1
+ Cấu tạo:
- Tuyến tụy vừa làm chức năng nội tiết vừa làm chức năng ngoại tiết.
- Chức năng nội tiết do các tế bào đảo tụy thực hiện điều hòa lượng đường trong máu.
+ Chức năng của tuyến tụy
- Khi đường huyết tăng trên 0,12%, tế bào b tiết Insulin chuyển glucôzơ thành glycôgen dự trữ trong gan và cơ.
- Khi đường huyết giảm dưới 0,12% tế bào a tiết glucagon chuyển glicôgen thành glucôzơ đưa vào máu.
+ Nhờ tác dụng đối lập của hai loại hoocmôn ở tuyến tụy mà tỷ lệ đường huyết luôn ổn định, đảm bảo hoạt động sinh lý của cơ thể diễn ra bình thường.
2
+ Vị trí: Nằm trước sụn giáp của thanh quản, nặng khoảng 20-25g
- Cấu tạo: Ở ngoài là các tế bào tiết, bên trong là nang tuyến. tiết ra hoocmôn là Tirôxin trong thành phần có I ốt
+ Vai trò: Hoocmon tiroxin ( TH) có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và chuyển hoá vật chất và năng lượng trong tế bào.
- Tuyến giáp còn tiết ra hoocmôn Canxitônin cùng với hoocmôn của tuyến cận giáp tham gia điều hòa canxi và phốtpho trong máu.
* Ý nghĩa của cuộc vận động toàn dân dùng muối iôt:
Khi thiếu muối iốt trong khẩu phần ăn hàng ngày, tuyến giáp hoạt động yếu, hoocmôn tirôxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết nhiều hoocmôn TSH thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến làm thành bướu cổ. trẻ em bị bệnh sẽ chậm lớn, trí não kém phát triển ; người lớn hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.
3
* Tuyến nội tiết
- Sản phẩm của tuyến nội tiết ngấm thẳng vào máu.
- Lượng chất tiết ít, hoạt tính rất cao
* Tuyến ngoại tiết
- Sản phẩm của tuyến ngoại tiếp tập trung vào ống dẫn để đổ ra ngoài.
- Lượng chất tiết nhiều, hoạt tính không cao
* Tính chất của hoocmon:
- Mỗi loại hooc môn chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan nhất định (cơ quanđích).
- Hoocmôn có hoạt tính sinh học rất cao
- Hooc môn không có tính đặc trưng cho loài.
* Vai trò của hoocmôn
- Duy trì tính ổn định của môi trường trong cơ thể .
- Điều hoà các quá trình sinh lí.diễn ra bình thường
4
* Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe
- Ngủ là một nhu cầu sinh lý của cơ thể. Bản chất của giấc ngủ là quá trình ức chế tự nhiên của não bộ, có tác dụng bảo vệ , phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh.
* Biện pháp để có giấc ngủ ngon:
+ Tạo không gian yên tĩnh
+ Cơ thể sảng khoái
+ Chỗ ngủ thoáng ,mát
+ Không dùng chất kích thích trước khi ngủ
+ Chăn, gối, nệm sạch sẽ
5
* Chất kích thích:
- Rượu, chè, cà phê…
Tác hại: Hoạt động của vỏ não bị rối loạn. Trí nhớ kém, khó ngủ
* Chất gây nghiện:
- Thuốc lá: Làm cơ thể suy yếu dễ mắc bệnh ung thư phổi, khả năng làm việc trí óc giảm, trí nhớ kém.
- Ma túy: (heroin, cần sa,...) Làm suy yếu nòi giống, cạn kiệt kinh tế, lây nhiễm HIV, phạm tội, mất nhân cách..
6
Sóng âm từ nguồn âm phát ra được vành tai hứng lấy truyền qua ống tai làm rung màng nhĩ, rồi truyền qua chuỗi xương tai vào tai trong tác động lên các tề bào thụ cảm thính giác, chuyển thành xung thần kinh theo dây thần kinh thính giác truyền về vùng thính giác ở thùy thái dương , cho ta nhận biết về âm thanh đã phát ra
* Một số biện pháp vệ sinh tai
- Giữ tai sạch , lau rửa tai bằng tăm bông
- Bảo vệ tai:
+ Không dùng vật sắc, nhọn ngoáy tai.
+ Giữ vệ sinh mũi, họng, tránh bị viêm họng, viêm tai
+ Tránh nơi có tiếng động mạnh thường xuyên, tiếng động quá mạnh.
+ Có biện pháp chống hoặc giảm tiếng ồn.