Dương Hướng

Bà Khiên chết vì bệnh tim. Nghĩa đưa mẹ về quê chôn cất bên mộ bố tại cánh mả Rốt. Ngay sau tang mẹ, Nghĩa xin về hưu và đòi ly hôn bằng được với Thuỷ. Anh khăng khăng đòi ly hôn với Thủy cũng giống như Hạnh đã khăng khăng đòi ly hôn với Nghĩa

Thuỷ ái ngại mỗi khi nhìn lên gương mặt buồn rầu khắc khổ của mẹ Nghĩa. Bà uống xong chén nước rồi vào giường nằm. Nghĩa cầm tờ báo lên đọc được mấy dòng lại bỏ xuống nhìn Thuỷ. Trong ánh mắt anh vẫn ánh lên niềm yêu thương.

Quyết định bất ngờ của thiếu tá Nghĩa trước toà gây ra nhiều dư luận xôn xao trong dân chúng (Nghĩa nhường lại ba gian nhà mái bằng trên nền từ đường họ cho Hạnh). Dư luận cho rằng đây là lòng độ lượng của anh đối với Hạnh.

Tài sản duy nhất của Hạnh sắm được kể từ ngày về làm dâu họ Nguyễn là chiếc thùng gỗ dài năm lăm phân rộng ba lăm phân cao mười lăm phân. Ngày mới mua ở chợ huyện về, chiếc thùng được quăng dầu bóng đỏ thắm giờ ngả màu gạch non giống như màu người ta sơn quan tài.

Những ngày sau đó Thuỷ sống trong tâm trạng phấp phỏng chờ đợi một điều gì đó xảy ra với mình. Có thể mình sẽ có con với Nghĩa hoặc người đàn ông nào đó sẽ ve vãn mình?

Ngôi từ đường họ Nguyễn to nhất làng Đông bây giờ không còn lại chút dấu vết gì nữa. Trên nền đất tổ, Nghĩa đã xây ba gian nhà mái bằng khá khang trang thoáng mát. Gian giữa được xây thêm bàn thờ tổ cũng vẽ hoa văn rồng phượng rực rỡ

Lần đầu tiên làng Đông có một ngôi nhà hai tầng. Điều đáng nói, ngôi nhà ấy lại mọc lên sừng sững trên nền gian bếp của tên địa chủ Hào xưa. Kẻ chơi ngông đó vẫn lại là thằng Tốn, cháu đích tôn của lão Hào. May mà mụ Hơn vẫn còn giữ được giọt máu duy nhất còn lại của gia đình địa chủ giàu có nhất làng Đông xưa.

Chiếc xe Jép lao vút trên đường, để lại bao ánh mắt ngưỡng mộ của dân làng Đông. Lúc vắng thủ trưởng, anh lái xe cũng láu ra phết.

Giữa giờ phút trọng đại này mà chiếc loa trên nóc nhà uỷ ban lại câm tịt. Từ tối hôm qua anh Thành vác thang trèo lên gõ gạy mãi chiếc loa mới ọ ẹ một lúc rồi phát ra những tiếng nói chuẩn mực. Tin giải phóng Sài Gòn làm náo nức lòng người.

Dạo này căn hậu cung từ đường họ Nguyễn lại đầy ắp hương hoa thơm ngát. Người mà thường xuyên tối đến thắp hương khấn vái là thím Xeng. Trông thím thật khắc khổ, cặp mắt u tối hoảng loạn. Thím nhìn hai mẹ con Hạnh bằng ánh mắt xét nét

Có lẽ trên thế gian này, các nước văn minh không đâu có những khoanh bùi nhùi rơm. Những khoành bùi nhùi rơm vàng ươm to bằng cái mẹt được buộc chắc sau gác ba ga xe đạp. Lúc đói kém đến trâu bò cũng phải nhường nhịn san sẻ từng cọng rơm ngọn cỏ.

Dâu hớn hở rủ Hạnh đi đám cưới cái Thắm. Dâu mặc chiếc áo pin trắng nõn trông rõ cả cocsê bên trong. - Mày chẳng còn coi luật phòng không ra gì. - Cả cô nữa, lột cái áo cán bộ ra cho tôi nhờ. Dâu tóm lấy tay Hạnh lôi vào buồng đè ngửa ra giường, Dâu vừa cười vừa dứt phăng hàng cúc áo Hạnh.

Thả đỉa ba ba Chớ bắt đàn bà Phải tội đàn ông

Nghĩa hơi ngạc nhiên, không hiểu sao anh Biền cũng nhận được điện mẹ chết mà trông mặt anh cứ tươi hơn hớn. Trên đường về anh còn ghẹo gái và cười ngặt nghẽo

Bữa sáng dọn ra, Hạnh vừa ngồi xuống trước mâm mẹ đã nói: - Bây giờ thằng Nghĩa nó đi vắng, mày đi đường cũng phải ý tứ con ạ. Con gái có chồng mà để xảy ra chuyện là phiền đấy

Trán Nguyễn Vạn nhíu lại nhìn đôi câu đối trước cửa rồi thập thễnh bước tới ngắm từng chậu cây cảnh ông Khiên chăm chút hang ngày. Nguyễn Vạn mỉm cười nhìn những gốc si xù xì già khú đế như lão già râu tóc sồm soàm. Những khóm trúc vàng óng với những đốt cây chun vào nhau.

Ánh đèn mạng sáng xanh trong bảy gian nhà kho dài thông thống. Già trẻ gái trai làng Đông lại lục tục kéo nhau đi nghe ông Hoà ở trên huyện về nói chuyền thời sự quan trọng. Các cụ già râu tóc trắng phơ chống gậy lọc cọc đến với vẻ long trọng

Như thể trêu tức hai họ Nguyễn và họ Vũ, chi đoàn thanh niên cố tình tổ chức đám cười Nghĩa và Hạnh tại nhà kho hợp tác thật long trọng nổi đình nổi đám. Từ sáng sớm tụi trẻ đã lo trang trí phòng cưới lộng lẫy như thể sân khấu diễn kịch

Những cột kèo cháy trên nền từ đường họ Nguyễn đứng phơi sương nắng đã bảy năm nay. Cậu trưởng nam con dòng họ Nguyễn đã là một chàng trai khoẻ mạnh cường tráng. Trong cặp mắt sáng của cậu luôn ánh lên nỗi khát vọng sâu kín mà trên đời này có lẽ chỉ có mỗi mình Hạnh hiểu

Cậu trưởng nam con dòng họ Nguyễn đinh ninh rằng thế giới đang nổi loạn. Nó vừa mới thấy mọi người hân hoan chào đón hoà bình xong bây giờ lại thế này. Từ đường họ Nguyễn đã trở thành nhà tù cùm nhốt địa chủ và bọn phản động