Thuyết kiến tạo mảng (Generative Theory of Arrays) là một lý thuyết trong ngôn ngữ học mô tả cách mà ngôn ngữ tổ chức thông tin trong mảng. Thuyết này được đề xuất bởi Noam Chomsky và Ray Jackendoff vào những năm 1970.

Theo thuyết kiến tạo mảng, một mảng được xem như một cấu trúc ngôn ngữ cơ bản, trong đó các thành phần của mảng được tổ chức thành các phần tử và các quan hệ giữa chúng. Mỗi phần tử trong mảng có thể chứa một hoặc nhiều thành phần con, và các phần tử con này có thể được tổ chức thành các mảng con khác.

Thuyết kiến tạo mảng định nghĩa các quy tắc và ràng buộc về cấu trúc và sự phân cấp của mảng. Các quy tắc này bao gồm quy tắc về sự phân cấp, quy tắc về sự tương quan giữa các phần tử, và quy tắc về sự phụ thuộc giữa các thành phần con.

Thuyết kiến tạo mảng cũng đề cập đến khái niệm về tính chất phân cấp và tính chất phụ thuộc của mảng. Tính chất phân cấp đề cập đến việc một phần tử có thể chứa các phần tử con khác, trong khi tính chất phụ thuộc đề cập đến việc một phần tử có thể phụ thuộc vào các phần tử khác trong mảng.

Thuyết kiến tạo mảng đã đóng góp quan trọng cho việc hiểu và mô hình hóa cấu trúc ngôn ngữ. Nó đã cung cấp một cách tiếp cận hệ thống để nghiên cứu và phân tích các ngôn ngữ tự nhiên, và đã ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực khác nhau như xử lý ngôn ngữ tự nhiên, trí tuệ nhân tạo và ngôn ngữ học tính toán.