kì kháng chiến khác nhau, nhưng họ vẫn có những phẩm chất chung hết sức đẹp đẽ.
TB
Điểm chung: Họ đều chiến đấu cho 1 lí tưởng cao đẹp, sẵn sàng ra đi theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc
"Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay"
(Chính Hữu)
Họ sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân ra đi vì nghĩa lớn
Họ là những con người dũng cảm bất chấp khó khăn, gian khổ, coi thường hiểm nguy, coi thường cái chết
"ÁO anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
(Phạm Tiến Duật)
Người lính sẵn sàng chấp nhận khó khăn, đương đầu vs thử thách thiếu thốn về vật chất tinh thần
Không có kính, ừ thì có bụi
Không có kính, ừ thì ướt áo
(Phạm Tiến Duật)
Những yếu tố khách quan đó k hề làm nản chí người lính, họ vẫn quyết tâm để hoàn thành nhiệm vụ. Họ tin tưởng con đường phía trước, tin tưởng thắng lợi đang đến gần
Họ là những người có trái tim dũng cảm, yêu nước nồng nàn, sôi nổi, không một sức mạnh nào của kẻ thù ngăn nổi
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim
Tình đồng chí đồng đội keo sơn gắn bó 
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay 
(Đồng Chí)
Cái nắm tay thể hiện tình đoàn kết truyền sức mạnh cho nhau
Võng mắc chông chênh đường xe chạy 
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi 
(Phạm Tiến Duật)
Dù ở thời kì nào dân tộc VN vẫn có những lớp người, những thế hệ sẵn sàng hi sinh vì đất nước, vì dân tộc
Điểm riêng:
Nét chân chất mộc mạc của những người nông dân mặc áo lính trong bài thơ đồng chí của chính hữu
"Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Tôi vs anh đôi người xa lạ
Những người lính ở đây lúc đầu là những người xa lạ xuất than từ những vùng quê nghèo khó. Vì mục đích, lì lí tưởng họ trở nên quen nhau và thành đồng chí.
Những anh lính lái xe TS thời chống Mĩ lại có những nét độc đáo riêng là hóm hỉnh, tinh nghịch, ngang tàn, bất cần của tuổi trẻ
Bụi phun tóc trắng như người già 
Chưa ....................ha ha
Sự kết thân của người lính lái xe cũng rấy độc đáo và cá tính đó là ăn chung vs nhau 1 bữa cơm đã trở thành bạn thân, gia đình.
KB:
Người lính Cụ Hồ dù ở mặt trận nào vẫn hiện lên mang vẻ đẹp giản dị và cao cả. Họ là những người mang nét đẹp truyền thống của dân tộc VN, giản dị dũng cảm, lạc quan và yêu nước nồng nàn
 
1
0
6/ Chúng ta sống trong xă hội có con người và thiên nhiên ,nên chăng phải biết quý mến thiên nhiên và con người phải khhông bạn nhỉ ? Với Thanh Hải xúc cảm trước mùa xuân của thiên nhiên ,đất trời đến mùa xuân của mỗi con người trong mùa xuân lớn của đất nước ,thể hiện khát vọng được dâng hiến " mùa xuân nho nhỏ " của mình vào mùa xuân lớn của cuộc đời chung và ta cũng thấy niềm xúc động thiêng liêng ,thành kính ,lòng biết ơn và tự hào xen lẫn nỗi đau xót khi tác giả Viễn Phương vào lăng viếng Bác được thể hiện qua giọng điệu vừa tha thiết ,vưa trang nghiêm của nhà thơ.Ta cùng nhau tìm hiểu qua hai bài thơ nói lên vấn đề trên .
Em hãy phân tích sáu dòng thơ đầu cho biêt em cảm nhận được những gì về cảnh sắc mùa xuân và tâm trạng của tác giả .
Từ cảm xúc về mùa xuân của đất trời và dân tộc ,nhf thơ chuyển sang bày tỏ ước nguyện của mình .Đó là ước nguyện gì ? Cách bày tỏ đặc sắc như thế nào ? Rồi đến nhf thơ cất tiếng hát từ biệt gồm 5 câu cuối ,câu đầu và câu cuối kết thúc bằng thanh trắc .Ba câu ở giữa vaàn với nhau ( bình ,mình ,tình ) với thanh bàng khiến cho giọng thơ thật sâu lắng v.v...
