Mọi người từng nói rằng: "Trường học là ngôi nhà thứ hai của học sinh". Quả thực đúng là như vậy, với thời lượng chương trình học như hiện nay, chúng em luôn dành phần lớn thời gian ở trường, mối quan hệ với thầy cô, bạn bè trở nên thân thiết và gắn bó. Tuy nhiên, thực tế tình trạng bạo lực học đường đang diễn ra phổ biến như hiện nay thật sự khiến em lo ngại. Đây cũng là vấn đề được cả xã hội quan tâm và là nan đề của ngành giáo dục. Đối mặt với vấn đề này, chúng ta cần làm gì để giải quyết?
Với từ khóa "bạo lực học đường" tìm kiếm trên google, chỉ khoảng 0,22 giây đã cho ra trên 25 triệu kết quả, nổi bật ở tốp tìm kiếm là những bài báo nói về những vụ việc bạo lực học đường nghiêm trọng xảy ra không chỉ ở Việt Nam mà ở các nước khác cũng có. Bên cạnh đó, bạo lực học đường hiện nay còn được biểu hiện bằng rất nhiều cách thức, từ trực tiếp hành hung, đánh nhau đến bạo lực lạnh, cô lập trong lớp và bạo lực mạng; từ vấn đề giữa học sinh với học sinh đến vấn đề giữa học sinh và giáo viên. Nguyên nhân của thực trạng đáng báo động này không chỉ đến từ những mâu thuẫn, sự ganh đua tị nạnh xấu tính, từ những văn hóa phẩm tiêu cực, mà gốc rễ còn từ cách giáo dục của gia đình, nhà trường. Vậy, để giải quyết vấn đề này, chúng ta cần có sự phối hợp đồng bộ từ cả phía gia đình, nhà trường và xã hội, nhằm xây dựng môi trường giáo dục tích cực, hài hòa hơn.
Hôm nay, chúng ta cùng nhau tìm hiểu về vấn đề bạo lực học đường. Trước tiên, chúng ta hãy cùng nhau xem xét nguyên nhân, hậu quả của tình trạng bạo lực học đường và bàn về cách khắc phục thực trạng này.
Bạo lực học đường là những hành vi thô bạo, ngang ngược, bất chấp công lý, đạo lý, xúc phạm, trấn áp người khác gây nên những tổn thương về tinh thần và thể xác diễn ra trong phạm vi trường học. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường, chúng ta có thể nêu ra những nguyên nhân căn bản nhất như sau:
- Do suy nghĩ sai lệch từ học sinh giữa bạo lực học đường và tự vệ cá nhân chính đáng.
- Do ảnh hưởng từ môi trường gia đình (bố mẹ nghiện ngập, bạo lực, lạm dụng con cái, ly hôn, ly thân..)
- Phụ huynh không uốn nắn dạy bảo con từ gia đình, phó mặc hoàn toàn cho thầy cô, mải mê kiếm tiền.
- Ảnh hưởng từ xã hội: XH bị xuống cấp về mặt đạo đức, nhiều tệ nạn xã hội, công nghệ giải trí phát triển, các trò chơi bạo lực tràn lan ảnh hưởng xấu đến con trẻ.
- Tuyên truyền pháp luật chưa được quan tâm; Pháp luật can thiệp chưa đủ mạnh, áp dụng pháp luật còn tùy tiện, thiếu nghiêm minh, công bằng, chưa gây được niềm tin cho nhân dân.
- Chương trình giáo dục nặng lý thuyết, trẻ thiếu kỹ năng ứng xử.
