NGƯỜI ĐÀN BÀ TÓC TRẮNG - Tác giả: Nguyễn Quang Thiểu

NGƯỜI ĐÀN BÀ TÓC TRẮNG - Tác giả: Nguyễn Quang Thiểu
(Nhân vật xưng tôi đi đám ma bà Nhim về, đây là đám ma đặc biệt khi không có điều văn. “Tôi nghĩ ĩ về cuộc đời của bà Nhim, người bản cao gia truyền nổi tiếng trong vùng, đôi mắt bà trong và lạnh như nước giếng khơi. Bà đã nhận nuôi một cô bé mồ côi tên Nhút, sau bà đổi tên là Ging. Gương lớn lên, đi chợ, vô tình gặp Mô và yêu Mô. Phát hiện ra Gừng có quả thị, gương bà Nhim cay nghiện, nguyền rủa là hư đồn, là đi)
Gừng cầm lấy gương nhỏ đưa lên. Lần đầu tiên cô được nhìn thấy gương mặt mình. Gừng đỏ mặt. Cô
vội ấp chiếc gương vào ngực. Cô nhìn sang Mô thẹn thùng nói: Gớm xóc chết người ta mà cứ bảo êm. -
Buổi chiều Gừng ra bở giếng. Cô kín đáo lấy chiếc gương nhỏ ra soi. Cô vừa ngỡ ngàng, vừa thích thủ với gương mặt mình trong gương. Cô cười. Cô bĩu môi. Cô chun mũi. Cô thì thầm trò chuyện với chính mình. Bỏng giật mình nhận thấy sau gương mặt mình trong gương có một gương mặt khác, một gương mặt giả quân queo, tóc bạc trắng. Cô hoảng hốt quay lại, bà Nhim đang đứng nhìn cô. Cô sợ hãi giấu chiếc gương sau lưng.
- Hừ thật không ngờ. Đồ ăn xin ăn mày mà cũng ngắm vuốt. Con gái soi gương trộm là đồ làng lơ. Mày đưa cái gương đây. Đưa!
Vừa nói bà vừa sấn tới giảng chiếc gương. Gừng không hề chống cự. Chưa bao giờ trong đời cô có ý thức chống cự người khác, Bà Nhím ném mạnh chiếc gương xuống nền gạch lát bên bờ giếng.
Chiếc gương vỡ vụn. - Đồ gian đổi - Bà Nhim chỉ chiết - Tạo đưa tiền cho mày đi chợ. Máy bớt gạo, bớt muối để mua gương. Máy không nhớ mày là kẻ đầu đường xó chợ ngửa tay xin ăn à. Tao cẩm mày không được ăn uống gì
cả ba ngày để trừ vào tiền mày mua gương. Nhớ chưa. - Bà! Gừng kêu lên. Giọng có đầy nước mắt - Cháu không lấy tiền của bà
Mày có của riêng chắc?
- Người ta cho cháu.
Bà Nhìm mở to mắt nhìn cô. Bao nhiêu năm nay bà đỉnh ninh rằng Gừng không biết ai ngoài bà. Bà là người không hề thân thiện với ai, và bà cũng không muốn cho Gừng thân thiện với ai. - Ả ra thế. Mày đã biết theo trai rồi đấy. Từ nay mày không được bước ra khỏi nhà. Nói rồi bà bước đi. Gừng nấc lên.
(Lược: Gừng và Mô yêu nhau, và có thai)
Cái thai trong bụng cô ngày một lớn dần lên. Cô cố ém giữ cũng không giấu được bà Nhím. Một bữa ngồi ăn cơm bà nhận ra điều đó. Bà bỏ bát xuống mâm nhìn cô chẩm chẩm và nói:
Bụng mày làm sao thế kia? Đứng dậy tao xem.
Gừng ngừng ăn. Cô ngồi im không nói:
- Đứng dậy - Bà Nhím thét lên.