Với Viếng lăng Bác nêu diễn biến tâm trạng của nhf thơ theo trình tự cuộc vào lăng viếng Bác .Đó là tâm trạng nhà thơ trước cảnh trí ngoài lăng .Rồi ngắm nhìn dòng người chậm rãi đi vào lăng viếng Bác khi mặt trời đã chiếu sáng ,nhà thơ có những suy ngẫm gì về Bác ? Điều đó được diển tả độc đáo như thế nào .Rồi thì tâm trạng của nhà thơ khi vào trong lăng .Kế đến là tâm trạng của nhà thơ khi ra khỏi lăng .Em khắc sâu gì qua ấn tượng về bài thơ.
Hình ảnh thơ trong bài cua Viễn Phương rất sáng tạo ,vừa cụ thể ,xác thực vừa giàu ý nghĩa biểu tượng .những hình ảnh rất quen thuộc nhưng khi đi vào bài thơ này đã thể hiện được những ý nghĩa rất mới mẻ ,có sức khái quát cao và chan chứa tình cảm của tác giả ,của đồng bào miền nam nói riêng và nhân dân cả nước nói chung đối với Bác . Bên cạnh ấy ta còn thấy Thanh Hải cũng đã thể hiện ý nguyện là muốn làm một mùa xuân nhưng chỉ là một mùa xuân nho nhỏ -với khát khao được đóng góp công sức nhỏ bé của mình làm đẹp thêm mùa xuân đất nước
1
0
3. Mỗi bài thơ giống như một ô cửa, mở tới tình yêu. Đó là tình yêu cuộc sống, yêu con người, yêu những chân giá trị và những quan niệm thẩm mĩ, quan niệm nhân sinh tích cực. Hay nói cách khác, mỗi bài thơ phải gửi gắm đến người đọc một triết lí sống, một bài học nhân sinh sâu sắc và đúng đắn để làm giàu đẹp tâm hồn con người, để văn chương trở thành thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có để tố cáo và thay đổi thế giới giả dối và tàn ác, làm cho lòng người trong sạch và phong phú hơn, thổi đến trong lòng ta tình yêu bát ngát vào cuộc sống. Với “ánh trăng” của Nguyễn Duy, nhà thơ đã khêu lên trong tâm tưởng chúng ta những triết lí sống nhân văn thấm nhuần đạo đức truyền thống của dân tộc đó là lối sống tình nghĩa, thủy chung, không lạnh lùng vô cảm quên di quá khứ và nguồn cội của mình. Bằng những vần thơ sâu sắc, hàm súc và lắng đọng, mỗi câu chữ của Nguyễn Duy đều gửi đến chúng ta một triết lí nhân sinh ý nghĩa, đáng để nghiền ngẫm và nương theo.
4. Bài thơ là sự kết hợp của hai nguồn cảm hứng: cảm hứng lãng mạn, tràn đầy niềm vui, sự hào hứng trong thời kì miền Bắc bước vào xây dựng cuộc sống mới và cảm hứng vũ trụ vốn là nét nổi bật trong hồn thơ Huy Cận. Sự gặp gỡ, giao hoà của hai nguồn cảm hứng đó đã tạo nên những hình ảnh rộng lớn, tráng lệ, lung linh như những bức tranh sơn mài của bài thơ.
Đoàn thuyền ra khơi được miêu tả trong một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp:
Mặt trời xuống biển như ngọn lửa.
Sóng đã cài then đêm sập cửa.
