Văn hóa Đông Sơn là một nền văn hóa khảo cổ học thuộc thời đại đồ đồng, phát triển mạnh ở lưu vực sông Hồng và các vùng lân cận, kéo dài từ thế kỷ thứ VII trước Công nguyên đến thế kỷ thứ II sau Công nguyên.

Lịch sử

Văn hóa Đông Sơn được đặt tên theo di tích khảo cổ Đông Sơn, được phát hiện năm 1924 ở xã Đông Sơn, huyện Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Những cuộc khai quật Đông Sơn đầu tiên được tiến hành từ năm 1924 đến năm 1932 dưới sự điều khiển của L. Pajot, một viên chức thuế quan và cũng là người sưu tầm cổ vật ở Thanh Hoá.

Các cuộc khai quật Đông Sơn đã phát hiện ra một lượng lớn di vật văn hóa, bao gồm: trống đồng, tượng đồng, vũ khí đồng, đồ trang sức đồng, đồ gốm, đồ đá,... Những di vật này đã cung cấp cho các nhà khoa học nhiều thông tin quan trọng về lịch sử và văn hóa của người Việt cổ.

Theo các nhà khoa học, văn hóa Đông Sơn được hình thành trên nền tảng của các nền văn hóa tiền Đông Sơn, như văn hóa Phùng Nguyên, văn hóa Đồng Đậu, văn hóa Gò Mun. Văn hóa Đông Sơn phát triển mạnh mẽ vào thời kỳ Hùng Vương, khi người Việt cổ đã có những bước tiến đáng kể về kinh tế, xã hội và văn hóa.

Xã hội

Văn hóa Đông Sơn là nền văn hóa của một xã hội nông nghiệp trồng lúa nước phát triển. Người Việt cổ đã biết trồng lúa nước trên ruộng bậc thang, sử dụng phân bón,... Nhờ đó, sản lượng nông nghiệp tăng cao, tạo điều kiện cho xã hội phát triển.

Cùng với nông nghiệp, nghề thủ công cũng phát triển mạnh mẽ. Người Việt cổ đã biết chế tạo đồ đồng, đồ gốm, đồ đá, đồ trang sức,... Các sản phẩm thủ công mỹ nghệ của người Việt cổ đã đạt đến trình độ cao, thể hiện sự khéo léo và sáng tạo của họ.

Văn hóa Đông Sơn cũng là nền văn hóa của một xã hội có tổ chức chặt chẽ. Người Việt cổ đã biết xây dựng làng, xã, thành trì. Họ đã biết tổ chức các lễ hội, phong tục tập quán, thể hiện sự văn minh của mình.

Một số đặc điểm chính của văn hóa Đông Sơn

• Nền văn hóa của một xã hội nông nghiệp trồng lúa nước phát triển.
• Nghề thủ công phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là nghề luyện kim đồng.
• Văn hóa tinh thần phong phú, đa dạng.

Văn hóa Đông Sơn là nền văn hóa bản địa của người Việt cổ, là nền tảng cho sự hình thành và phát triển của nền văn minh Việt Nam.