Soạn bài: Tam đại con gà

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Mâu thuẫn trái tự nhiên ở nhân vật “thầy” (anh học trò dốt làm thầy dạy trẻ)

   - “Thầy” liên tiếp bị đặt vào các tình huống khó xử:

       + Là anh học trò học hành dốt nát mà lại làm thầy đồ đi dạy học trò, dạy chữ nhưng lại “thấy mặt chữ nhiều nét rắc rối, không biết chữ gì”. Học trò hỏi gấp, thầy đáp liều

       + Chủ nhà phát hiện thầy dạy sai thì ra sức bao biện, giấu dốt

   - Cách giải quyết của “thầy”

       + Tình huống thứ nhất: “thầy” chọn cách “nói liều”, sợ sai bảo học trò đọc nhỏ rồi sau đó thay vì hỏi người giỏi “thầy” lại khấn thổ công

       + Tình huống thứ hai: khi chủ nhà phát hiện dạy sai, “thầy” vẫn bao biện, “lí sự cùn”, giấu dốt, không chịu thừa nhận cái sai của mình.

   - Dù cho cái dốt bị đặt vào các tình huống khó xử thì thầy vẫn cố gắng che giấu để rồi càng che giấu thì bản chất càng lộ ra. ở đây ta thấy được sự phi lí trong cả lời nói và hành động của “thầy”. Đây là một thủ pháp nghệ thuật được sử dụng.

Câu 2 (trang 79 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Ý nghĩa phê phán của truyện:

   Câu truyện không chỉ phê phán anh học trò dốt mà phê phán tật xấu giấu dốt, không chịu học hỏi của một bộ phận nhân dân. Câu truyện còn khuyên mọi người đặc biệt là những người đi học: chớ nên giấu dốt, hãy thừa nhận cái sai của mình và mạnh dạn học hỏi từ người khác.

   Truyện chỉ dừng lại ở mức phê phán nên tạo ra tiếng cười mang tính chất sảng khoái, không có tính đả kích gay gắt.

Luyện tập

Thủ pháp gây cười thông qua câu truyện là thủ pháp tăng tiến trong miêu tả và lời nói nhân vật.

   - Các hành động của thầy đồ:

       + Tỏ ra thận trong khi bảo học trò khe khe, rồi xin đài âm dương.

       + Tỏ ra đắc trí khi ngồi bệ vệ trên đường rồi bảo học trò đọc to.

       + Những lời nói của thầy chứa đầy sự phi lí “dủ dỉ là con dù dì”, “dủ dỉ là chị con công, con công là ông con gà” => dạy đến tận tam đại con gà.

Soạn bài: Tam đại con gà (Truyện cười)

Câu 1:

   Trong truyện Tam đại con gà, "ông thầy" liên tiếp bị đưa vào hai tình huống:

   + Thầy đồ đi dạy học trò nhưng "thấy mặt chữ nhiều nét rắc rối, không biết chữ gì, học trò lại hơi gấp, thầy cuống, nói liều...".

   + Khi bị người nhà phát hiện dạy sai, thầy ra sức bao biện để chối tội và giấu dốt.

   Trong lần thứ nhất, để "giải quyết tình huống", "ông thầy" đã nhắm mắt chọn cách nói liều. Hài ước hơn khi ngay sau đó, "ông thầy" còn viện đến thổ công để "chứng giám" một cách hú họa cho sự dốt nát của mình.

   Trong tình huống thứ hai, "ông thầy" đã giải quyết để bào chữa cho mình bằng một cái "lí sự cùn".

   Ta thấy, từ đầu đến cuối thầy ra sức giấu dốt. Thầy cố gắng che đậy bản thân "dốt" của mình, mặc dù trong suy nghĩ thầy cũng tự ý thức được mình dốt ("Mình đã dốt, thổ công nhà nó cũng dốt nữa"). Đây chính là mâu thuẫn cơ bản nhất, là yếu tố chính để gây cười (dốt > < dấu dốt). Nhưng càng ra sức che đậy sự dốt nát, sự dốt nát lại càng bị phơi bày.

Câu 2:

    Qua hình ảnh thầy đồ trong truyện Tam đại con gà, truyện phê phán một tật xấu trong nội bộ nhân dân, phê phán những người dốt mà không chịu học hỏi, dốt mà cứ cố tình che đậy sự dốt nát của mình. Tuy nhiên cái cười trong truyện ngắn này chủ yếu vẫn mang tính chất giải trí - cười sự ngây ngô và liều lĩnh của thầy đồ, chứ chưa tới mức cười nhằm đả kích và triệt tiêu đối tượng.

Soạn bài: Tam đại con gà (Truyện cười)

Câu 1:

   Trong truyện Tam đại con gà, "ông thầy" liên tiếp bị đưa vào hai tình huống:

   + Thầy đồ đi dạy học trò nhưng "thấy mặt chữ nhiều nét rắc rối, không biết chữ gì, học trò lại hơi gấp, thầy cuống, nói liều...".

   + Khi bị người nhà phát hiện dạy sai, thầy ra sức bao biện để chối tội và giấu dốt.

   Trong lần thứ nhất, để "giải quyết tình huống", "ông thầy" đã nhắm mắt chọn cách nói liều. Hài ước hơn khi ngay sau đó, "ông thầy" còn viện đến thổ công để "chứng giám" một cách hú họa cho sự dốt nát của mình.

   Trong tình huống thứ hai, "ông thầy" đã giải quyết để bào chữa cho mình bằng một cái "lí sự cùn".

   Ta thấy, từ đầu đến cuối thầy ra sức giấu dốt. Thầy cố gắng che đậy bản thân "dốt" của mình, mặc dù trong suy nghĩ thầy cũng tự ý thức được mình dốt ("Mình đã dốt, thổ công nhà nó cũng dốt nữa"). Đây chính là mâu thuẫn cơ bản nhất, là yếu tố chính để gây cười (dốt > < dấu dốt). Nhưng càng ra sức che đậy sự dốt nát, sự dốt nát lại càng bị phơi bày.

Câu 2:

    Qua hình ảnh thầy đồ trong truyện Tam đại con gà, truyện phê phán một tật xấu trong nội bộ nhân dân, phê phán những người dốt mà không chịu học hỏi, dốt mà cứ cố tình che đậy sự dốt nát của mình. Tuy nhiên cái cười trong truyện ngắn này chủ yếu vẫn mang tính chất giải trí - cười sự ngây ngô và liều lĩnh của thầy đồ, chứ chưa tới mức cười nhằm đả kích và triệt tiêu đối tượng.