Mặt trận Việt Minh có vai trò quan trọng trong việc định hướng, xây dựng và phát triển các yếu tố chính trị và quân sự cần thiết cho cuộc cách mạng, đặc biệt là chuẩn bị cho sự kiện tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.

- Xác định đường lối và chính sách hợp lý:

Dưới sự lãnh đạo của Đảng và thông qua Mặt trận Việt Minh, phong trào đấu tranh của công nhân, nông dân, học sinh và tiểu thương từ năm 1941 đến 1945 đã có những bước tiến quan trọng. Trong giai đoạn tăng cường kháng Nhật cứu nước, việc mở rộng Mặt trận dân tộc thống nhất và thiết lập chính sách đoàn kết, phân biệt kẻ thù trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Vào ngày 12/04/1945, Mặt trận Việt Minh đã phát lời kêu gọi "Mấy lời tâm huyết ngỏ cùng các vị quan chức Việt Nam" và "mấy lời tâm huyết ngỏ cùng các vị huynh thứ ái quốc", đóng góp vào quá trình phân loại và tách biệt các quan chức ngụy quyền để chuẩn bị cho thời điểm cách mạng bùng nổ.

- Tập hợp đông đảo người tham gia kháng Nhật cứu nước:

Để gắn kết cộng đồng tham gia cách mạng, ngoài việc định rõ mục tiêu cách mạng và xác định kẻ thù, Mặt trận Việt Minh cũng đã đưa ra chính sách thích hợp và đúng đắn. Để đáp ứng nguyện vọng quần chúng, họ đã tạo ra khẩu hiệu đấu tranh thích hợp: "Phá kho thóc, giải quyết nạn đói". Phong trào này không chỉ mang ý nghĩa kinh tế ngay lập tức, mà còn đậm chất chính trị. Qua việc đấu tranh, quần chúng đã nhận thức rõ rằng để đảm bảo quyền sống, họ phải đoàn kết đánh bại thống trị của phát xít Nhật và tay sai của họ.

- Lãnh đạo khởi nghĩa tháng Tám năm 1945:

Khi cách mạng tháng Tám năm 1945 bùng nổ, Mặt trận Việt Minh tiếp tục định hướng chiến lược và biện pháp đấu tranh để lãnh đạo người dân tham gia khởi nghĩa và chiếm lấy quyền lực chính quyền. Việt Minh đã từng bước đưa ra các hướng dẫn và biện pháp phù hợp để điều hành cuộc khởi nghĩa.

- Xây dựng lực lượng chính trị cách mạng và tập hợp quần chúng nhân dân:

Mặt trận Việt Minh đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển lực lượng chính trị cách mạng, gom góp quần chúng dưới lá cờ của Đảng, qua một mặt trận thống nhất. Điều này tạo nền tảng quan trọng cho sự thành công của cuộc khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.

Ngay sau khi ra đời, Mặt trận Việt Minh đã thu hút tích cực sự tham gia của một loạt các tầng lớp nhân dân. Từ cuối năm 1941 đến năm 1942, các tổ chức như Hội Công nhân cứu quốc, Hội Nông dân cứu quốc, Hội Phụ nữ cứu quốc, Hội Quân nhân cứu quốc, Hội Thanh niên cứu quốc, Hội Tự vệ cứu quốc,... đã được thành lập trong nhiều tỉnh miền Bắc và một số khu vực miền Trung cùng các thành phố lớn như Hà Nội và Hải Phòng. Các tổ chức chống đối cũng đã được đưa vào cấu trúc của mặt trận cứu quốc.

- Xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng và nổi dậy khởi nghĩa:

Mặt trận Việt Minh đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, tạo ra sức mạnh tổng hợp để thực hiện cuộc khởi nghĩa và giành chính quyền thành công khi thời cơ đến.