Mùa hạ ở nước ta có thời gian ngày dài hơn đêm do sự cách xa giữa trục quay của Trái Đất và mặt phẳng hoàng đạo. Tháng Năm đến tháng Bảy là mùa hạ, và trong khoảng thời gian này, Trái Đất xoay quanh Mặt Trời trên quỹ đạo của nó. Trục quay của Trái Đất không kề sát với quỹ đạo, mà có góc nghiêng khoảng 23,5 độ. Điều này dẫn đến hiện tượng mà trong quá trình quỹ đạo quanh Mặt Trời, một nửa của Trái Đất nhận được ánh sáng mặt trời trực tiếp nhiều hơn, trong khi nửa còn lại rơi vào bóng tối nhiều hơn. 

Vào mùa hạ, bán cầu Bắc của Trái Đất hướng về phía Mặt Trời. Khi Trái Đất quay quanh Mặt Trời, bán cầu Bắc nhận được ánh sáng mặt trời trực tiếp trong thời gian dài hơn trong ngày, gây ra thời gian ngày dài hơn đêm. Trong một số khu vực đặc biệt gần cận cực Bắc, chẳng hạn như các vùng núi cao, có thể có hiện tượng mặt trời không lặn và thời gian ngày kéo dài trong một số ngày liên tiếp - hiện tượng được gọi là "Mặt trời mùa hè không lặn". 

Ngược lại, khi tới mùa đông, bán cầu Bắc hướng ra xa Mặt Trời. Khi Trái Đất quay quanh Mặt Trời, bán cầu Bắc nhận được ánh sáng mặt trời ít hơn trong một ngày, gây ra thời gian đêm dài hơn ngày.