Tác phẩm gửi lên từ Hope Star

Hữu Nhơn là một người trai, năm nay đã được 23 tuổi nhưng vì chàng nhỏ vóc, lại con nhà giàu, từ nhỏ cứ đi học chớ không làm viêc lao động, mà cũng không tập thể thao, nên gương mặt coi còn non ai cũng tưởng chàng mới 19 hoặc 20 tuổi.

Dựa bên đường Phú Nhuận lên Gò ­Vấp gần tới cổng xe lửa, ngó bên phía tay trái thấy một vuông đất cao ráo rộng rãi, chung quanh trồng trúc bao kín mít. Chính giữa miếng đất ấy có một cái nhà ba căn, trên lợp bằng lá vách đóng bằng ván, nhưng nhà nhờ xây cao hơn 5 tấc lại lót gạch, có mấy khuôn cửa thì đóng lá sách lại sơn màu xám tro, nên cái nhà coi mát mẻ lại có vẻ vui và đẹp.

Hội đồng Quyền ăn cơm trưa rồi thầy ra đứng trước thềm xỉa răng và ngắm cảnh vật. Tên trạm làng đem tờ nhựt trình “Lục tỉnh” lại phát cho thầy. Thầy lấy tờ nhựt trình rồi thủng thẳng trở vô nhà. Thầy đốt một điếu thuốc rồi kéo ghế ngồi và mở nhựt trình ra coi.

Lối 12 giờ khuya. Như Thạch đứng tại hàng ba nhà bảo sanh Bà Chiểu, tay vịn lan can mắt ngó cửa phòng ngay trước mặt. Vì cửa phòng khép khít nên chàng không thấy được, trong phòng chỉ nghe tiếng cô Nhung rên mà thôi, chàng đứng trân trân không cựa quậy, mặt tái xanh, ngực hồi hộp

Buổi sớm mai, lối 8 giờ rưỡi, trời nắng chang chang dọi xuống đường tráng nhựa làm bốc hơi nóng nực khó chịu hết sức. Như Thạch đạp xe máy trên khúc đường từ nhà gare xe điện Bà Chiểu vô nhà việc Bình Hòa xã. Chân đạp nhẹ nhẹ tay mặt nắm xe mà kềm, tay trái cầm một gói ngoài bao giấy trắng.

Ông Huyện Khoan làm quan tại Sài Gòn, ông ở một cái nhà bánh ếch nơi đầu đường Mayer, nhà tuy nhỏ song có nhà bếp, nhà xe kèm hai bên, lại trước nhà có vài cây xoài lớn che làn mát mẻ, chính giữa sân có xây bồn trồng nhiều thứ bông.

Bà Cả Kim có cái danh cự phú trong làng Thới An. Tuy bà góa bụa song nhà cửa nguy nga, dãy ngang, dãy dọc, lại trong nhà bà sắm những bàn ghế, tủ, ván thứ nào cũng mắc tiền, nên thứ nào coi cũng đẹp.

Sớm mai bà Cả Kim ngồi tại bộ ván cẩm lai lót dựa cửa sổ mà uống trà. Con Tý, là đứa tớ gái của bà, hai tay cầm cây chổi cứ lum khum quét nhà, nó quét bụi bay ngang qua mấy ánh mặt trời dọi vô kẹt cửa coi như mấy lằn khói chứa trăm ngàn vi trùng nhảy múa tưng bừng.

Tới lễ ngươn đán, các nhựt báo ở Sài Gòn đều đình bản năm ngày cho tòa soạn và nhà in nghỉ ăn tết. Báo quán „Tân Phụ Nữ” cũng đóng cửa nghỉ. Cô Tân Phong định ra Nha Trang hứng gió biển ít bữa, song cô rủ vợ chồng bác vật Qui không được nên mời cô Thanh Lệ với ông Hạo Nhiên đi với cô.