Gừng nhìn bả rồi chống tay từ từ đứng dậy. Bà Nhím bước lại gần cô. Cô như một con chim đã kiệt sức trước một con mèo giả. Con mèo bước những bước ma mãnh đến trước cô. Con mèo đưa bản chân đầy Hiệu
móng cứng đặt lên lưng con chim bé bỏng. Cơn chim nằm ép xuống đất run rẩy. Giỏi thật. Gái không chồng mà chứa thì giỏi thật. Nhưng mày đã làm nhơ bẩn nhà tạo. Sự như bản ấy đã giết tao.
Nói đến đó bà Nhim bật khóc. Lần đầu tiên trong những tháng năm sống với bà Nhim, Gừng thấy bả khóc. Bao nhiêu sự sợ hãi và căm ghét bỏng tan biến trong cô. Giờ đây cô hoang mang trước tiếng khóc của bà. Cô bỗng thấy thương bà và cô oà khóc theo. Một lúc sau bả Nhim thôi khóc. Bà lấy vạt áo lau nước mắt. Bà vào nhà thấp ngọn đèn dầu và lọm cọm trèo từng bậc thang lên cái gác xép làm bằng những cây tre đực già đen bóng. Bà lôi một chiếc bình sứ nhỏ từ trong hòm ra. Bà giữ chặt cái bình sứ trong tay và ngồi bệt
xuống sàn gác mà thở,
(Lược một đoạn: Bà Nhim kể cho Gừng nghe lấy chồng từ 12 tuổi, chống chết, người nhà chết, bổ chồng nhiều lần định xâm hại không thành, bỏ chồng chết. Trước khi chết ông dặn thờ cúng nhà chồng. không để ai động chạm vào thân thể là có tội với tổ tiên họ Vũ. Ông ông bố chồng bắt bà uống thuốc khiến tóc trắng từ đỏ. Bà Nhim bắt Gừng uống thuốc phá thai, tình mẫu tử trổi dạy, cô đã bỏ chạy. Bà Nhim căm hận,gào thét trong đau đớn)
- Vào một buổi chiều, Gừng quay lại ngôi nhà khi nghe tin bà Nhím ốm nặng. Bản chân Gừng run lên khi cô bước vào đến chiếc sân gạch quen thuộc. Gió chiều thổi những đám lá khô dạt từ góc sân này đến góc sân kia. Tiếng lá khô lấn sân gạch nghe như tiếng một bầy trẻ con đang xao xác gọi mẹ, Gừng bước từng bước một đến chiếc giường nơi bà Nhim nằm. Ngôi nhà tối lạnh và xông lên mùi ẩm mốc của või tưởng đã quá cũ. Chỉ có một vệt sáng duy nhất của nắng chiều chiều qua ô cửa nhỏ vào nhà. Bà Nhim nằm như một tàu chuối khô trên giường. Mái tóc trắng đồ vung vãi.
Bả ơi! Gừng run gọi. Hai bàn tay cô ấp lên ngực mình như sợ hãi – Bả, bả ơi.
Không có tiếng trả lời dù chỉ là một tiếng ú ở, không một tiếng của mình và cả như một hơi thở. Chỉ có ngôi nhà im ắng và vệt nắng chiều đang nhợt nhạt dần dần. Gừng ngồi xuống mép giường và cầm lấy cánh tay bà. Cô cảm thấy tay bà như một cành củi cháy đó đã nguội lạnh. Một lát sau cô đứng dậy xuống bếp rửa nồi nấu cháo,
Sáng hôm sau đột nhiên bà Nhim tỉnh hần tựa như người ngủ dậy thường ngày. Gừng gọi bả,. Bà nhìn cô một lúc lâu rồi thì tháo.
- Con đỡ bà ngồi dậy một chút.
Gừng đỡ bà ngồi dậy. Cô đề bà dựa vào lòng mình.
Con xin lỗi bà. Con bỏ bà đau ốm thế này - Nói thế rồi cô khóc.
Con trốn... đi... như thể... là... đúng. Nếu không... thì... Nói đến đỏ bà Nhim thở hồn hến – Bây giờ con mở cái hòm gỗ kia... lấy cho bà... bộ... quần áo... trăng.
Gúng đỡ bà nằm xuống và lấy bộ quần áo bằng lụa trắng.
