Phong tật chu trung phục chẩm thư hoài tam thập lục vận, phụng trình Hồ Nam thân hữu (Đỗ Phủ)

103 lượt xem
Phong tật chu trung phục chẩm thư hoài tam thập lục vận, phụng trình Hồ Nam thân hữu

Hiên Viên hưu chế luật,
Ngu Thuấn bãi đàn cầm.
Thượng thố hùng minh quản,
Do thương bán tử tâm.
Thánh hiền danh cổ mạc,
Cơ lữ bệnh niêm xâm.
Chu bạc thường y chấn,
Hồ bình tảo kiến sâm.
Như văn Mã Dung địch,
Nhược ỷ Trọng Tuyên khâm.
Cố quốc bi hàn vọng,
Quần vân thảm tuế âm.
Thuỷ hương mai bạch ốc,
Phong ngạn điệp thanh sầm.
Uất uất đông viêm chướng,
Mông mông vũ trệ dâm.
Cổ nghinh phương tế quỷ,
Đạn lạc tự hào cầm.
Hứng tận tài vô muộn,
Sầu lai cự bất câm.
Sinh nhai tương cốt một,
Thì vật tự tiêu sâm.
Nghi hoặc tôn trung nỗ,
Yêm lựu quan thượng trâm.
Khiên cứ kinh Nguỵ đế,
Đấu các vị Lưu Hâm.
Cuồng tẩu chung hề thích.
Vì tài ta sở khâm.
Ngô an lê bất tảm,
Nhữ quý ngọc vi sâm.
Ô kỷ trùng trung phọc,
Thuần y thốn thốn châm.
Ai thương đồng Dữu Tín,
Thuật tác dị Trần Lâm.
Thập thử Dân Sơn cát,
Tam sương Sở hộ châm.
Thao bồi cẩm trướng toạ,
Cửu phóng "Bạch đầu ngâm".
Phản phác thì nan ngộ,
Vong cơ lục di trầm.
Ưng qua sổ lạp thực,
Đắc cận tứ tri câm (kim).
Xuân thảo phong quy hận,
Nguyên hoa phí độc tâm.
Chuyển bồng ưu tiễu tiễu,
Hành dược bệnh sầm sầm.
Ế yểu truy Phan Nhạc,
Trì nguy mịch Đặng Lâm.
Sa đà phiên học bộ,
Cảm kích tại tri âm.
Khước giả Tô, Trương thiệt,
Cao khoa Chu, Tống đàm.
Nạp lưu mê hạo hãn,
Tuấn chỉ đắc khâm câm.
Thành phủ khai thanh húc,
Tùng quân khởi bích tầm.
Phi nhan tranh thiến thiến,
Dật túc cạnh xâm xâm.
Lãng giám tồn ngu trực,
Hoàng thiên thực chiếu lâm.
Công Tôn nhưng thị hiểm,
Hầu Cảnh vị sinh cầm.
Thu tín Trung Nguyên khoát,
Can qua Bắc Đẩu thâm.
Uý nhân thiên lý tỉnh,
Vấn tục cửu châu trâm.
Chiến huyết lưu y cựu,
Quân thanh động chí câm.
Cát Hồng thi định giải,
Hứa Tĩnh lực nan nhâm.
Gia sự đan sa quyết,
Vô thành thế tác lâm.

 