Một bữa chúa nhựt, cô Tân Phong uống cà phê sớm mơi rồi, cô ngồi xe vô trường Chasseloup-Laubat rước em là Nghĩa, đem về Chợ Quán mà thăm cha mẹ.

Một đêm, trời mưa râm râm nên ngoài đường ướt át, làm cho nam thanh nữ tú đều rúc ở trong nhà, không ai muốn đi chơi. Lối 8 giờ, cô Tân Phong ăn cơm rồi, cô đương ngồi tại bàn viết vừa uống nước trà vừa đọc sách. Bồi bếp đều lo dọn dẹp phía sau, nên phía trước im lìm song đèn trước cửa và trong salon đều đốt sáng hoắc.

Cô Tân Phong ngồi tại Phòng Tổng lý báo "Tân Phụ Nữ". Cô châu mày suy nghĩ rồi cô với tay nhận chuông kêu ren ren. Một người lon ton[1] mở cửa bước vô. Cô hỏi: - Có chị Thiên Hương ngồi bureau[2] hay không?

Cô Tân Phong viết dứt bài xã thuyết cho số báo ngày mai, cô buông cây viết, duỗi hai chưn ra, rồi dựa lưng vào ghế mà đọc. Cô đọc rồi, chắc cô đắc ý, nên miệng chúm chím cười.

Từ ngày tờ báo „Tân Phụ Nữ” ra đời, thì những người có trách nhiệm trong tòa soạn đều tận tâm cổ động về sự sáng lập Bình dân Bảo sanh đường trong mấy chỗ đông đảo, để cho đờn bà nghèo đến lúc sanh con, có chỗ sạch sẽ mà nằm khỏi đi xa, lại khỏi bị tay mấy “bà mụ xóm” không có học thức, không biết vệ sinh là gì.

Dọc theo đường Verdun , khỏi Chợ Đủi một khúc xa xa, có một cái nhà lầu tuy không lớn lắm, song trước có sân rộng chung quanh có trồng cây mát mẻ; kế bên phía tay mặt lại có một dãy phố lầu 10 căn. Bao vòng nhà và phố ấy thì có làm rào, dưới xây gạch, trên song sắt, rồi chừa hai cái cửa lớn, một cái vô nhà lầu, một cái vô dẫy phố.

Hơn 10 bữa rày, chẳng những là tại Sài Gòn, Huế, Hà Nội, Kim Biên mà thôi, mà ở các tỉnh thành toàn xứ Đông Pháp, thậm chí ở trong mấy chợ nhỏ, đâu đâu cũng đều có dán những tờ quảng cáo màu xanh, hoặc màu đỏ, hoặc màu vàng mà tuyên bố tờ Nhựt báo „Tân Phụ Nữ” sẽ ra đời để giải phóng phụ nữ Việt Nam

Cách nửa tháng. Một buổi sớm mơi, cô Hai Tân ngồi xe hơi vô Chợ Lớn mua đồ. Ông Từ Đại Đạo mặc đồ mát, đứng trước sân coi mấy tên gia dịch xới đất đặng trồng bông.

Ông Từ Đại Đạo mở cửa buồng bước ra, rồi ông đi thẳng lại cái bàn giữa tại salon, lấy một điếu thuốc đút vô ống đót và quẹt hộp quẹt đốt mà hút. Ông mặc đồ âu phục bằng tussor, mới ủi thẳng thớm, cổ thắt noeud đen, chơn mang giày da láng, tóc chảy láng mướt, râu cạo sạch trơn.

Qua ngày sau, ăn cơm sớm mai rồi, thầy thông Phong thay áo đổi quần đặng lên nhà Hương quản Sô. Thầy mặc một bộ đồ tây trắng, đi giày trắng, đội nón trắng, rồi trình với cha mẹ mà đi.

Thầy thông Phong đi ngang Tân An mà không ghé nhà được, trao con cho mẹ mà không nói được mấy lời, bởi vậy thầy thêm tủi thân phận vô duyên, câm giận Như Hoa phi nghĩa.