Con thay quần áo cho bà.
Gừng khẽ khàng cởi bộ quần áo cũ bằng vải đen và mặc cho bà bộ quần áo lụa trắng mà lần đầu tiên cô nhìn thấy. Tấm thân bà Nhim mỏng như một tờ giấy và trắng như thạch cao.
Con ơi! Chợt bà Nhim gọi Gừng - Con sống với ta từng ấy năm nhưng con không biết gì về ta cả. Ở đây, cái làng Chùa này cũng chẳng ai biết rõ về ta. Trước kia, ta cũng là một cô gái như con. Ta được ăn học và thạo việc gia đình. Nhưng gia đình ta đã gả chồng cho ta khi ta chưa hiểu biết gì về cuộc đời cả. Ta có chồng, nhưng thực ra ta vẫn là người đàn bà trình tiết. Chồng ta là người ốm yếu và bệnh tật. [...]
Bà Nhim chợt ngừng nói. Đôi mắt bà mở to, tướng chỉ thêm một chút nữa là đỗi mắt ấy vỡ tung ra.
Đôi mắt đục trắng của bà nhoè ướt.
Và... sau khi uống thứ thuốc đó vào người, ta không còn là ta nữa. Tóc ta cứ thế mà đổ trắng, nhưng không hề rụng. Ta dần dần mất đi tính nết của một người đàn bà. Nhìn thấy đàn ông ta kinh tớm, nhìn thấy
đàn bà ta căm ghét. Ta cũng không hiểu tại sao ta lại cho con ở lại với ta. Nhưng đúng là ta đã nhìn thấy đôi mắt con hôm ấy, đôi mắt mà không một ai trong gia đình nhà chồng ta có được. Mãi sau này ta mới hiểu được nỗi đau của ta... vì thế mà ta đã trút lòng đau khổ và căm thù người khác vào con. Khi con có chứa thì nỗi bất hạnh, đau thương của đời ta cảo xẻ hơn bao giờ hết. Ta đã quyết định giết con... con ơi, thật đấy... ta định giết con thật đầy.
Bà Nhim bật khóc. Bả khóc như một đứa trẻ. Gừng cũng oà khóc theo. Lúc này cô thấy bà Nhim như bà cô. Trong ký ức xa vời và buồn bã của cô
hiện về hình ảnh người bà nhân hậu và tội nghiệp. Khi bả Nhim ngừng khóc thì cũng là lúc bà tắt thở.
Gừng gáo thét gọi bả. Tiếng cô dội lên trong ngôi nhà âm u và ẩm mốc. Ngoài sân gió thổi mạnh. Tiếng lá khô lăn trên sân gạch như tiếng trẻ con xào xạc gọi mẹ.
Câu 1. Xác định ngôi kể của truyện. (0,5 điểm)
Câu 2. Tìm những chỉ tiết miêu tả số phận bất hạnh của bà Nhím. (0,5 điểm)
Làng Chùa – Hà Đông, 3/1990
Câu 3. Phân tích sự giống nhau và khác nhau về số phận của nhân vật Gừng và bà Nhim. (1,0 điểm)
Câu 4. Tại sao bà Nhim luôn dùng những lời đay nghiến, chỉ chiết Gừng? Qua đó, em thấy bà Nhim là người như thế nào? (1,0 điểm)
Câu 5. Phân tích thông điệp, ý nghĩa của truyện qua phần kết thúc? Theo em thông điệp có tác động
như thế nào đối với mọi người về nhận thức, về thái độ trước cuộc đời? (1,0 điểm)
PHẦN II. VIẾT (6,0 ĐIỂM) Câu 1 (2,0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét đặc sắc về tình huống truyện trong truyện ngắn "Người đàn bà tóc trắng" của Nguyễn Quang Thiều.
Câu 2 (4,0 điểm): Định kiến, thành kiến đã hủy hoại cuộc đời của biết bao người. Anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận xã hội trình bày quan điểm của mình về những thành kiến, định kiến trong xã hội ngày nay


mn giúp em 2 phần vs ạ em cảm ơn và có tặng xu ạ