Soạn bài: Ẩn dụ

Ẩn dụ là gì ?

Câu 1 (trang 68 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Cụm từ Người Cha dùng để chỉ Bác Hồ. Có thể ví như vậy vì tình thương Bác dành cho bộ đội giống như cha với con.

Câu 2 (trang 68 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   - Giống về ý nghĩa, cùng mang nghĩa so sánh.

   - Khác : Vế A không xuất hiện, mà được người đọ tự liên tưởng và cảm nhận.

Các kiểu ẩn dụ

Câu 1 (trang 68 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   - thắp (dùng lửa châm vào một vật có khả năng bốc cháy) : chỉ sự nở hoa – tương đồng cách thức.

   - lửa hồng (ngọn lửa cháy mạnh) : chỉ màu hoa râm bụt – tương đồng hình thức.

Câu 2 (trang 69 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Kết hợp hai hình ảnh : nắng (nhận biết qua thị giác) và giòn tan (cảm nhận qua thính giác, xúc giác, không nhìn được) tạo nên cụm từ nắng giòn tan mới lạ.

Câu 3 (trang 69 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Các kiểu ẩn dụ : xem Ghi nhớ (SGK –T69)

Luyện tập

Câu 1 (trang 69 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   - Cách 1 : đơn giản, thiếu ý nghĩa Người Cha.

   - Cách 2 : sử dụng so sánh nhưng thiếu nghĩa mái tóc bạc – tuổi tác và nỗi vất vả.

   - Cách 3 : sử dụng ẩn dụ tạo sự cô đọng, có tính hình tượng.

Câu 2 (trang 70 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Câu 3 (trang 70 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

a. mùi hồi chín chảy qua mặt : Mùi (khứu giác) + chảy (thị giác). Tác dụng : cụ thể, rõ ràng cái đắm say, ngây ngất khi ngửi mùi hồi chín.

b. Ánh nắng chảy đầy vai : Ánh nắng được miêu tả như một thứ "chất lỏng" để có thể "chảy" → gợi tả sinh động, nắng không chỉ là "ánh sáng" mà còn hiện ra như là một "thực thể" có thể cầm nắm, sờ.

c. Tiếng rơi rất mỏng: Tiếng lá rơi (thính giác) → có hình khối cụ thể (mỏng – xúc giác) và có dáng vẻ (rơi nghiêng – thị giác) tạo nên sự cảm nhận đầy đủ.

d. - trời sao xuyên qua từng kẽ lá

   - cơn mưa rào ướt tiếng cười của bố.

   Tác dụng : tạo sự hàm súc và giàu hình ảnh cho câu thơ.