Cơ chế thể tam bội và tứ bội là hai khái niệm trong sinh học liên quan đến cách di truyền các đặc điểm di truyền từ thế hệ cha mẹ sang thế hệ con.

1. Cơ chế thể tam bội (trisomy): Đây là trường hợp một cặp NST không tách ra hoặc không tách hoàn toàn trong quá trình quá trình quả phân giới, dẫn đến sự có một NST thừa trong tế bào con. Ví dụ phổ biến nhất về cơ chế thể tam bội là hội chứng Down, khi NST số 21 có ba bản sao thay vì hai bản sao như bình thường.

2. Tứ bội (tetrasomy): Đây là trường hợp một cặp NST tách ra bình thường, nhưng sau đó một trong hai NST bị nhân đôi trong quá trình sao chép DNA. Kết quả là tế bào con có bốn bản sao của một NST thay vì hai bản sao như bình thường. Tứ bội là một hiện tượng hiếm gặp và có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Cả hai cơ chế này đều là kết quả của lỗi trong quá trình quá phân giới, dẫn đến sự thay đổi trong số lượng NST trong tế bào con. Những thay đổi này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe và di truyền cho cá nhân bị ảnh hưởng.