Xã hội ngày càng phát triển, yêu cầu về kiến thức chuyên môn cũng như kỹ năng đối với người lao động ngày càng cao. Đặc biệt trong thời buổi kinh tế thị trường nguồn lao động dồi dào, cạnh tranh nhau về các vị trí và cơ hội việc làm ngày một gay gắt thì việc học tập và nâng cao kiến thức của bản thân là vô cùng cần thiết đối với mỗi con người. Ở lứa tuổi học sinh, tương lai còn đang rộng mở, có thể rằng học tập trên ghế nhà trường không phải là cách duy nhất để thành công nhưng thực tế nó lại là con đường ngắn nhất dẫn đến thành công. Nắm được vấn đề cốt lõi ấy, mỗi chúng ta đều cần có ý thức học tập mọi lúc, mọi nơi, mọi thời điểm để theo kịp bước đi của thời đại như lời dạy của Lê Nin rằng “Học, học nữa, học mãi”.

Đầu tiên chúng ta cần làm rõ khái niệm “Học, học nữa, học mãi” mà Lê Nin nói là gì? “Học tập” ở đây là việc con người thường xuyên trau dồi tri thức thông qua sách vở, thông qua sự giảng dạy của thầy cô trên ghế nhà trường, thông qua quá trình tự tìm hiểu, nghiên cứu thông tin, để tích lũy kiến thức kinh nghiệm cho bản thân. Việc học không chỉ diễn ra ở trường lớp mà thực tế nó diễn ra ở mọi môi trường, ở nơi làm việc, trong các bữa tiệc, trong các cuộc vui chơi, trong các cuộc hội họp, hội thảo,… “Học nữa” tức là ngoài việc học tập có bằng cấp, có công việc, con người vẫn cần tiếp tục trau dồi tri thức để nâng cao năng lực, trí tuệ của bản thân hoặc cũng có thể là việc tự học thêm những kỹ năng mới mẻ, giúp ích cho công việc, cho cuộc sống. “Học mãi” tức là sự học không có giới hạn về thời gian, tuổi đời, không phải chỉ học sinh mới cần phải học, mà người lớn cũng cần phải học, trẻ con thì học ăn, học nói, học làm toán, làm văn, người lớn thì học những gì liên quan đến công việc, những thứ phục vụ cho cuộc sống. Mỗi một độ tuổi người ta lại có một mục tiêu, một thứ cần phải học, ví như độ 20 ta học lái xe, học ngoại ngữ, độ 25 ta học cách chăm con, học cách lên kế hoạch chi tiêu, học cách phụng dưỡng cha mẹ hai bên, đến khi lớn tuổi ta học cách làm vườn, chăm cây cảnh, nuôi cá,… Nói chung sự học luôn diễn ra xung quanh chúng ta, bất kể thì giờ và hoàn cảnh, ấy là học mãi, học để sống, để phù hợp với môi trường, với thời đại. Câu nói của Lê Nin chủ yếu là khuyên con người phải không ngừng học tập, lấy việc học làm chủ đạo, làm kim chỉ nam trong suốt cuộc đời, phải luôn có ý thức tìm tòi, phát triển bản thân, đưa bản thân đi lên, tiến bộ hơn, trí tuệ hơn, không để bản thân bị giới hạn bởi những thứ như tuổi tác, trình độ, tiền bạc,…

Thật vậy việc luôn không ngừng học hỏi là một trong những yếu tố quan trọng để quyết định vị trí và thành công của một con người. Khi mà những kiến thức được trang bị trên giảng đường, sách giáo khoa chỉ vừa đủ để chúng ta nhận được tấm bằng tốt nghiệp, chứng minh chúng ta đã có những kiến thức nền về một lĩnh vực nào đó. Tuy nhiên bấy nhiêu kiến thức, mang tính đại trà và phổ cập ấy vẫn là không đủ để giúp ta hoàn thành thật tốt công việc, mà căn bản khi bắt đầu công việc mới người ta vẫn buộc phải mở rộng thêm các kiến thức liên quan, thậm chí phải tiếp tục học một loạt các kiến thức chưa bao giờ có trên giáo trình. 

