I. Mở bài: Giới thiêu qua về tác phẩm Nhà mẹ Lê
- Thạch Lam là một tác giả quen thuộc với độc giả chúng ta qua nhiều tác phẩm nổi tiếng như Hai đứa trẻ, Gió lạnh đầu mùa,…
- Ông được mệnh danh là một nhà văn chuyên viết chuyện ngắn, với cốt truyện đơn giản nhưng dưới ngòi bút của Thạch Lam từng câu chuyện đều trở nên vô cùng ý nghĩa và đậm tính nhân văn.
- Một trong số đó phải kể đến tác phẩm Nhà mẹ Lê, kể về gia đình của người mẹ tên Lê vô cùng khó khăn, nghèo khổ. Bà phải còng lưng kiếm tiền nuôi đàn con thơ của mình.

=> Qua tác phẩm, tình yêu con, sự hi sinh và cần cù lam lũ của mẹ Lê hiện lên thật rõ nét trước mắt độc giả chúng ta.

II. Thân bài:
+ Giới thiệu hoàn cảnh nhà mẹ Lê
Hoàn cảnh khó khăn giống như nhiều gia đình trong xã hội xưa

* Bà có tận mười một người con, người con lớn nhất mới có mười bảy tuổi, bé nhất hẵn còn bế trên tay.


+ Tất cả tần ấy con người phải chen chúc sống với nhau trong một căn nhà nhỏ chật hẹp, lụp xụp cũng y như những căn nhà khác thời buổi khó khăn cùng cực ấy.


+ Mùa đông nhà mẹ Lê phải trải ổ rơm, được Thạch Lam miêu tả vô cùng chân thật là giống với “ổ chó”, chó mẹ và một đàn chó con, đọc đến đây chắc chắn người đọc chúng ta không khỏi thấy chua xót thay cho hoàn cảnh bất hạnh của nhà mẹ Lê, khổ sở không khác gì con vật.

+ Nhân vật mẹ Lê: Vẻ ngoài (khắc khổ), Phẩm chất (Yêu thương con hết mực, chịu hi sinh, tần tảo nuôi các con khôn lớn)


=> Nhưng dường như cái khổ vẫn luôn đeo bám gia đình mẹ Lê giống như nhiều gia đình khác trong xã hội xưa, như một vòng tròn luẩn quẩn không lối thoát vậy

+ Bà là một người phụ nữ nhỏ bé nhưng làm việc nhiều nên rất rắn chắc, lam lũ suốt ngày nên da bà bị nhăn lại như quả “trám khô”.


+ Ở thời buổi đói khổ lúc bấy giờ, mẹ Lê cũng như nhiều bà mẹ khác tuy là phụ nữ, yêu thích cái đẹp nhưng không có thời gian và điều kiện để làm đẹp, họ chỉ mong gia đình đủ ăn, các con được ăn no mặc ấm là đủ rồi.
+ Mẹ Lê rất yêu thương các con của mình, bà chịu khó tần tảo nuôi đàn con nhỏ. Bất kể thời tiết khắc nghiệt ra sao nắng gắt hay giá rét cắt da cắt thịt, mẹ Lê đều dậy sớm đi làm quần quật cả ngày cho những người có ruộng trong làng.
+ Những ngày ấy rất vất vả nhưng mẹ Lê lại thấy sung sướng vì được mấy bát gạo cả vài đồng xu cho các con mình. Sự bất hạnh đến với gia đình mẹ Lê dường như chưa từng dừng lại. Vì mùa đông đến, ruộng cũng không có gì mà trồng, mẹ Lê không được thuê làm nữa là cả nhà bà phải chịu đói mấy tháng trời.
+ Mùa đông đáng nhẽ phải được mặc nhiều quần áo để sưởi ấm thì các con bà lại chịu rét bầm tím người vì không có manh áo ấm mà mặc. Mẹ Lê thương con vô cùng nhưng bất lực chỉ có thể ôm lấy các con vào lòng sưởi ấm cho chúng. 

III. Kết bài: Khái quát lại tác phẩm nhà mẹ Lê và nhân vật mẹ Lê