2. Liên kết cộng hóa trị
a) Tuy nhiên, sự hình thành liên kết trong phân tử giữa những nguyên tử của các nguyên tố có bản chất hóa học giống nhau hoặc tương tự nhau thì không thể giải thích sự hình thành liên kết trong phân tử bằng lí thuyết nhường và thu electron ở lớp ngoài cùng như kiểu hình thành liên kết ion. Để giải thích sự hình thành liên kết trong phân tử các loại này người ta phải giải thích bằng liên kết cộng hóa trị.
Sự tạo thành liên kết cộng hóa trị trong phân tử đơn chất
Liên kết được tạo thành giữa hai nguyên tử bằng cách góp electron để đạt cấu hình 8 electron giống khí hiếm gần nhất.
Thí dụ:
Trong phân tử Cl
2, mỗi nguyên tử Clo đạt được cấu hình 8 electron giống khí hiếm Ar bằng cách mỗi nguyên tử góp 1 electron tạo thành electron chung
Công thức cấu tao: Cl- Cl
Các phân tử H
2, O
2, N
2, Cl
2.. tạo nên từ hai nguyên tử của cùng một nguyên tố (có độ âm điện như nhau) nên cặp electron chung không bị lệch về phía nguyên tử nào. Đó là liên kết cộng hóa trị không cực.
b) Sự tạo thành liên kết cộng hóa trị trong phân tử hợp chất
Thí dụ : Phân tử hiđro clorua HCl.
- Trong phân tử hiđro, mỗi nguyển tử ( H và Cl) góp 1 electron tạo thành một cặp electron chung để tạo liên kết cộng hóa trị. Cặp electron liên kết bị lệch về phía Clo, ( Độ âm điện của Cl là 3,5 lớn hơn độ âm điện của H là 2,1 ) liên kết cộng hóa trị này bị phân cực.
Công thức electron:
Công thức cấu tạo: H – Cl
c) Định nghĩa liên kết cộng hóa trị
Liên kết cộng hóa trị là liên kết được hình thành bằng một hay nhiều cặp electron chung.
d) Hóa trị trong hợp chất cộng hóa trị
Hóa trị của một nguyên tố trtong hợp chất cộng hóa trị gọi là cộng hóa trị và bằng số liên kết mà nguyên tử nguyên tố đó tạo ra được với các nguyên tử khác trong phân tử.
3. Hiệu độ âm điện và liên kết hóa học
Hiệu số độ âm điện
| 0,0 → < 0,4
| 0,4 → < 1,7
| ≥ 1,7
|
Loại liên kết
| Cộng hóa trị không cực
| Cộng hóa trị có cực
| Ion
|