Nghệ thuật so sánh và nhân hoá được sử dụng thật độc đáo. Mặt trời được ví như hòn lửa đang lặn dần vào lòng biển. Vũ trụ như một ngôi nhà lớn, màn đêm xuống mau khép lại ánh sáng như đóng sập cánh cửa khổng lồ mà những lượn sóng là chiếc then cài. Ngày đã khép lại, vũ trụ như đang bước vào trạng thái thư giãn sau một ngày lao động thì chính lúc ấy một ngày lao động mới của người dân đánh cá lại bắt đầu:
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Khi vị chủ nhân thứ nhất của thiên nhiên là mặt trời đi ngủ thì vị chủ nhân thứ hai - những người dân chài của cuộc sống mới lại mở cửa đêm để ra biển đánh cá. Công việc của những người dân chài diễn ra như một nhịp sống đều đặn trở thành quen thuộc, nền nếp. Nếu như sức sống của thiên nhiên như ngưng lại thì sự có mặt của đoàn thuyền như nối tiếp nhịp sống đó. Dù đã cài then, sập cửa nhưng biển không chìm trong lạnh lẽo hoang vu mà trái lại biển đang là chứng nhân cho sự làm việc hăng say, không nghỉ của những người lao động:
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Câu thơ xuất hiện ba sự vật khác biệt là câu hát, căng buồm và gió khơi nhưng lại được gắn kết, hoà quyện với nhau. Tiếng hát khoẻ khoắn của cả tập thể hoà với tiếng gió thổi căng buồm đẩy thuyền phăng phăng rẽ sóng. Câu hát là niềm tin, sự phấn chấn của người lao động. Sự kết hợp của nhịp điệu gấp gáp khẩn trương ở hai câu đầu với cái thanh thoát, đĩnh đạc của nhịp thơ hai câu sau đã vẽ nên bức tranh hào hùng về cảnh đoàn thuyền ra khơi. Khổ thơ còn là sự kết hợp của những liên tưởng táo bạo với những phép tu từ so sánh, nhân hoá đặc sắc đã giúp tác giả thể hiện khúc ca ra khơi hào hùng của người dân chài.
Không chỉ hát khi ra khơi mà những con người lao động luôn cất tiếng hát hoà cùng với công việc của mình. Tiếng hát là mong ước, là niềm tin thu hoạch:
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi.
Từ con cá bạc báo biển lặng, biển hiện lên trong đêm như một khung cửi lớn và đẹp. Cá thu từng đoàn rẽ nước toả sáng, di chuyển như những con thoi. Sự liên tưởng từ khung cửi dệt đến khung cửa biển là sự liên tưởng độc đáo, là kết qủa của sự quan sát thực tế. Qua sự liên tưởng ấy, trong cảm xúc vũ trụ của Huy Cận biển không còn xa lạ mà trở nên gần gũi. Trong lời hát của người ngư dân, biển thật giàu có:
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
Nguyên liệu biển dồi dào, chỉ cần một tiếng gọi để thu cá vào lưới. Khổ thơ mang âm hưởng của dòng cảm hứng vũ trụ với sự lãng mạn của tâm hồn đã làm nên những khúc ca hoành tráng của người lao động.
Trên cái nền tráng lệ của thiên nhiên là sức mạnh của cánh buồm, sức mạnh của con người làm chủ biển cả:
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Thuyền có lái, có buồm nhưng lái bằng gió, buồm là buồm trăng. Đoàn thuyền lướt đi trong đêm không phải bằng sức mạnh của con người mà bằng sức mạnh của câu hát hoà cùng sức mạnh của gió, cộng hưởng sức mạnh của trăng. Bởi thế mà thuyền như lướt đi, như bay lên. Con thuyền đánh cá còn nhỏ bé qua cảm hứng vũ trụ đã trở nên kì vĩ, khổng lồ, sánh ngang tầm với vũ trụ. Và trên con thuyền ấy, người như dần hiện lên trong tư thế làm chủ:
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Đã qua rồi thời con người còn nhỏ bé, đơn độc trước sức mạnh bí ẩn của biển cả. Mang trong mình khí thế của người làm chủ, biển như hẹp lại để con người ra đậu dặm xa, dàn đan thế trận và dò bụng biển để con người tìm tòi, khám phá. Họ đàng hoàng ra những nơi xa để bắt thiên nhiên phục vụ. Họ - những dân chài mang theo cả sức trẻ, sức khoẻ, mang theo cả sự tìm tòi, khám phá để tung phá thế giới bí hiểm của thiên nhiên. Việc đánh bắt ấy như một trận chiến mà mỗi người lao động như một chiến sĩ.
Hát khi ra khơi, hát cho cuộc hành trình và những người lao động còn hát để ca ngợi sự giàu đẹp của biển cả:
Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé.
