Đọc đoạn trích sau:
(1) Tôi đã nhìn say sưa làn mây mùa xuân bay trên sông Đà. Tôi đã xuyên qua đám mây
mùa thu mà nhìn xuống dòng nước sông Đà. Mùa xuân dòng xanh ngọc bích, chứ nước Sông Đà
không xanh màu xanh canh hến của Sông Gâm Sông Lô. Mùa thu nước Sông Đà lừ lừ chín đỏ như
da mặt một người bầm đi vì rượu bữa, lừ lừ cái màu đỏ giận dữ ở một người bất mãn bực bội gì
mỗi độ thu về…
(2) Con Sông Đà gợi cảm. Đối với mỗi người, Sông Đà lại gợi một cách. Đã có lần tôi
nhìn Sông Đà như một cố nhân. Chuyến ấy ở rừng đi núi cũng đã hơi lâu, đã thấy thèm chỗ thoáng.
Mãi bám gót anh liên lạc, quên đi mất là mình sắp đổ ra Sông Đà. Xuống một cái dốc núi, trước
mắt thấy loang loáng như trẻ con nghịch chiếu gương vào mắt mình rồi bỏ chạy. Tôi nhìn cái
miếng sáng lóe lên một màu nắng tháng ba Đường Thi “Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu”. Bờ
Sông Đà, bãi Sông Đà, chuồn chuồn bươm bướm trên Sông Đà. Chao ôi, trông con sông, vui như
thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng. Đi rừng vài ngày rồi lại
bắt ra Sông Đà, đúng thế, nó đằm đằm, ấm ấm như gặp lại cố nhân, mặc dầu người cố nhân ấy
mình biết là lắm bệnh lắm chứ, chốc dịu dàng đấy, rồi chốc lại bẳn tính và gắt gỏng thác lũ ngay
đấy.
(3) Thuyền tôi trôi trên Sông Đà. Cảnh ven sông ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Lí đời Trần
đời Lê, quãng sông này cũng lặng tờ đến thế mà thôi. Thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú lên
mấy lá ngô non đầu mùa. Mà tịnh không một bóng người, cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp.
Một đàn hươu cúi đầu ngốn búp có gianh đẫm sương đêm. Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử.
Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa. Chao ôi, thấy thèm được giật mình vì một
tiếng còi xúp-lê của một chuyến xe lửa đầu tiên đường sắt Phú Thọ - Yên Bái - Lai Châu. Con hươu
thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm nhìn tôi lừ lừ trôi trên một mũi đò. Hươu
vểnh tai, nhìn tôi không chớp mắt mà như hỏi tôi bằng cái tiếng nói riêng của con vật lành: “Hỡi
ông khách Sông Đà, có phải ông cũng vừa nghe thấy một tiếng còi sương?”. Đàn cá dầm xanh
quẫy vọt lên mặt sông bụng trắng như bạc rơi thoi. Tiếng cá đập nước sông đuổi mất đàn hươu vụt
biến. Thuyền tôi trôi trên “Dải Sông Đà bọt nước lênh bênh - Bao nhiêu cảnh bấy nhiêu tình” của
‘‘một người tình nhân chưa quen biết" (Tản Đà). Dòng sông quãng này lững lờ như nhớ thương
những hòn đá thác xa xôi để lại trên thượng nguồn Tây Bắc. Và con sông như đang lắng nghe
những giọng nói êm êm của người xuôi, và con sông đang trôi những con đò mình nở chạy buồm
vải nó khác hẳn những con đò đuôi én thắt mình dây cổ điển trên dòng trên.”
Trích “Người lái đò Sông Đà” – Nguyễn Tuân, SGK Ngữ văn 12, tập 1, trang 191-192,
NXB Giáo dục 2016)
Trả lời các câu hỏi sau:
Câu 1. Dòng Sông Đà ở đoạn (1) được tác giả miêu tả ở thời điểm nào?
Câu 2. Trong đoạn trích trên, màu nước Sông Đà có gì đặc biệt?
Câu 3. Nhà văn đã miêu tả dòng sông ở những điểm nhìn nào? Dựa vào đâu em biết điều
đó?
Câu 4. Xác định nội dung chính của ba đoạn văn trên. Theo em, mạch logic chính gắn kết
các phần của đoạn trích là gì?
Câu 5. Cái "tôi" tác giả trong văn bản thể hiện tình cảm, cảm xúc gì? Hãy dẫn ra một số
câu văn thể hiện rõ tình cảm, cảm xúc ấy.
Câu 6. Phân tích sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và trữ tình của thể loại tuỳ bút qua một vài
biểu hiện cụ thể trong đoạn trích trên.
Câu 7. Chi tiết nào về Sông Đà để lại ấn tượng đặc biệt đối với em? Vì sao?
Câu 8. Em hiểu thêm được những gì về vẻ đẹp của đất nước qua đoạn trích trên?