Tại sao lại là "Sống chết mặc bay" mà không là bất cứ một nhan đề nào khác? Nhan đề bắt nguồn từ một câu tục ngữ nổi tiếng và rất quen thuộc của dân gian ta "Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi". Câu tục ngữ như một lời phê phán, lên án trước thái độ của những kẻ chỉ biết vun vén, lo cho lợi riêng mình trong khi đó lại thản nhiên, lãnh đạm, thờ ơ thậm chí vô lương tâm trước tính mạng của những con người mà mình phải có trách nhiệm. Nhưng tại sao tác giả lại chỉ chọn phần đầu của câu tục ngữ mà không chọn cả câu? Có lẽ một phần là bởi vì nó gây lên sự hấp dẫn, kích thích người đọc và gây ấn tượng. Cũng một phần là bởi vì chỉ có phần đầu mới phù hợp với nội dung, cốt truyện. Tuy câu tục ngữ có ý nghĩa hợp với nội dung truyện nhưng không phải hoàn toàn đúng, hoàn toàn thích hợp, nhất là phần sau "tiền thầy bỏ túi" không phù hợp với nội dung của truyện. Phạm Duy Tốn không có ý định xây dựng hình ảnh một viên quan tham. Trong truyện, nhân vật trung tâm là lão quan phụ mẫu vô trách nhiệm, thờ ơ trước sinh mạng hàng trăm, hàng ngàn người dân lành vô tội, lão chỉ quan tâm đến sự hưởng thụ của bản thân mình mà thôi. Sự lựa chọn, cách đặt nhan đề của nhà văn Phạm Duy Tốn rất độc đáo và chính xác, nó tạo nên sự kỳ thú, hấp dẫn kích thích trí tò mò người dọc, người nghe. Nó còn nâng cao thêm giá trị tác phẩm, không những thế, từ nhan đề ấy người đọc có thể khái quát được những đặc điểm nổi bật tiêu biểu của nhân vật trung tâm - tên quan phụ mẫu mà không làm mất đi tính lôi cuốn của nhan đề. Tác phẩm “Sống chết mặc bay” đã được đánh giá rất cao về nghệ thuật cũng như về nội dung. Bằng cách xây dựng nhân vật qua nhiều hình thức ngôn ngữ như tả, kể và đặc biệt là đối thoại, tác giả đã đưa ta đến với cuộc sống vinh hoa phú quý của bọn cầm quyền độc ác mà cụ thể là cuộc sống của tên quan phụ mẫu có trách nhiệm hộ đê trong truyện: Một người quan uy nghi, chễm chệ ngồi. Tay trái dựa gối xếp, chân phải duỗi thẳng ra, để cho tên người nhà quỳ ở dưới đất mà gãi. Một tên linh lệ đứng hen cầm quạt lông chốc chốc sẽ phẩy. Tên đứng khoanh tay trực hầu điếu đóm. Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, tráp đồi mồi, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng và cơ man những vật dụng quý phái sang trọng khác. Cuộc sống ấy hoàn toàn trái ngược với cuộc sống lầm than, cơ cực của nhân dân. Sung sướng vậy thì việc gì phải quan tâm ai! "Sống chết mặc bay" cần gì lo nghĩ, cần gì bận tâm cứ hưởng lạc là được rồi. Nhan đề truyện ngắn đã tích cực góp phần khắc hoạ chủ đề và làm nổi bật tính cách nhân vật. Thông qua tên quan phủ, tác giả đã lên án thái độ vô trách nhiệm, vô lương tâm bè lũ quan lại cầm quyền đồng thời tỏ ra thương xót cho tính mạng người dân bị rẻ rúng, đó cũng chính là giá trị nhân đạo của tác phẩm. "Sống chết mặc bay” là một nhan đề hay, đặc sắc, chính nó đã làm cho giá trị của tác phẩm được đề cao nhấn mạnh. Một lần nữa ta khẳng định sức hấp dẫn, lôi cuốn, thu hút của nhan đề "Sống chết mặc bay"

Sống chết mặc bay là nhan đề lấy trong câu tục ngữ:''Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi''. Nhan đề "Sống chết mặc bay" có dụng ý phê phán tên quan phủ dù trời mưa, đê có nguy cơ bị vỡ nhưng vẫn không thèm quan tâm mà còn ung dungn ngồi bên trong đình trên mặt đê để đánh tổ tôm. Khi thấy người đến báo cáo đê bị vỡ thì nhẫn tâm đuổi đi mà chẳng quan tâm gì. Phạm Duy Tốn đã viết truyện này để bày tỏ sự thương xót đối với cuộc sống lầm than, cực khổ của nhân dân. Đồng thời, tác phẩm có dụng ý phê phán sự thờ ơ, bỏ mặc dân, vô trách nhiệm của tên quan phủ phong kiến trước cảnh đê bị vỡ, người dân tuyệt vọng dưới cơn thinh nộ của trời....

Phạm Duy Tốn lấy nhan đề của câu truyện là sống chết mặc bay vì: Câu truyện này mang tính chất phê phán một tên quan phụ mẫu, vô trách nhiệm. Khi trời mưa lớn, đê có thể bị vỡ nhưng tên quan này vẫn ung dung ngồi trong đình trên mặt đê đánh bài, không quan tâm đến nưười dân đang ở ngoài. Khi có người vào bẩm báo về truyện đê bị vỡ thì viên quan này vẫn thờ ơ, không quan tâm gì. Phạm Duy Tốn đã viết bài để bày tỏ sự thương sót đối với cuộc sống lầm than, khổ cực của những người dân nghèo.

Không phải tự nhên mà Phạm Huy Tốn lại đặt cho tác phẩm của mình nhan đề sống chết mặc bay. Trươc hết , việc sử dụng thành ngữ trên kích thích sự tò mò gây sự chú ý cho người đọc người nghe vào tron câu chuyện. Sau đó , sống chết mặc bay có hàm ý phê phán thái độ dửng dưng , vô trách nhiệm của tên quan phụ mẫu, của bọn quan lại đương thời. Mang danh là cha là mẹ của dân , vậy mà khi nhân dân đang tối tăm mặt mày cầm cự khi đê sắp vỡ từ sáng sớm đến khi tối mịt , thì bọn chúng tụ tập ngồi nhàn nhã bên trong đình để bài bạc, đánh tổ tôm. Chính vì vậy , việc ử dụng nhan đề là sống chết mặc bay đã khắc họa được tính cách nhân vật một cách rõ ràng, đồng thời làm cho người đọc hình dung ra hình ảnh tên quan lòng lang dạ thú, 1 lũ cầm quyền vô trách nhiệm, nêu sự đối lập giữa cuộc sống nhạn hạ hưởng lạc với cuộc sống cơ cực lầm than của nhân dân. Nhan đề sống chết mặc bay cũng phần nào cảm thương cho cuộc sống khó khăn , tạo nên giá trị nhân đạo ho cả bài, góp phần không nhỏ vào thành công của tac phẩm

Tác giả lại lấy nhan đề là sống chết mặc bay Bởi vì nội dung của bài đó cho ta thấy sự thờ ơ vô cảm của bọn quan lại nhất là quan phụ mẫu đã vô tâm dã man không quan tâm đến người dân trước tình cảnh muôn nghìn thảm sầu vì vậy tác giả đã lấy đó là nhan đề Sống chết mặc bay cho thấy sự sống và chết sẽ diễn ra trong tích tắc mà thôi.