Các loài cá được kể tên: cá nhụ, cá chim, cá đé, cá song đã nói lên sự phong phú, giàu có của biển. Không chỉ, giàu mà biển còn rất đẹp:
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Dưới ánh trăng, cá song quẫy mặt nước. Thân cá có khoang màu hồng lấp lánh như ánh sáng chuyển động dưới làn nước biển. Đoạn thơ mang nhiều màu sắc, ánh sáng: ánh sáng đen hồng, lấp lánh của cá song, ánh sáng vàng choé của trăng vỡ trên mặt nước. Những gam sắc ánh sáng hoà cùng bóng tối của màn đêm tạo ra bức tranh sơn mài lóng lánh sắc màu, biển lại như thấy hơi thở:
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
Hình ảnh nhân hoá thật độc đáo. Đêm vẫn thư giãn và thủy triều lên xuống tạo ra hơi thở của đêm. Những đốm sao bạt ngàn in trên mật nước, trôi dạt trên đầu những ngọn sóng chiều đập vào bãi cát được ví như: lùa nước Hạ Long. Sao với nước cũng xuất hiện và tồn tại trong nhịp thở của đêm. Nối những miền không gian lại với nhau, thiên nhiên như bức tranh sơn mài tráng lệ và kì ảo. Đặc biệt, nhà thơ gọi cá bằng em. Một cách gọi trìu mến, cá không còn là đối tượng đánh bắt mà trở nên thân gần đáng mến.
Tiếng hát theo những người dân chài trong suốt cả cuộc hành trình và giờ đây tiếng hát cất lên là để gọi cá vào lưới:
Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.
Người dân gọi cá bằng tiếng hát và trăng tạo ra nhịp gõ. Động tác lao động bình thường: gõ nhịp vào mạn thuyền để dồn cá, qua lăng kính cảm xúc bỗng trở nên đẹp đẽ lạ thường. Trăng lên cao dần từng lúc, trăng tan vào nước biển, vỏ vào mạn thuyền làm nhịp hay con thuyền đang lướt dập dềnh, bồng bềnh giữa biển khơi như chạm vỡ ánh trăng tạo thành nhịp. Công việc đánh bắt cá tư nặng nhọc bỗng trở nên thi vị, lãng mạn. Từ sự giàu đẹp của biển là những suy ngẫm về lòng biển bao dung:
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
Nhà thơ Huy Cận đã thật tài tình khi so sánh lòng biển với lòng mẹ. Lòng biển mênh mông, rộng rãi đầy cá như tấm lòng mẹ bao dung, độ lượng. Chính lòng biển là lòng mẹ đã nuôi lớn đời ta tự buổi nào. Câu thơ là khúc tâm tình thiết tha với biển thân yêu, là lời cảm ơn biển, biển vừa bao la mà lại trĩu nặng yêu thương.
Suốt dọc cả bài thơ là tiếng hát, sau những tiếng hát ca ngợi, những tiếng hát lao động hăng say là tiếng hát niềm vui thu hoạch:
Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
Đây là chi tiết cụ thể duy nhất về hình ảnh con người hiện ra trong sớm mai trên biển. Hình ảnh những người dân chài như có hình, có khối đó là hình ảnh khoẻ mạnh, đẹp đẽ của con người trong sự làm chủ. Kéo xoăn tay - kéo mạnh, kéo bằng tất cả sức lực, khiến cho các cơ bắp nổi lên cuồn cuộn. Hình ảnh thơ như tạc bức tượng đồng về người ngư dân:
Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Câu thơ vừa thực mà vừa có nghĩa ẩn dụ. Không chỉ tả màu của vẩy, sắc của đuôi cá trong sớm mai mà còn gợi nghĩ đến bạc, vàng - những tài sản quý giá lấy lên từ biển cả. Bởi không chỉ nhận ánh sáng phản chiếu từ trăng sao. Vẩy bạc đuôi vàng tự phát sáng lóe rạng đông tạo nên ngày mới, làm cuộc sống đổi thay. Đó cũng chính là mục đích của người lao động, là hướng đi của nhân dân ta trong những năm đó.
