Thời gian
1954 → 1960
1961→ 1965
1965 → 1968
1969→ 1973

Hoàn cảnh
Sau khi Pháp thất bại, Mĩ trực tiếp can thiệp vào Việt Nam. 7/11/1954, Mĩ cử tướng Cô-lin sang làm đại sứ ở miền Nam Việt Nam với âm mưu biến miền Nam thành thuộc địa kiểu mới để làm bàn đạp tiến công miền Bắc và ngăn chặn làn sóng cách mạng ở Đông Nam Á. Dựa vào Mĩ, Ngô Đình Diệm đã nhanh chóng dựng lên một chính quyền độc tài, gia đình trị ở miền Nam và ra sức chống phá cách mạng. Giữa năm 1954, Diệm lập ra đảng Cần lao nhân vị làm đảng cầm quyền. Cuối năm 1954, thành lập "phong trào cách mạng quốc gia" và đưa ra mục tiêu: "chống cộng, đả thực, bài phong".
Sau phong trào" Đồng khởi" , "Chiến tranh đơn phương" bị phá sản, để đối phó với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới và phong trào cách mạng Miền nam tổng thống Mỹ J. Kenơdi đã đề ra chiến lược toàn cầu "Phản ứng linh hoạt" thực hiện thí điểm ở miền nam Việt Nam dưới hình thức "Chiến tranh đặc biệt".

Do sự thất bại của "Chiến tranh đặc biệt", từ giữa năm 1965 chính quyền Giôn-xơn đã chuyển sang thực hiện "Chiến tranh cục bộ" ở miền Nam và mở rộng chiến tranh phá hoại ở miền Bắc.

Sau thất bại của CTCB đầu năm 1969 Mỹ chuyển sang thực hiện chiến lược "Việt nam hóa chiến tranh" đồng thời mở rộng chiến tranh ra toàn ĐD thực hiện "Đông dương hóa chiến tranh".

Âm mưu
"Âm mưu tìm diệt các cán bộ và cơ sở cách mạng của ta ở miền Nam"
âm mưu biến miền Nam thành thuộc địa kiểu mới để làm bàn đạp tiến công miền Bắc và ngăn chặn làn sóng cách mạng XHCN ở Đông Nam Á.

"CTĐB" là hình thức chiến tranh xâm lược thực dân mới được tiến hành bằng quân đội tay sai (quân đội Sài gòn) dưới sự chỉ huy của hệ thống cố vấn Mỹ + vũ khí trang bị, phương tiện chiến tranh của Mỹ nhằm chống lại phong trào cách mạng của nhân dân ta. . Âm mưu cơ bản : "Dùng người Việt đánh người Việt".

CTCB là loại hình chiến tranh xâm lược thực dân mới được tiến hành bằng lực lượng quân Mỹ (chủ yếu) + quân đồng minh và quân đội tay sai.

- vẫn tiếp tục chiến tranh xâm lược thực dân mới của Mỹ ở miền Nam .Được tiến hành = quân đội tay sai là chủ yếu với sự phối hợp đáng kể của lực lượng chiến đấu Mỹ, bằng không quân và hỏa lực Mỹ do cố vấn Mỹ chỉ huy.Thực chất nay là sự tiếp tục của âm mưu "Dùng người Việt đánh người Việt", "Dùng người đông Dương đánh người Đông dương".

Thủ đoạn
Diệm ra sắc lệnh "đặt cộng sản ngoài vòng pháp luật" và tháng 5/1959, ra đạo luật 10/59, lê máy chém khắp miền Nam giết hại những người vô tội.
Chính quyền Diệm còn thực hiện chương trình cải cách điền địa nhằm lấy lại ruộng đất mà cách mạng đã giao cho nhân dân, lập ra các khu dinh điền, khu trù mật để kìm kẹp nhân dân. → tách nhân dân ra khỏi cách mạng
* Từ 1961- 1963 : Mỹ đề ra kế hoạch Xtalây – Taylo nhằm bình định Miền nam trong vòng 18 tháng.
* Từ 1964-1965 : Giôn-xơn đề ra kế hoạch Giônxơn –Macnamara bình định MNVN có trọng điểm trong 2 năm. 
- Để thực hiện kế hoạch trên Mỹ tăng cường viện trợ quân sự cho chính quyền Diệm, đưa cố vấn Mỹ và lực lượng hỗ trợ chiến đấu vào MN, lập bộ chỉ huy quân sự Mỹ.Tăng cường lực lượng nguỵ quân, tiến hành dồn dân lập "Ấp chiến lược"…

Tăng cường đổ quân viễn chinh Mỹ và đồng minh vào MN, dựa vào vào ưu thế lực lượng và vũ khí hiện đại thực hiện -chiến thuật hai gọng kìm "Tìm diệt" và "Bình định" vào căn cứ kháng chiến của ta. Thực hiện 2 cuộc phản công mùa khô 
1965-1966 và 1966-1967.

Mục tiêu cơ bản của chiến lược này là rút quân Mỹ ra khỏi miền Nam Việt Nam mà vẫn giữ được chính quyền tay sai Nguyễn Văn Thiệu. Tận dụng số quân Mỹ còn lại rất lớn trên chiến trường cùng quân ngụy, đẩy mạnh đánh phá nông thôn bằng "bình định cấp tốc", "bình định xây dựng" và "bình định đặc biệt", hòng tiêu diệt cơ sở hạ tầng của cách mạng, đẩy LLVT cách mạng ra xa các thành phố và các căn cứ quân sự của chúng, cắt đứt các nguồn chi viện.