Quan niệm cho rằng đối với nghề thầy giáo, điều chủ yếu là tình người, đó là nhu cầu sâu sắc trong con người thầy giáo, là mầm mống tạo nên hứng thú và say mê sư phạm của người thầy giáo có thể được xem là một quan điểm có cơ sở nhưng cũng không đầy đủ. Theo tâm lý học, nhu cầu của con người là những yếu tố kích thích hành vi và hướng dẫn hành vi đến mục tiêu. Có nhiều phân loại nhu cầu khác nhau, nhưng một trong những phân loại phổ biến nhất là của nhà tâm lý học Abraham Maslow. Theo Maslow, nhu cầu của con người được sắp xếp theo một tháp nhu cầu gồm 5 tầng:
- Nhu cầu sinh lý: là những nhu cầu thiết yếu để duy trì sự sống, như ăn uống, ngủ nghỉ, sinh hoạt tình dục…
- Nhu cầu an toàn: là những nhu cầu liên quan đến sự bảo vệ, an ninh, trật tự, ổn định…
- Nhu cầu xã hội: là những nhu cầu liên quan đến sự giao tiếp, thuộc về, yêu thương và được yêu thương…
- Nhu cầu tự trọng: là những nhu cầu liên quan đến sự tự tin, thành công, công nhận và tôn trọng…
- Nhu cầu tự thực hiện: là những nhu cầu liên quan đến sự phát triển tiềm năng, sáng tạo, khám phá và đóng góp cho xã hội…
Theo Maslow, con người phải thỏa mãn các nhu cầu ở tầng thấp hơn trước khi có thể tiến lên các nhu cầu ở tầng cao hơn. Và chỉ khi các nhu cầu ở bốn tầng đầu được thỏa mãn, con người mới có thể theo đuổi nhu cầu tự thực hiện.
Trong nghề thầy giáo, tình người có thể được coi là một trong những yếu tố thuộc về nhu cầu xã hội. Tình người là sự quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau giữa người thầy và người trò. Tình người giúp cho người thầy giáo có được sự gắn kết và hài hòa với học sinh, đồng nghiệp và xã hội. Tình người là một trong những yếu tố quan trọng để duy trì sự hứng thú và say mê với nghề dạy học.
Tuy nhiên, tình người không phải là yếu tố duy nhất hay chủ yếu trong nghề thầy giáo. Người thầy giáo cũng cần có được các nhu cầu khác để hoàn thiện bản thân và phát huy vai trò của mình. Ví dụ:
- Nguồn thu nhập ổn định và phù hợp để đảm bảo các nhu cầu sinh lý.
- Môi trường làm việc an toàn và công bằng để đảm bảo các nhu cầu an toàn.
- Sự tự tin, thành công và công nhận trong công việc để đảm bảo các nhu cầu tự trọng.
- Sự phát triển tiềm năng, sáng tạo và đóng góp cho xã hội để đảm bảo các nhu cầu tự thực hiện.
Nếu những nhu cầu này không được thỏa mãn, người thầy giáo có thể cảm thấy bất mãn, mất động lực và không còn yêu nghề. Do đó, để trở thành một người thầy giáo tốt, không chỉ cần có tình người mà còn cần có sự cân bằng và hài hòa giữa các nhu cầu khác nhau của con người.