Để làm tốt bài này các em cần nắm vững phương pháp tính các đại lượng liên quan trong cấu trúc của gen cũng như số nucleotit từng loại trong gen cũng như trên mỗi mạch đơn của gen. Nếu chưa biết cách tính thì tham khảo các bài sau trước khi xem bài giải nhé:
- Cách tính các đại lượng cơ bản trong Gen (N, L, M, C,...)
- Cách tính sô lượng và tỉ lệ Nu từng loại trong cả Gen (A, T, G, X)
- Các tính số lượng và tỉ lệ Nu trong từng mạch đơn của Gen (A1, T1, G1, X1, A2,, T2, G2, X2)
Bây giờ chúng ta cùng nhau phân tích đề bài và giải chi tiết bài tập #10115 như sau:
* Theo đề ta có: N = 2500; H = 3250 ; X1 = 275 ; T1 = 30%N/2
Qua đọc đề bài ta nhận thấy, các phát biểu từ I đến IV đều là những tỉ lệ liên quan đến số nuclêôtit từng loại trên mỗi mạch của gen. Nên trước tiên mình cần tìm số lượng nuclêôtit từng loại trên mỗi mạch đơn của gen. Cho nên ta cần tính số lượng Nucleotit từng loại trên mỗi mạch của gen, sau đó tiến hành kiểm tra các nhận định của đề bài là Đúng hay Sai.
* Tìm số lượng nucleotit trừng loại của gen
+ H = 3250 = 2A + 3G = N + G
→ G = X = H – N = 750 nu
+ Theo nguyên tắc bổ sung ta có: A + G = N/2 = 2500/2 =1250
→ A = T = N/2 = G = 1250 -750 = 500 nu.
* Tìm số lượng nucleotit từng loại trên mỗi mạch đơn của gen
+ Theo đề: X1 = G2 = 275 nu
→ X2 = G1 = X – X1 = 750 – 275 = 475 nu
+ Cũng theo đề: T1 = A2 = 30100×N2= 375 nu
→ T2 = A1 = T - T1 = 500 – 375 = 125 nu
* Tính các tỉ lệ trong phát biểu của đề bài
I. Mạch 1 của gen có X/G = 275/475 = 11/19 ≠ 15/19 => Sai.
II. Mạch 1 của gen có (T + X)/(A + G) = (375 + 275)/(125+475) = 13/12 ≠ 12/13 => Sai.
III. Mạch 2 của gen có T/G = 125/275 = 5/11 ≠ 5/19 => Sai.
IV. Mạch 2 của gen có X = 475/1250 = 38% => Đúng
Vậy chỉ có 1 phát biểu đúng (IV). Vậy đáp án đúng là D.
Kết luận: Đề bài chủ yếu kiểm tra cách tính các đại lượng thường gặp trong Gen và kỹ năng tính toán cẩn thận và nhanh. Đề không khó nhưng có lẽ cần nhiều thời để hoàn thành bài tập di truyền phân tử này.