Quảng Ninh vốn là địa phương có nhiều tiềm năng về năng lượng, thậm chí được xác định là khu công nghiệp khai thác mỏ đầu tiên của Việt Nam. Từ những năm thế kỷ 19, tỉnh đã trở thành điểm khai thác than trọng yếu, đến nay sản lượng khai thác chiếm 90-95% cả nước, với số lượng công nhân ngành than lên đến 10 vạn người, có thời điểm tới 40 vạn người, chiếm 30% dân số toàn tỉnh.

Những đóng góp của ngành công nghiệp đã đưa Quảng Ninh trong nhiều năm nằm trong top những tỉnh miền núi phía Bắc có tốc độ phát triển tốt. Trong đó, khai thác than, khoáng sản đóng vai trò chủ đạo. Tuy nhiên, đây lại là ngành có tài nguyên hữu hạn, dần tiến đến cạn kiệt; đi cùng những mặt tích cực, theo thời gian, những tác động xấu từ mô hình tăng trưởng "nâu" ngày càng thể hiện rõ hơn.

Vì vậy, để giảm dần sự lệ thuộc vào tài nguyên khoáng sản, gây tác động lớn đến môi trường, tỉnh đang tập trung chuyển đổi cơ cấu kinh tế để phát triển công nghiệp xanh, tăng tỷ trọng các ngành chế biến chế tạo