a) Lithium (Z = 3) và potassium (Z = 19)

• Cả hai nguyên tố đều nằm trong cùng một nhóm IA, có chung số electron hóa trị là 1.
• Tuy nhiên, lithium có số proton (Z) nhỏ hơn (3) so với potassium (19). Do đó, lực hút giữa hạt nhân và các electron lớp ngoài cùng của lithium sẽ lớn hơn lực hút giữa hạt nhân và các electron lớp ngoài cùng của potassium.
• Kết quả là, bán kính nguyên tử của lithium sẽ nhỏ hơn bán kính nguyên tử của potassium.

b) Calcium (Z = 20) và selenium (Z = 34)

• Cả hai nguyên tố đều nằm trong cùng một chu kì 4, có cùng số lớp electron là 4.
• Tuy nhiên, calcium có số proton (Z) lớn hơn (20) so với selenium (34). Do đó, lực hút giữa hạt nhân và các electron lớp ngoài cùng của calcium sẽ lớn hơn lực hút giữa hạt nhân và các electron lớp ngoài cùng của selenium.
• Kết quả là, bán kính nguyên tử của calcium sẽ nhỏ hơn bán kính nguyên tử của selenium.

Câu 2

• Trong cùng một nhóm, theo chiều tăng dần của số hiệu nguyên tử (Z), bán kính nguyên tử giảm dần. Nguyên nhân là do lực hút giữa hạt nhân và các electron lớp ngoài cùng tăng lên khi số proton (Z) tăng lên.
• Do đó, thứ tự giảm dần tính kim loại của các nguyên tố Ba, Mg, Ca, Sr là:

Câu 3

• Theo quy tắc bán kính nguyên tử, trong cùng một chu kì, theo chiều tăng dần của số hiệu nguyên tử (Z), bán kính nguyên tử giảm dần. Nguyên nhân là do lực hút giữa hạt nhân và các electron lớp ngoài cùng tăng lên khi số proton (Z) tăng lên.
• Do đó, thứ tự giảm dần bán kính nguyên tử của các nguyên tố K (Z = 19), N (Z=7), Si (Z = 14), Mg (Z = 12) là:

Giải thích cụ thể:

• Mg (Z = 12) có số lớp electron là 3, trong đó lớp ngoài cùng có 2 electron.
• Si (Z = 14) có số lớp electron là 3, trong đó lớp ngoài cùng có 4 electron.
• N (Z=7) có số lớp electron là 2, trong đó lớp ngoài cùng có 5 electron.
• K (Z = 19) có số lớp electron là 4, trong đó lớp ngoài cùng có 1 electron.

Do đó, theo quy tắc bán kính nguyên tử, Mg có bán kính nguyên tử lớn nhất, tiếp theo là Si, N, và K có bán kính nguyên tử nhỏ nhất.