Dịch nghĩa

Hiên Viên đã thôi đặt ra âm luật,
Ngu Thuấn không còn gảy đàn cầm.
Nhưng ta vẫn bày ống nghe phụng hót,
Thương tiếc cây vông đồng chết một nửa.
Tên tuổi các thánh hiền đã xa xưa rồi,
Ta lại ốm đau nơi quê người suốt năm
Thuyền thường đậu giữa bãi đông.
Mặt hồ phẳng lặng, buổi sớm thấy sao sâm.
Như nghe tiếng sáo Mã Dung,
Như nương vạt áo Trọng Tuyên.
Nước cứ lạnh lùng buồn rầu trông ngóng.
Những đám mây ủ dột suốt năm u ám,
Ngôi nhà nghèo bên xóm sông mờ mịt
Bên bến Phong, núi xanh trùng điệp.
Khí nóng nực mùa đông bốc lên ngùn ngụt,
Mưa dầm rơi man mác
Trống tế thần vang vang,
Cú bị đạn rơi xuống
Hứng hết rồi mới không lo phiền nữa,
Sầu đến không sao ngăn được!
Cách sinh nhai trở nên cùng quẫn,
Thời thế cảnh vật tiêu điều tàn tạ.
Vẫn ngờ sợ dây cung trong chén rượu,
Còn cài chiếc trâm từ lâu trên mũ
Níu vạt áo làm Nguỵ Văn Đế hoảng hốt.
Bắt chước Lưu Hàm nhảy xuống gác,
Chạy nhăng mãi chẳng được gì,
Tài hèn xin tạ lòng kính trọng,
Tôi yên phận với canh rau không gạo,
Các người sang quý như ngọc sâm
Chiếc ghế da đen chằng buộc lung tung,
Cái áo rách bươm mỗi tấc một miếng vá!
Thương nhớ quê nhà như Dữu Tín,
Làm văn thì khác hẳn Trần Lâm.
Suốt mười mùa nắng mặc áo mỏng núi Dân,
Trải ba mùa sương nghe chày xóm Sở
Cũng được dự chỗ ngồi nơi trướng gấm,
Từ lâu bắt chước khúc hát đầu bạc,
Muốn "phản phác" nhưng khó gặp thời.
Toan "vong cơ", e dễ chết đuối trên cạn.
Thôi đành ăn dăm ba hạt gạo.
Mà gần được vàng "bốn biết"
Cỏ thơm gói kín mối hận trở về
Hoa nguồn đào uổng công một mình tìm kiếm.
Cỏ bồng xê dịch, lo buồn chan chứa,
Đi để dẫn thuốc, mồ hôi bệnh toát dầm dề
Chôn con chết non đi theo Phan Nhạc,
Dìu đỡ lúc ngã nghiêng nhờ đến Đặng Lâm.
Chập chững trong khi học bước.
Cảm kích vì bạn tri âm
Tạm mượn lưỡi của Tô, Trương,
Khoe mũi gươm bén của Chu, Tống
Muôn dòng đều tuôn vào biển cả,
Nền móng cao như núi chót vót.
Cửa thành phủ mờ lúc vừa tảng sáng,
Thông tre vươn mình bên dòng nước biếc
Phô hình dung tranh vẽ xanh tươi.
Thả gót chân dun bước rong ruỗi
Gương sáng còn soi niềm ngay thẳng
Xin trời cao xét thấu tấm lòng thành thực.
Công Tôn Thuật vẫn đang cậy thế hiểm.
Hầu Cảnh cũng chưa bị bắt sống.
Trung Nguyên bao la chẳng có tin tức gì.
Chốn kinh đô vẫn còn loạn lạc.
Giếng nghìn dặm đã khiến người e sợ.
Bài chăm ghi phong tục chín câu
Máu chiến tranh vẫn chảy như cũ,
Tiếng quân lính còn rộn đến nay.
Xác Cát Hồng sắp cởi bỏ ra,
Sức Hứa Tĩnh khó mà gánh vác.
Đem lòng son viết về việc nhà,
Chưa xong, nước mắt đã tuôn ướt đầm.


(Năm 770)

 

Bình luận
Chưa có bình luận nào, bạn có thể gửi bình luận tại đây
Gửi bình luận của bạn tại đây (*):
(Thông tin Email/ĐT sẽ không hiển thị phía người dùng)
*Nhấp vào đây để nhận mã Nhấp vào đây để nhận mã
Bạn có tác phẩm văn học, hãy gửi cho mọi người cùng xem tại đây, chúng tôi luôn hoan nghênh và cảm ơn bạn vì điều này: Gửi tác phẩm
Ngoài ra, bạn cũng có thể gửi lên Lazi nhiều thứ khác nữa Tại đây!
×
Gia sư Lazi Gia sư
×
Trợ lý ảo Trợ lý ảo