Tôi nghe, trời đất đối với muôn vật, nổi sấm sét mà ý hiểu sinh vẫn có ở trong; cha mẹ
ối với các con, đánh roi vọt mà ơn đức dục vẫn có ở đây. Nay vâng được thư của ngài
họ tới được tự tản, hán hạnh khôn xiết, thật không khác đức lớn của trời đất cha mẹ, dẫu
ở tan xương, nát thịt, cũng không đủ bảo dồn. Song nếu ngài thực có lòng thương xót dân
hùng, thì nên sai đầu mục đến các thành Diễn châu, Nghệ an, Tân bình, ra lệnh cho họ
em quản về. Tôi sẽ lập tức sắm đủ phương vật tiến công, cúi xin ngài sai quan cùng đi với
2 đệ thân tin của tôi để đến đầu hàng phục tội. Cầu cống đường sá thì tôi xin nhận sửa
ấp, không phải phiền đến quan quân. Giả được người nhận lời, không những sinh linh
ước tôi được khỏi lầm than, mà binh sĩ Trung quốc cũng khỏi nỗi khổ gươm giáo vậy.
Trich"Quân trung từ mệnh tập" rút từ "Nguyễn Trãi toàn tập", nhà xuất bản Khoa học xã
ội, Hà Nội, 1976)
hú thích:
· Sau hơn một năm tiếp tục cuộc đấu tranh vũ trang, đến cuối năm 1425, nghĩa quân Lam-
ơn đã giải phóng được đất từ Thanh-hóa trở vào, trừ một số thành lũy đang bị bao vây.
Tháng 9 năm 1426, nghĩa quân bắt đầu mở cuộc tiến công ra miền Bắc, đưa cuộc khởi
nghĩa phát triển lên thành cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc quy mô cả nước. Nhà Minh
phải phải Thành-sơn hầu Vương Thông làm tổng binh đem 5 vạn quân sang cứu viện,
"hương Chính, Lý An cũng vội giao thành Nghệ-an lại cho Thái Phúc cố thủ rồi đem đại
mộ phận quân lính về giữ Đông-quan. Cuối tháng 10 năm 1426, quân Minh tập trung
Sông-quan đến trên 10 vạn quân. Đầu tháng 11, Vương Thông mở một cuộc phản công
ớn nhưng bị thất bại, bằng chiến thắng Tốt-động - Chúc-động, nghĩa quân đã đập tan cuộc
nhản công của địch, tiêu diệt trên 6 vạn quân và thừa thắng, vây hãm thành Đông-quan.
Trong tình thể nguy ngập đó, tổng binh Vương Thông và thái giảm Sơn Thọ phải viết thư
in giảng hòa. Đây là thư trả lời của Lê Lợi.
ve
→ Đây là tháng 12 năm Bính-ngọ (1426). Ngày 23 tháng 10 năm đó (ngày 22-11-1426),
quân ta bắt đầu tiến công vây hãm thành Đông-quan, tiêu diệt các doanh trại ngoại vi của
lịch. Tháng 12 năm đó, quân ta cảng xiết chặt vòng vây và tiến công dồn dập thành Đông-
uan.
→) Thành Đông-quan tức là thành Thăng-long (Hà-nội). Thành này đời Hồ gọi là Đông-đô
à nhà Minh, sau khi chiếm nước ta, đổi tên là thành Đông-quan, cũng có khi gọi là thành
Giao-châu.
) Thành Diễn-châu, Nghệ-an, Tân-bình lúc bấy giờ còn do quân Minh chiếm đóng và
ang bị bao vây, thành Diễn-châu (Diễn-châu, Nghệ-an) là trị sở của Diễn-châu tương
ương với vùng bắc Nghệ an ngày nay (gồm các huyện Diễn-châu, Yên-thành, Quỳnh-lưu,
Quỳ-châu, Nghĩa-dàn). Thành Nghệ-an (Hưng-nguyên, Nghệ-an) là trị sở phủ Nghệ-an
ương đương miền Nam Nghệ-an và Hà-tĩnh ngày nay. Thành Tân-bình (Quảng-bình) là trị
ở vùng Tân-bình tương đương với vùng Quảng bình và Bắc Quảng-trị ngày nay. Trong
ức thư viết không thấy nhắc đến thành Thuận-hóa và Thanh-hóa lúc bấy giờ cũng đang bị
ao vây. Ở đây có dụng ý gì của Nguyễn Trãi hay do sao chép thất lạc?
Câu 1: Xác định mục đích của Nguyễn Trãi khi viết thư trả lời bọn Tổng binh Vương
hông Thái giám Sơn Thọ.
Tâu 2: Chỉ ra những từ ngữ thể hiện thái độ khiêm tốn của người biên thư.
Câu 3: Anh (chị) hiểu như thế nào về câu văn: Tôi nghe, trời đất đối với muôn vật, nổi
ấm sét mà ý hiếu sinh vẫn có ở trong; cha mẹ đối với các con, đánh roi vọt mà ơn đức dục
ẫn có ở đây?
“âu 4: Tôi sẽ lập tức sắm đủ phương vật tiến công... (...) Cầu cổng đường sá thì tôi xin
hận sửa đắp, (...). Giả được người nhận lời, không những sinh linh nước tôi được khỏi
Em than, mà binh sĩ Trung Quốc cũng khỏi nỗi khổ gươm giáo vậy.
oạn văn trên khiến anh/chị liên tưởng tới đoạn văn nào trong “Bình Ngô Đại cáo"-
nh/chị nhận xét gì về nghĩa quân Lam Sơn?
sâu 5: Nhận xét về cách xưng hô và giọng điệu thể hiện trong lá thư.
Trang