- Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” được xây dựng xoay quanh một tình huống truyện đơn giản, tự nhiên. Đó chính là cuộc gặp gỡ tình cờ của mấy người khách trên chuyến xe lên Sa Pa (bác lái xe, cô kĩ sư và ông họa sĩ) với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn.

- Tình huống gặp gỡ này là cơ hội thuận tiện để tác giả khắc họa những phâm chất của nhân vật chính một cách tự nhiên- anh thanh niên. Đồng thời, qua “bức chân dung” của người thanh niên, qua sự cảm nhận của các nhân vật khác về anh và những người như anh, tác giả đã làm nổi bật được chủ đề của tác phẩm: Trong cái lặng lẽ, vắng vẻ trên núi cao Sa Pa, vẫn có bao nhiêu người đang ngày đêm làm việc miệt mài, say mê cho đất nước. Họ là những người luôn cống hiến hêt smình thầm lặng cho Tổ quốc