Hiện nay, vấn đề lao động trẻ em vẫn còn tồn tại ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Tính đến năm 2023, Việt Nam hiện ghi nhận được tới 1 triệu trẻ em dưới 17 tuổi đang phải lao động trái pháp luật, chiếm 5,3% tổng số trẻ em trong cả nước. Trong đó có hơn 500.000 trẻ em phải làm việc trong những điều kiện nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Lao động trẻ em gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho bản thân các em, gia đình và xã hội. Các em phải chịu nhiều nguy hiểm về sức khỏe, an toàn, bị bóc lột sức lao động, không được học tập, vui chơi, phát triển đầy đủ. Để phòng ngừa lao động trẻ em và hạn chế tình trạng này tiếp tục, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:
Thứ nhất, nâng cao nhận thức mọi người. Tăng cường tuyên truyền, giáo dục về tác hại của lao động trẻ em thông qua các kênh thông tin đại chúng, trường học, gia đình. Nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ trẻ em, tạo môi trường an toàn, lành mạnh cho trẻ em phát triển.
Thứ hai, tăng cường pháp luật. Hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng chống lao động trẻ em, đảm bảo tính đồng bộ, hiệu quả. Đồng thời, cơ quan nhà nước tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về lao động trẻ em.
Thứ ba, hỗ trợ gia đình trẻ em lao động. Cụ thể, tạo điều kiện cho gia đình có thu nhập ổn định để không phải sử dụng lao động trẻ em. Hỗ trợ các gia đình có con em đang lao động trẻ em về giáo dục, đào tạo nghề nghiệp, tạo việc làm.
Thứ tư, hỗ trợ các em thông qua các biện pháp như: mở rộng cơ hội học tập, đào tạo cho trẻ em, đặc biệt là trẻ em có nguy cơ cao bị bóc lột sức lao động; cung cấp các dịch vụ hỗ trợ trẻ em như: tư vấn tâm lý, dạy nghề, giới thiệu việc làm,…
Mặt khác, có thể đề xuất xây dựng mô hình "Cổng thông tin điện tử về phòng ngừa lao động trẻ em" với mục tiêu:
- Cung cấp thông tin, kiến thức về lao động trẻ em cho cộng đồng.
- Nâng cao nhận thức về tác hại của lao động trẻ em và trách nhiệm chung trong việc bảo vệ trẻ em.
- Kết nối các tổ chức, cá nhân tham gia vào công tác phòng ngừa lao động trẻ em.
Tóm lại, phòng ngừa lao động trẻ em là trách nhiệm của mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội. Chúng ta cần chung tay đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, đồng thời thực hiện đồng bộ các giải pháp để bảo vệ trẻ em, giúp các em được học tập, phát triển trong môi trường an toàn, lành mạnh