Thống nhất với cảm hứng và bút pháp lãng mạn, khổ cuối của bài thơ là bức tranh hoành tráng với âm thanh, hình ảnh tràn đầy sức mạnh của con người, đoàn thuyền và ngập tràn ánh sáng:
Câu hát căng buồm cùng gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Câu hát cùng gió khơi đưa thuyền đi, nay vẫn câu hát ấy căng buồm đưa thuyền về. Nhưng giờ đây không chỉ còn là sức mạnh của gió mà sức mạnh niềm vui con người như được nhân lên vì thuyền đầy cá. Nếu như ở khổ thơ đầu, sau khi màn đêm bao trùm trên biển thì con người mở cửa đêm ra khơi đánh cá thì giờ đây họ - những người dân chài đang chạy đua cùng mặt trời. Không còn là sự nối tiếp của nhịp sống thiên nhiên, con người mà quan hệ của thiên nhiên, con người là quan hệ song song, đua tranh. Chạy đua với mặt trời cũng là chạy đua với thời gian. Con người đang giữ lấy từng giây, từng phút, đang vượt lên trên cả thời gian để tạo của cải cho cuộc sống mới, để xây dựng và cống hiến. Những con người lao động đã về đến bến khi bình minh vừa ló dạng: Mặt trời đội biển nhô màu mới,
Cảnh biển một ngày mới được mở rộng đến muôn dặm và ngập tràn ánh sáng. Hình ảnh nhân hoá mặt trời đội biển đi lên mở ra một ngày mới tốt đẹp hơn. Ánh sáng của mặt trời không chỉ mang đến màu của cảnh vật mà còn mang màu mới cho cuộc sống mà những người lao động đang từng ngày, từng giờ cống hiến. Sức tưởng tượng của bút pháp lãng mạn khiến bờ bãi thuyền về trong dòng thơ cuối rực rỡ huy hoàng trong ánh sáng:
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
Mắt của ngàn vạn con cá phơi trên bờ biển như cùng hướng về một phía phản chiếu tia sáng bình minh rực sáng muôn dặm dài xa như bờ biển đất nước. Đây là hình ảnh đẹp lung linh, kì ảo, thể hiện thành quả tốt đẹp của người ngư dân sau một đêm lao động vất vả
5.
Trong bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính, tác giả Phạm Tiến Duật đã xây dựng nên những cái không và cái có, từ đó tạo ra cho chúng mối quan hệ kết nối vô cùng hài hòa, độc đáo đã tạo nên sự hấp dẫn cho bài thơ.
Trước hết, cái có được tác giả thể hiện ở hình ảnh của những chiếc. Những chiếc xe này vố có đầy đủ những thiết bị tối thiểu phục vụ cho những người lính lái xe khi làm nhiệm vụ vận chuyển hàng tiếp viện vào chiến trường miền Nam. Nhưng do mưa bom bão đạn của kẻ thù mà những thiết bị, phụ kiện vốn có của xe này trở thành không còn nguyên vẹn, hoặc mất đi hoàn toàn:
“Không có kính rồi xe không có đèn
Không có mùi rồi thùng xe có xước
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim”
Cũng từ những cái không này của những chiếc xe đã tạo ra những bất lợi, khó khăn, gian khổ của những người lính khi thực hiện nhiệm vụ của mình. Họ không chỉ bị gió lùa làm cay đôi mắt, bị bụi đất nơi chiến trường phủ trắng mái đầu xanh, rồi bị những vật trở ngại trên đường lùa vào buồn lái:
“Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái”
Nhưng trong cái khó khăn ấy, tinh thần quyết tâm cùng tình đồng đội đồng chí vẫn hiện lên thật đẹp, thật đáng trân trọng. Họ cùng nhau vượt qua những khó khăn, mất mát để những giờ giải lao họ cùng nhau phì phèo điếu thuốc cùng cười vui về những mái đầu đẹp. Rồi gặp những người đồng chí của mình trên đường họ vui vẻ bắt tay đầy ấm áp:
“Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi”
Vượt lên mọi khó khăn, gian khổ, vượt qua những cái thiếu thốn của hoàn cảnh làm việc cùng không khí bạo tàn của chiến tranh. Những “cái không” đã làm sáng lên vẻ đẹp tinh thần cùng lí tưởng cao đẹp, tấm lòng kiên định, quả cảm của những người lính lái xe:
“Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim
Chính cái không và cái có được nhà thơ tạo ra trong sự liên kết đặc biệt, có tác dụng hỗ trợ,làm nổi bật nhau đã tạo nên nét hấp dẫn đặc biệt cho bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Bạn hỏi - Lazi trả lời

Bạn muốn biết điều gì?

GỬI CÂU HỎI
Học tập không giới hạn cùng học sinh cả nước và AI, sôi động, tích cực, trải nghiệm
Bài tập liên quan

Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi

Vui Buồn Bình thường

Học ngoại ngữ với Flashcard

×
Trợ lý ảo Trợ lý ảo
×
Gia sư Lazi Gia sư