Hình ảnh của người mẹ trong hai đoạn thơ mở đầu bài "Mẹ" của Đỗ Trung Lai mang đến cho người đọc một cảm nhận sâu sắc về sự đối lập giữa sức mạnh và sự yếu đuối, giữa cao thấp và xa gần.

Người mẹ được miêu tả như một hình ảnh mạnh mẽ và kiên cường, nhưng đồng thời cũng mang trong mình sự yếu đuối và gần gũi với đất.

Lưng mẹ còng rồi, tạo nên hình ảnh của một người mẹ đã trải qua nhiều gian khổ và vất vả trong cuộc sống.

Cau thì vẫn thẳng, tượng trưng cho sự kiên cường và sức mạnh của người mẹ trong cuộc sống.

Cau-ngọn xanh rờn, đối lập với Mẹ-đầu bạc trắng, tạo nên sự tương phản giữa tuổi trẻ và tuổi già, sự thay đổi của thời gian.

Cau ngày càng cao, thể hiện sự tiến bộ và phát triển của con người, trong khi Mẹ ngày một thấp, tượng trưng cho sự giảm sút và yếu đuối của người mẹ.

Cau gần với giời, tạo nên hình ảnh của một người có ước mơ và khát vọng lớn, trong khi Mẹ thì gần đất, tượng trưng cho sự gắn bó và gần gũi với cuộc sống hàng ngày.

Những cặp từ trái nghĩa như còng - thẳng, xanh rờn - đầu bạc trắng, cao - thấp, gần với giời - gần đất, tạo nên sự tương phản và đối lập trong hình ảnh của người mẹ, làm nổi bật sự đa chiều và phong phú của con người.