8. Theo quan niệm của Hoài Thanh thì “Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng yêu thương người và rộng ra thương cả muôn vật, muôn loài. Câu chuyện mà tác giả dẫn ra trong bốn dòng đầu tiên chính là cụ thể hoá quan điểm này. Đây là một quan niệm chưa đầy đủ nhưng lại rất đúng. Chưa đầy đủ vì văn chương không chỉ bắt nguồn từ tình cảm, mà còn từ hiện thực cuộc sống; nhưng đúng vì nhà văn dùng từ “cốt yếu”, nghĩa là phần quan trọng nhất chứ chưa phải là tất cả. Điều đó cho thấy lập trường của tác giả, đề cao yếu tố tình cảm nhưng đồng thời cũng có một cái nhìn rộng mở, không hề phiến diện hay bảo thủ.

8. Hoài Thanh cho rằng công cụ của văn chương là ‘‘giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha là ‘‘gảy cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta săn có”; là làm “cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân (…) trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm nghìn lần”; là làm giàu có thê giới tâm hồn của mỗi con người, đánh thức cảm xúc của họ trước những vẻ đẹp ở quanh mình. Khi ta đọc những câu chuyện cổ tích, ta biết được về những ước mơ “thiện thắng ác”, “ở hiền gặp lành”, giản dị mà cao đẹp của ông cha ta ngày trước. Ta cũng thầm mong cái ác, cái xấu không còn tồn tại trên đòi. Khi ta đọc những vần thơ về quê hương, đất nước, ta thêm yêu mến thiên nhiên, đất nước, con người, dân tộc mình hơn…
Với những đoạn vần ngắn liên tiếp, diễn đạt những ý tiếp nôi nhau, bằng nhiều cách diễn đạt linh hoạt, Hoài Thanh đem đến cho người đọc những hiểu biết về công dụng của văn chương là rất phong phú và rất lớn.