Câu 1:
Nguyên nhân dẫn tới thu ngân sách Nhà nước (NSNN) của Việt Nam trong năm 2022 vừa qua vượt dự toán đề ra là:

- Hoạt động kinh tế tiếp tục duy trì đà phục hồi và tăng trưởng khả quan (GDP tăng 8,02%); tổng mức bán lẻ tăng 19,8%; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 7,8%, xuất khẩu tăng 10,6%, nhập khẩu tăng 8,4%, xuất siêu 11,2 tỷ USD.
- Giá dầu và một số hàng hóa, nguyên liệu đầu vào tăng cao đã góp phần tăng thu từ dầu thô và từ hoạt động xuất nhập khẩu.
- Một số khoản thu có mức vượt khá so với dự toán như: thuế thu nhập cá nhân (TNCN) vượt 38,5%, chủ yếu nhờ thị trường chứng khoán, bất động sản tăng trưởng mạnh trong năm 2021; các khoản thu về nhà, đất vượt 54,5% do thị trường bất động sản duy trì đà phát triển từ cuối năm 2021; thu hồi vốn, thu cổ tức, lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế, chênh lệch thu chi của Ngân hàng Nhà nước tăng 17% chủ yếu do tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp năm 2022 đã có sự hồi phục.
- Cơ quan thuế, hải quan cũng tăng cường quản lý thuế, xây dựng cơ sở dữ liệu lớn từ hóa đơn điện tử để truy dấu gian lận, rà soát những nguồn thu có tiềm năng nhưng còn thất thu để đưa vào quản lý, quyết liệt quản lý, chống thất thu, khai thác tăng thu từ hoạt động thương mại điện tử, từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản.

Dựa trên tình hình kinh tế của Việt Nam hiện tại và thu, chi NSNN những năm gần đây, một số thực trạng thu, chi NSNN và một số khuyến nghị cho hoạt động thu, chi NSNN đảm bảo nâng cao hiệu quả hoạt động NSNN của Việt Nam là:

- Tổng chi ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2022 ước đạt 1.562,3 nghìn tỷ đồng (bằng 98% dự toán), giảm 0,9% so với năm 2021. Trong đó: Chi thường xuyên chiếm tỷ trọng cao nhất (chiếm khoảng 70% tổng chi NSNN), giảm 0,9% so với cùng kỳ; chi phát triển giảm 0,7%; chi dự phòng giảm 50%. Tổng chi NSNN trong năm 2022 đạt 86,6% GDP, giảm 0,5 điểm phần trăm so với năm 2021.
- Tổng dư ngân sách năm 2022 ước đạt 241,3 nghìn tỷ đồng, tăng 8,3% so với năm 2021. Tổng dư ngân sách năm 2022 đạt 13,4% GDP, tăng 1,1 điểm phần trăm so với năm 2021. Tổng dư ngân sách năm 2022 được sử dụng để trả nợ gốc và lãi vay của NSNN (ước đạt 199,7 nghìn tỷ đồng), bổ sung quỹ dự trữ tài chính quốc gia (ước đạt 41,6 nghìn tỷ đồng).
- Tổng dư nợ công của Việt Nam vào cuối năm 2022 ước đạt 3.740,9 nghìn tỷ đồng (chiếm khoảng 207,7% GDP), tăng 9,8% so với cuối năm 2021. Trong đó: Dư nợ công của Trung ương chiếm khoảng 90% tổng dư nợ công; dư nợ công của địa phương chiếm khoảng 10% tổng dư nợ công. Dư nợ công của Việt Nam vào cuối năm 2022 vẫn trong giới hạn an toàn theo Quyết định số 853/QĐ-TTg ngày 25/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ.
- Một số khuyến nghị cho hoạt động thu, chi NSNN nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động NSNN của Việt Nam là: Tiếp tục thực hiện chính sách thuế nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân khắc phục khó khăn do dịch bệnh Covid-19; tăng cường quản lý thuế, chống thất thu, trốn thu; rà soát các khoản miễn giảm thuế không phù hợp; khuyến khích các hoạt động kinh tế xanh, bền vững và thân thiện với môi trường; thúc đẩy các nguồn thu mới như thu từ hoạt động kinh doanh số, thu từ các loại hình kinh tế chia sẻ; tiếp tục kiểm soát chặt chẽ chi thường xuyên, tập trung chi cho các mục tiêu quan trọng và thiết thực; tăng cường hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công; duy trì mức chi cho giáo dục và y tế cao hơn mức bình quân của các nước trong khu vực và thế giới; cân nhắc việc điều chỉnh mức lương cơ sở và các khoản phụ cấp liên quan theo nguyên tắc phù hợp với khả năng cân đối ngân sách; tiếp tục thực hiện cơ chế giao toàn quyền thu và chi cho các cấp ngân sách địa phương; kiểm soát chặt chẽ việc vay mới và sử dụng vốn vay hiệu quả; duy trì mức an toàn của dư nợ công theo tiêu chí quốc tế.

Câu 2:

Giả sử lãi suất không đổi trong suốt năm. Với việc gửi tiền theo kế hoạch đã cho, chúng ta có thể tính toán số tiền trong tài khoản vào cuối tháng 12 như sau:

• Tháng 1: Gửi 200 triệu đồng, lãi suất 0,5%/tháng -> Số dư cuối tháng 4: 200 triệu * (1+0,005)^4 = 204,02 triệu đồng.

• Tháng 4: Gửi thêm 300 triệu -> tổng 504,02 triệu, lãi suất 0,6%/tháng -> Số dư cuối tháng 8: 504,02 triệu * (1+0,006)^4 = 536,28 triệu đồng.

• Tháng 8: Gửi thêm 500 triệu -> tổng 1,036,28 tỷ, lãi suất 0,8%/tháng -> Số dư cuối tháng 10: 1,036,28 tỷ * (1+0,008)^2 = 1,066,78 tỷ đồng.

• Tháng 10: Gửi thêm 250 triệu -> tổng 1,316,78 tỷ, lãi suất 0,8%/tháng -> Số dư cuối tháng 12: 1,316,78 tỷ * (1+0,008)^2 = 1,354,79 tỷ đồng.

Vì vậy, vào cuối tháng 12, khách hàng sẽ có 1,354,79 tỷ đồng trong tài khoản ngân hàng.