Những năm gần đây vấn nạn bạo lực học đường đang làm đau đầu các nhà quản lí giáo dục và các cơ quan chức năng có thẩm quyền. Gây bức xúc và gây tâm lý hoang mang cho phụ huynh, thầy cô và học sinh.

Bạo lực học đường là những hành vi thô bạo, ngang ngược, bất chấp công lý, đạo lý, xúc phạm trấn áp người khác gây nên những tổn thương về tinh thần và thể xác diễn ra trong phạm vi trường học. Các biểu hiện của bạo lực học đường hết sức phức tạp bao gồm các hành vi hành hung trấn áp, xâm phạm, đe dọa làm tổn thương thân thể và tinh thần của người khác. kể cả hành vi lạm dụng tình dục, hiếp dâm và quấy rối tình dục; các dạng bắt nạt bạn học; và mang vũ khí đến trường cũng là biểu hiện của bạo lực học đường.

Bấy lâu nay, chúng ta thường nghĩ rằng bạo lực học đường chỉ diễn ra giữa học sinh với học sinh. Thực tế, bạo lực học đường có liên quan đến nhiều đối tượng, nhiều hành vi. Về đối tượng, bạo lực học đường có thể xảy ra giữa học sinh đối với học sinh, học sinh đối với giáo viên, giáo viên đối với học sinh, giáo viên đối với giáo viên, phụ huynh đối với giáo viên.

Những nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo lực thường là những hành vi do: học sinh cá biệt thành lập băng nhóm để ức hiếp bạn bè; do ảnh hưởng từ phim ảnh bạo lực; do ghen tị về thành tích, học tập; do mâu thuẫn nhỏ trong bạn bè dẫn đến xích mích, nổi nóng thiếu kiềm chế. Bên cạnh đó là những nguyên nhân cỏn con như “thích thì đánh cho nó chừa”, “nhìn đểu”…

Làm nảy sinh hiện tượng bạo lực ấy chính là do sự suy thoái của nền tảng đạo đức xã hội. Con người ngày càng xem trọng đời sống vật chất, vô tâm và ích kỷ. Chính vì thế, từ những mâu thuẫn nhỏ làm bùng nổ mâu thuẫn lớn bà dẫn đến bạo lực.

Nội quy, quy chế nhà trường còn yếu kém, cơ chế quản lí lỏng lẻo khiến cho việc xử lí các vi phạm không triệt để, chưa có tính răn đe và giáo dục. Bởi thế, càng nhắc nhở, càng xử phạt, càng khiến cho học sinh bướng bỉnh và hư hỏng hơn.

Nhà trường chú trọng đến việc giáo dục tri thức mà xem nhẹ việc giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống cho học sinh khiến cho nhiều học sinh mất phương hướng, buông lỏng kỉ luật, trở nên hư hỏng.

Nhiều giáo viên suy thoái đạo đức nghề nghiệp, chạy theo lợi ích, chèn ép học sinh về điểm số, gây căng thẳng trong giờ học khiến học sinh bất mãn. Một số giáo viên khác có hành vi đồi bại với học sinh, khiến học sinh không còn kính trọng nữa. Từ việc xem thường một vài cá nhân dẫn đến tâm lí xem thường cả tập thể và hệ thống giáo dục nước nhà.

Gia đình và xã hội thiếu quan tâm đến vấn đề tâm sinh lí của lứa tuổi học học. Nhiều phụ huynh không hợp tác giáo dục con em mình khiến cho học sinh có thái độ xem thường nhà trường, thầy cô bạn bè. Từ việc suy thoái đạo đức dẫn đến việc buông lỏng việc học, tỏ ý thách thức đối với trường học và giáo viên, gây hấn với bạn bè. Việc xử phạt của nhà trường và giáo viên càng khiến cho học sinh hư hỏng chán nản, bất mãn và làm gia tăng tính bạo lực.

Bạo lực học đường để lại những hậu quả nghiệm trọng, khó lường, gây tổn thương và gây dư chấn về tinh thần và thể xác.

Trước hết, rất nhiều học sinh bị bạo lực tinh thần mỗi ngày bởi học sinh và giáo viên. Tình trạng ấy kéo dài trong một thời gian mà không được phát hiện, can thiệp. Cho đến khi xảy ra xung đột, phản nhà nhà trường mới hay và xử lí thì đã quá muộn.

Học sinh bị bạn bè đánh đập rồi bị quay phim tung lên mạng sẽ dễ bị chấn thương tâm lí, là cú sốc về tinh thần, cảm thấy quê với bạn bè, xấu hổ với mọi người xung quanh. Đau lòng hơn nữa khi mà những học sinh bị đánh, thầy cô giáo bị hành hung không phải xây xát nhẹ mà phải nằm viện với di chứng về tổn thương thể xác. Bị gãy tay chân, bị chấn thương sọ não. Thậm chí bị hoảng loạn, bị thần kinh, bỏ học, bỏ dạy…

Bạo lực học đường làm xấu đi hình ảnh hà trường và hình ảnh người thầy đối với xã hội. Nhiều người mất dần niềm tin đối với trường học, thấy không thật an tâm khi con em mình đi học.

Toàn xã hội cần phải củng cố, nâng cao chất lượng môi trường xã hội, văn minh tịt!! bộ. Cần có biện pháp quản lý, ngăn chặn và chế tạo hiệu quả những hoạt động có tác hại đến môi trường văn hóa xã hội. Nghiêm cấm các game bạo lực.

Quan tâm nâng cao văn hóa gia đình. Trong từng gia đình, người lớn phải làm gương, giao tiếp ứng xử đúng mực, mạnh dạn lên án và loại bỏ bạo lực ra khỏi đời sống gia đình.

Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ ba môi trường giáo dục: gia đình – nhà trường – xã hội. Các cơ quan báo chí phải quan tâm thỏa đáng đối với lĩnh vực văn hóa, đạo đức và chấp hành luật pháp của mọi người dân.

Xã hội và ngành giáo dục cần xác định rõ lại vai trò, vị trí của người thầy, quyền hạn và trách nhiệm trong nhiệm vụ giáo dục đạo đức học sinh. Người thầy và nhà trường phải được bảo vệ danh dự và có đủ cơ chế để răn đe học sinh.

Nhà trường cần phát huy trách nhiệm đội ngũ giáo viên chủ nhiệm trong việc kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của từng cá nhân học sinh. Tình thương, trách nhiệm là phương thuốc hiệu nghiệm nhất ngăn chặn bạo lực học đường.

Học sinh cần nghiêm túc kiểm điểm lại bản thân, biết kiềm chế để không nổi nóng, biết nhận lỗi khi mình làm sai và biết vị tha khi bạn nhận ra lỗi lầm. Với học sinh cá biệt, cần có sự quan tâm của gia đình – nhà trường- xã hội. Nếu tiếp tục vi phạm cẩn xử lý nghiêm bằng cách cho đi cải tạo, giáo dục nhân cách.

Không có chiến thắng nào vẻ vang bằng sự chiến thắng của tình yêu thương. Trường học phải là nơi tiên phong giáo dục đạo đức, nhân cách và lối sống tốt đẹp cho con người trên nguyên tắc trật tự, kỉ cương, tình thương, trách nhiệm cao cả nhất. Vì một môi trường học đường lành mạnh, học sinh “HÃY NÓI KHÔNG VỚI BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG”. Hãy ngăn chặn ngay lập tức vấn nạn bạo lực trong học đường. Mỗi thầy cô giáo trong trường học, mỗi người lớn trong gia đình phải là tấm gương lớn cho con em noi theo.