Ngoài tình mẫu tử, tình thầy trò, thì tình bạn là một nhu cầu rất lớn của con người sống trong xã hội. Nhờ có tình bạn, cuộc đời ta bớt cô đơn. Tình bạn giúp ta vơi đi những nỗi buồn chán vì đó là chỗ dựa vững chắc để ta tâm sự chia sẻ.

Đã có rất nhiều ca dao, danh ngôn,… ca ngợi về tình bạn đẹp đẽ. Nhà văn Ni-cô-lai Ô-xtơ rốp-xki nói: “Tình bạn trước hết phải chân thành phải phê bình sai lầm của bạn, của đồng chí phải nghiêm chỉnh giúp đỡ đồng chí sửa chữa sai lầm”. Thật vậy, đã là tình bạn thì việc trước tiên phải chân thành, phải coi bạn như chính bản thân mình.

Khi ta đối với bạn tốt, có chân thành với bạn thì bạn mới tin mình. Chính nhờ ở sự tin tưởng ấy mà bạn mới thổ lộ hết những nỗi lo âu thắc mắc và nguyện vọng mình, ta như một chỗ dựa vững chắc cho bạn. Chỉ có sự thành mới giúp cho tình bạn được lâu bền và ngày càng khăng khít.

Điều quan trọng trước nhất là ta phải tin bạn như bạn tin mình, tuyệt đối không lừa dối, không vụ lợi trong tình bạn. Trong cuộc sống, nếu ai không có bạn bè thì đó là điều không may mắn nhất là bạn tâm giao thì càng đáng buồn. Bởi lẽ chỉ có ở những người bạn ta mới trút hết những nỗi niềm riêng tư, vì đôi lúc những nỗi niềm này ta không thể giãi bày với cha mẹ, người trong gia đình mà chỉ có bạn mới là người để cùng ta chia sẻ niềm vui, nỗi buồn ấy mà thôi.

Bạn bè giúp ta vượt qua mọi khó khăn, an ủi khi ta buồn, cùng ta chia sẻ niềm vui. Do vậy đã là bạn bè ta phải nên giúp đỡ một cách tận tình, bằng cả tấm lòng chân thành, không so đo, không tính toán, như vậy không có nghĩa là tách bạn bè ra khỏi tập thể mà chính bạn bè là một tập thể cùng nhau gắn bó, sinh hoạt và thương yêu nhau, giúp đỡ lẫn nhau.

Ở đây, ta không nên quan niệm “bạn bè” là hai người mà phải là số tăng, là một xã hội thu nhỏ như lớp học, nhà trường thì sự chân thành trong bạn bè nó mới có giá trị hơn. Nghĩa là ta phải biết kết hợp tình bạn thân thiết quan hệ gắn bó trong tập thể rộng rãi, không đối lập tình bạn với mối quan hệ tập thể rộng rãi đó.

Yêu thương chân thành, giúp đỡ bạn hết lòng không có nghĩa là ta chấp nhận những thói hư tật xấu, không sai lầm của bạn. Càng không phải là để cho vui lòng bạn mà ta bỏ qua những khuyết điểm của bạn. Ngược lại, sự trân trọng tình bạn nó đòi hỏi ta phải nên mạnh dạn có khi không khoan nhượng trong việc phê bình góp ý về những sai trái đó để bạn hiểu ra những điều chưa tốt ấy để từ đó bạn sửa chữa.

Giúp đỡ bạn sửa chữa sai bạn mới tiến bộ, mới trở nên tốt và tình bạn mới lâu dài, bền chặt. Nếu ta vì nể nang, che dấu những thiếu sót của bạn thì chẳng khác nào vô tình ta làm những tật xấu xảy càng nhiều, càng lớn hơn. Ngày xưa, Dương Lễ mạnh dạn đối xử tệ bạc với Lưu Bình để cho Lưu Bình tự ái. Chính nhờ đó mà Lưu Bình quyết tâm phải thi đỗ mục đích trả thù Dương Lễ. Nếu Dương Lễ không nhạy bén nghĩ ra cách giúp đỡ bạn như thế thì liệu Lưu Bình có được ngày vinh quy bái tổ về làng.

Tình bạn của Dương Lễ quả thật là đẹp đẽ, là tấm gương sáng đáng mọi người học hỏi. Ta phải nên hiểu rằng phê bình, góp ý bạn phải xuất phát từ lòng yêu thương bạn chân thành. Nói đúng hơn, khi sửa sai bạn, ta phải đặt tình bạn lên trên hết, nghĩa là phải lựa lời, chọn lúc mà góp ý. Những lời góp ý của ta là những viên gạch để xây đắp tình bạn lâu dài bền chặt chứ không phải là một cơn bão để phá đi tất cả những gì tốt đẹp mà bấy lâu ta xây dựng.

Do đó ta khôn khéo, linh hoạt và tìm lời thích hợp với cá tính của bạn: Lời nói không mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Đặc biệt ta phải có thái độ bao dung với bạn khi nhận lỗi và vui mừng với những tiến bộ của bạn. Được như thế tình bạn sẽ ngày càng thắm thiết bền chặt hơn.

Tình bạn là nhu cầu của mỗi người trong xã hội, nhất là đối với thanh niên. Sống mà không có bạn thân là con người cô đơn, không có hạnh phúc. Và khi đã có bạn rồi ta phải vun quén cho tình bạn ấy ngày càng gắn bó hơn.