Mở bài:
Trang phục không chỉ là thứ vải lụa tô điểm cho bề ngoài mà còn là phương tiện truyền tải tâm tư, tình cảm, tính cách và thói quen của một dân tộc, một vùng miền đặc trưng. Nếu những cô gái Bắc duyên dáng, thẹn thùng trong chiếc áo tứ thân, các cô gái Huế xinh tươi trong tà áo dài tím biếc thì chiếc áo bà ba miền Tây nam bộ làm nên tất cả sự mộc mạc,dung dị đến thân thương của con người miền Nam đất nước.
Thân bài:
- Lịch sử, nguồn gốc chiếc áo bà ba: có nhiều nhà nghiên cứu bao gồm các lĩnh vực văn hóa, trang phục, văn học,nghệ thuật đã đặt ra những giả thuyết về sự hình thành của chiếc áo bà ba dựa trên một số bằng chứng cụ thể:
- Một số nhà sử học cho rằng chiếc áo bà ba bắt nguồn từ áo của người Chăm và xuất hiện phổ biến ở Nam bộ thời kì Hậu Lê
- Vào nửa đầu thế kỉ XIX, nhà báo nổi tiếng nước ta là Trương Vĩnh Kí đã tiếp thu trang phục của Malaysia để sáng tạo nên tiền thân của chiếc áo bà ba
- Nhà văn Sơn Nam có bài nghiên cứu viết rằng : “Áo bà ba được du nhập vào khoảng cuối thế kỷ 19, Bà-ba là người Hoa lai người Mã Lai ở Mã Lai hoặc Singapore. Vải đen được nhập cảng khá tốt, người Nam Bộ thích mặc kiểu áo vải đen của người Bà-ba nên gọi là áo bà ba. Ngày nay, áo bà ba vẫn có thể gợi sự nghiêm túc nếu đừng loè loẹt, cần nhất là thái độ của người mặc”.
- Một nghiên cứu khác lại cho rằng: áo bà ba có nguồn gốc từ áo lá và áo xá xẩu của người Hoa lao động. Do thời tiết và điều kiện sinh hoạt nên người dân đã thay đổi cấu trúc chiếc áo cho phù hợp.
- Cấu tạo chiếc bà ba truyền thống
- Chất liệu và màu sắc vải:những chiếc áo bà ba đầu tiên có mài đen, nó phù hợp với công việc của người nông dân lam lũ. Sau này áo bà ba có thêm các màu nâu, xám, cau khô và được may bằng các loại vải thô như vải ú, vải sơn đầm, vải tám…các loại vải này đều dễ giặt, dễ may và khá bền.
- Cấu tạo: áo bà ba xưa không may cổ áo, cổ áo thường được khoét tròn, hình trái tim, hình vuông. Thân áo gồm ba mảnh vải nối vưới nhau. Phần thân sau là mảnh vải nguyên, thân trước gồm hai mảnh vải kết với thân sau và được cài bằng hàng khuy thẳng. Khuy áo bà ba cổ điển sử dụng khuy bấm như khuy áo dài ngày nay. Để tạo điểm nhấn cho người phụ nữ, áo bà ba may chít eo, hai bên hông xẻ một tà vừa phải. Chiếc áo bà ba dài phủ mông, ôm sát vào người vì thế tôn lên sự mềm mại và duyên dáng của các cô gái.
- Trước thế kỉ XX, áo bà ba không may túi, những chiếc túi được may kín đáo trong áo lót của phụ nữ. Sau thế kỉ XX, áo có thêm hai chiếc túi ở hai vạt trước.
- Áo bà ba hiện đại
- Đến những năm 60 của thế kỉ XIX, các cô gái thành thị cũng chọn áo bà ba làm trang phục và cách tân nó theo thời đại. Điều chú trọng trong chiếc áo bà ba hiện đại là may ôm sát vào cơ thể hơn, nhấn mạnh phần eo và hông. Bên cạnh đó một số chi tiết áo cũng thay đổi như cổ áo trở nên đa dạng hơn, khuy áo, cổ tay cũng được tạo kiểu để khiến chiếc áo thêm sang trọng.
- Chiếc áo bà ba hiện đại được chú ý nhất là kiểu may raglan. Kiểu may này cho phép vai,tay áo tách rời thân áo, tay và áo liền từ cổ đến nách. Tay áo khá dài và hơi rộng, thân áo không quá ôm sát người.
- Ý nghĩa của chiếc áo
- Áo bà ba là trang phục của người nông dân xưa, tôn lên vẻ đẹp mềm mại, uyển chuyển của các cô gái ngày nay.
- Áo bà ba mang linh hồn con người miền Tây mộc mạc, chân thành, tượng trưng cho văn hóa vùng cực nam tổ quốc.
- Chiếc áo còn là hình ảnh đẹp đi vào thơ ca, âm nhạc, hội họa, điêu khắc….
Kết bài: Chiếc áo bà ba bao đời nay vẫn ru mình trong tiếng hát ngọt ngào của cô lái đò bên bờ sông Hậu. Dù cho người đời có chạy theo những mốt áo quần ngoại nhập, xúng xính đầm váy thì hình ảnh áo bà ba với chiếc khăn rằng, nón lá chao nghiêng trên sóng nước vẫn gợi lên một nỗi xuyến xao thương nhớ. Thương miền đất phù sa màu mỡ, thương những con người tay bùn chân lắm và thương quá chiếc áo thủy chung của quê hương.