Việc học hỏi trong môi trường làm việc diễn ra dưới nhiều hình thức, từ cầm tay chỉ việc, cho tới tự tìm hiểu, quan sát đồng nghiệp, tiền bối, thậm chí là rút ra từ những lỗi lầm. Như vậy sau một thời gian học tập dài lâu, dần dà chúng ta sẽ trở nên uyên bác, là chuyên gia trong một số lĩnh vực hay công việc nào đó, điều này khiến chúng ta hoàn toàn tự tin vào bản thân, có thể hoàn thành mọi công việc và khi đối diện với những vấn đề mới việc thích nghi và học tập sẽ trở nên dễ dàng hơn tất cả. 

Bên cạnh đó việc học tập còn có ý nghĩa giúp con người nâng cao tầm hiểu biết, mở rộng thế giới quan, làm phong phú thêm tâm hồn, mang đến cách nhìn nhận sự việc, sự vật một cách tích cực và dễ dàng thấu hiểu hơn. Việc nỗ lực trau dồi tri thức, đạt được bằng cấp, không chỉ giúp ta thăng tiến trong công việc, mà còn nâng tầm bản thân, khiến chúng ta có được nhiều sự ngưỡng mộ, tôn trọng của người xung quanh, có một vị trí nhất định trong xã hội. 

Ngược lại nếu cứ lười biếng ỷ lại vào những kiến thức đã được học, mà không chịu nâng cao, bồi dưỡng thêm các kiến thức mới, con người sẽ dần trở nên tụt hậu, không có khả năng cạnh tranh trong xã hội, khó thăng tiến. Tầm nhìn của người ít chịu học hỏi sẽ giống ếch ngồi đáy giếng, hạn hẹp, nảy sinh các xúc cảm tự mãn, ích kỷ, tâm hồn trở nên tù túng, thiếu khách quan, làm ảnh hưởng đến chất lượng đời sống tinh thần. Đồng thời vì sự ì ạch, không tiến bộ, chúng ta sẽ khó có được sự tôn trọng và công nhận của người khác, mối quan hệ xã hội cũng từ đó mà trở nên xấu đi.

Như vậy, đối với các em học sinh ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường phải có ý thức nỗ lực trong học tập, không chỉ học trong sách vở, thầy cô, mà còn phải học từ bạn bè, học từ các sự kiện xảy ra trong đời sống. Biết cách tự tìm kiếm, trau dồi thêm tri thức, rèn luyện kỹ năng đọc sách, đọc báo, xem các chương trình bổ ích. Đồng thời tự định hướng cho bản thân những mục tiêu, lý tưởng trong tương lai, từ đó chọn lọc ra các kiến thức cần phải học, hoạch định chiến lược học tập rõ ràng và hiệu quả. Học còn cần đi đôi với hành, sau khi đã nắm vững lý thuyết chúng ta cần phải bắt tay vào làm để từ thực tế nhìn nhận được những sai lầm, khuyết điểm và sửa chữa. Luôn nêu cao tinh thần tự học, học mọi lúc mọi nơi, làm theo tấm gương Hồ Chí Minh vĩ đại, vừa học, vừa làm, vừa chiến đấu không ngừng nghỉ, vượt qua mọi giới hạn tuổi tác, thời gian, cũng như điều kiện khó khăn gian khổ, để trở thành vị lãnh tụ vĩ đại, biết hàng chục thứ tiếng, giỏi văn, giỏi thơ, am tường quân sự, địa lý, lịch sử,… mở ra cho dân tộc Việt Nam một con đường sáng trong quá trình giải phóng dân tộc. Có như vậy, chúng ta mới có thể theo kịp bước chân của thời đại, tương lai xây dựng một Việt Nam giàu mạnh sánh vai cùng với các cường quốc năm châu được.

“Học, học nữa, học mãi” là một trong những lời khuyên hữu ích, cổ vũ phong trào học tập của mọi tầng lớp, mọi thế hệ mà đặc biệt có ý nghĩa đối với thế hệ trẻ, những con người mai đây sẽ trở thành rường cột của nước nhà. Chỉ có không ngừng học tập, không ngừng phát triển bản thân, thì con đường đến với thành công mới càng gần và càng ít chông gai, công cuộc gây dựng và phát triển đất nước mới có thể ngày càng mạnh mẽ và vững vàng. Cuộc đời giống như một cuốn sách không trang cuối, học tập không ngừng nghỉ chính là đang khám phá, lật giở từng trang sách quý giá ấy, khám phá được càng nhiều, đời ta càng rộng mở.