Tính trạng do một cặp gen quy định là khái niệm trong di truyền học, ám chỉ rằng một đặc điểm hoặc tính trạng cụ thể của sinh vật được điều khiển bởi một cặp gen. Mỗi gen trong cặp này có thể tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau, gọi là alen. Một alen được thừa hưởng từ bố và một alen được thừa hưởng từ mẹ.

Ví dụ, tính trạng màu hoa của một loài cây có thể được quy định bởi một cặp gen với hai alen: alen A (màu đỏ) và alen a (màu trắng). Tùy thuộc vào sự kết hợp của các alen này (AA, Aa, hoặc aa), cây có thể có màu hoa khác nhau.

- AA: Cây có hoa màu đỏ (nếu alen A là trội).
- Aa: Cây có hoa màu đỏ (nếu alen A là trội và alen a là lặn).
- aa: Cây có hoa màu trắng (nếu alen a là lặn và chỉ biểu hiện khi không có alen A).

Trong trường hợp này, tính trạng màu hoa được quy định bởi một cặp gen với hai alen. Các nguyên tắc này dựa trên các quy luật di truyền của Mendel, người đã phát hiện ra rằng các tính trạng di truyền được điều khiển bởi các yếu tố di truyền (gen) tồn tại theo cặp.