a. Hiện tượng này xảy ra do di truyền gen từ thực vật cha mẹ đến hạt giống (F1). Trong trường hợp này, cây A có hoa đỏ và cây a có hoa trắng. Khi cho cây A lai với cây a, các hạt giống F1 sẽ nhận được bộ gen từ cả hai cây, một nửa từ cây A (gen hoa đỏ) và một nửa từ cây a (gen hoa trắng).

Theo tỉ lệ 3 đỏ 1 trắng trong F1, điều này có thể giải thích bằng cách giả định rằng gen hoa đỏ làm việc theo quy tắc kiểm soát di truyền "dominant", trong khi gen hoa trắng là "recessive". Điều này có nghĩa là gen hoa đỏ có ưu thế trước gen hoa trắng và sẽ được phản ánh trong tính trạng của cây.

b. Khi F1 giao phấn với nhau, tức là các hạt giống của F1 được kết hợp để tạo ra F2. Tỉ lệ kiểu gen và kiểu hình trong F2 có thể được dự đoán bằng cách sử dụng quy tắc Mendel về di truyền.

Nếu ta giả sử rằng gen hoa đỏ làm việc theo quy tắc kiểm soát di truyền "dominant" và gen hoa trắng là "recessive", ta có thể kỳ vọng tỉ lệ kiểu gen ở F2 là:

• 1 phần gen hoa đỏ (DD): Có thể được kết hợp từ các hạt giống F1 mang hai gen hoa đỏ.
• 2 phần gen hoa đỏ (Dd): Có thể được kết hợp từ các hạt giống F1 mang một gen hoa đỏ và một gen hoa trắng.
• 1 phần gen hoa trắng (dd): Có thể được kết hợp từ các hạt giống F1 mang hai gen hoa trắng.

Tuy nhiên, khi nhìn vào kiểu hình (tính trạng của cây), ta dự đoán rằng 3 phần cây sẽ có hoa đỏ (kiểu hình đỏ) và 1 phần cây sẽ có hoa trắng (kiểu hình trắng). Điều này xảy ra do gen hoa đỏ là kiểu hình ưu thế trước gen hoa trắng.