Bạo lực học đường đã mang đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, cả về thể xác và tinh thần. Thực tế cũng có những vụ việc nạn nhân suy sụp, trầm cảm về tinh thần, mắc bệnh tâm lý, không thể tập trung vào công việc và học tập vì lo lắng, sợ hãi. Cụ thể như:
- Ảnh hưởng đến bản thân học sinh bị bạo lực: về tinh thần và thể xác, thậm chí là tính mạng. Nạn nhân cảm thấy tổn thương, cô đơn, suy sụp, bị stress, không tập trung vào việc học, thậm chí không dám đến trường, ảnh hưởng cả hiện tại và tương lai. Đặc biệt, nếu là nạn nhân của bạo lực tình dục thì hậu quả rất khó khắc phục: khủng hoảng tâm lý, suy sụp, tinh thần hoảng loạn, có xu hướng muốn tự tử, lệch lạc, ác cảm với tình bạn, tình yêu, muốn trả thù đời, sau này có kết hôn cũng luôn bị ám ảnh, không có hạnh phúc.
- Ảnh hưởng đến chính bản thân người gây bạo lực: Nếu không được chấn chỉnh kịp thời các hành vi bạo lực sẽ dẫn đến suy thoái về đạo đức, con đường tương lai tắt nghẽn, sẽ sa vào các tệ nạn xã hội, cuối cùng có thể dẫn đến tù tội.
- Ảnh hưởng đến học sinh chứng kiến: cảm thấy sợ hãi, nếu thấy kẻ đánh bạn không bị trừng trị thì chúng sẽ hùa theo đám đông này, trở thành những kẻ bạo lực tiếp theo.
- Ảnh hưởng đến gia đình: dẫn đến mâu thuẫn giữa cha mẹ và con cái, giữa vợ với chồng trong nuôi dạy con, gia đình phải mất một khoản tài chính lớn để giải quyết hậu quả, gia đình mất người thân thì không có gì bù đắp được; các phụ huynh khác thì lo lắng cho sự an toàn của con em khi tới trường.
- Ảnh hưởng đến nhà trường: Môi trường học tập không an toàn, thiếu thân thiện, danh tiếng của nhà trường, của thầy cô bị ảnh hưởng, suy giảm hiệu quả giáo dục.
- Ảnh hưởng đến xã hội: gây mất trật tự an ninh xã hội, làm lu mờ các giá trị truyền thống, thể hiện sự suy đồi về đạo đức, sai lệch về hành vi, đáng báo động, xã hội không còn lành mạnh, nếu không có biện pháp thì nó sẽ lan mạnh, ảnh hưởng đến cả văn hóa, xã hội của cả một quốc gia.
Là một học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, được hưởng nền tự do độc lập, được học tập ở một xã hội bình yên, em cho rằng, mỗi một học sinh cần có suy nghĩ và nhận thức đúng đắn về vấn đề bạo lực học đường.
- Tích cực rèn luyện kĩ năng sống: kỹ năng giao tiếp, ứng xử với người khác như: ngoan ngoãn lễ phép với ông bà, bố mẹ, với thầy cô giáo; tôn trọng nhân phẩm và thân thể của bản thân và bạn bè cũng như người khác, sống chân thành, thật thà và suy nghĩ tích cực…
- Chấp hành tốt nội quy trường lớp.
- Tránh xa bạo lực, nói không với bạo lực ( không gây bạo lực, không cổ động, kích động, bao che cho hành vi bạo lực, nói không với phim ảnh, video bạo lực).
- Nếu thấy hiện tượng bạo lực phải kịp thời báo ngay cho nhà trường, thầy cô giáo hoặc cơ quan có thẩm quyền để kịp thời can thiệp và xử lí.
- Tuyên truyền, giúp đỡ cho bạn bè, gia đình hiểu rõ về bạo lực học đường và cách phòng tránh..
- Khi có vấn đề về bản thân, các mối quan hệ với bạn bè, thầy cô hoặc với đối tượng khác nên chia sẻ cùng bạn bè, người thân và thầy cô để nhận được lời khuyên và giúp đỡ cần thiết kịp thời…
Chúng ta hãy biến câu nói "Trường học là ngôi nhà thứ hai của học sinh" trở nên thiết thực, đúng với ý nghĩa của nó, để nhà trường là nơi an toàn, tích cực, nơi học sinh muốn hướng đến, là cái nôi đào tạo thế hệ tương lai của đất nước.