Bài 30: Thực hành: Tính chất của natri, magie, nhôm và hợp chất của chúng

Bài 1 (trang 135 SGK Hóa 12): Viết bản tường trình

Thí nghiệm 1: So sánh khả năng phản úng của Na, Mg, Al với nước.

Hiện tượng: Khi chưa đun:

+ Ống 1: Khí thoát ra mạnh, dung dịch thu được có màu hồng.

+ Ống 2 và ống 3 không có hiện tượng.

Giải thích: Ống 1 xảy ra phản ứng.

Na + H₂O → NaOH + 1/2 H₂.

Khí thoát ra là H₂ dung dịch thu được là dung dịch kiềm nên phenolphtalein chuyển màu hồng.

- Ống 2 +3: Không có hiện tượng do Mg phản ứng chậm với H₂O còn Al có lớp bảo vệ Al(OH)₃.

Khi đun sôi:

Ống 2: Dung dịch thu được có màu hồng nhạt.

Ống 3: Không có hiện tượng.

Giải thích: Ống 2: Mg tác dụng với nước nhanh hơn tạo ra dung dịch bazơ yếu nên dung dịch có màu hồng nhạt.

Ống 3: Lớp bảo vệ Al(OH)₃ ngăn không cho Al tác dụng với nước.

Kết luận: Khả năng phản ứng với nước Na > Mg > Al.

Thí nghiệm 2: Nhôm tác dụng với dung dịch kiềm.

Hiện tượng: Có bọt khí thoát ra.

Khi cho Al vào dung dịch NaOH thì lớp Al₂O₃ trên bề mặt Al bị bào mòn.

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O.

Al mất lớp bảo vệ Al₂O₃ tác dụng với nước:

2Al + 6H₂O → 2Al(OH)₃ + 3H₂.

Al(OH)₃ sinh ra lại tan trong dung dịch kiềm

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O.

2 phản ứng xảy ra xen kẽ nhau đến khi Al tan hoàn toàn.

Thí nghiệm 3: Tính chất lưỡng tính của Al(OH)₃.

Hiện tượng: Nhỏ NH₃ vào cả 2 ống đều xuất hiện kết tủa trắng

Kết tủa trắng là Al(OH)₃ tạo thành sau phản ứng:

AlCl₃ + 3H₂O + 3NH₃ → Al(OH)₃ + 3NH₄Cl.

Kết tủa trắng tan.

Kết tủa tan là do Al(OH)₃ phản ứng với axit và kiềm tạo ra muối tan:

Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O.

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O.

Kết tủa trắng xuất hiện rồi lại tan.

Kết tủa trắng là Al(OH)₃ sau đó tan trong axit dư.

NaAlO₂ + H₂O + HCl → Al(OH)₃ + NaHCO₃.

Két luận : Al(OH)₃ là hiđroxit lưỡng tính.