Để giải các bài tập tính hiệu suất phản ứng, chúng ta cần hiểu rõ các bước cơ bản sau:

1. **Viết phương trình hóa học của phản ứng**.
2. **Tính số mol của các chất tham gia phản ứng**.
3. **Tính số mol lý thuyết của sản phẩm dựa trên số mol của chất phản ứng**.
4. **Tính số mol thực tế của sản phẩm**.
5. **Tính hiệu suất phản ứng**.

### Ví dụ 1: Nung 15 g CaCO3 thu được 6,72 g CaO và một lượng khí CO2. Tính hiệu suất phản ứng.

**Bước 1: Viết phương trình hóa học của phản ứng:**

\[ \text{CaCO}_3 \xrightarrow{\Delta} \text{CaO} + \text{CO}_2 \]

**Bước 2: Tính số mol của CaCO3:**

Khối lượng mol của CaCO3 là:
\[ M_{\text{CaCO}_3} = 40 + 12 + 3 \times 16 = 100 \, \text{g/mol} \]

Số mol của CaCO3:
\[ n_{\text{CaCO}_3} = \frac{15 \, \text{g}}{100 \, \text{g/mol}} = 0,15 \, \text{mol} \]

**Bước 3: Tính số mol lý thuyết của CaO:**

Theo phương trình hóa học, 1 mol CaCO3 tạo ra 1 mol CaO. Vậy số mol lý thuyết của CaO là:
\[ n_{\text{CaO, lý thuyết}} = n_{\text{CaCO}_3} = 0,15 \, \text{mol} \]

**Bước 4: Tính số mol thực tế của CaO:**

Khối lượng mol của CaO là:
\[ M_{\text{CaO}} = 40 + 16 = 56 \, \text{g/mol} \]

Số mol thực tế của CaO:
\[ n_{\text{CaO, thực tế}} = \frac{6,72 \, \text{g}}{56 \, \text{g/mol}} = 0,12 \, \text{mol} \]

**Bước 5: Tính hiệu suất phản ứng:**

Hiệu suất phản ứng được tính bằng tỉ lệ giữa số mol thực tế và số mol lý thuyết của sản phẩm:
\[ H = \frac{n_{\text{CaO, thực tế}}}{n_{\text{CaO, lý thuyết}}} \times 100\% = \frac{0,12}{0,15} \times 100\% = 80\% \]

### Ví dụ 2: Trộn 5,4 g bột nhôm với bột lưu huỳnh dư. Cho hỗn hợp vào ống nghiệm và đun nóng để phản ứng xảy ra thu được 12,75 g Al2S3. Tính hiệu suất phản ứng.

**Bước 1: Viết phương trình hóa học của phản ứng:**

\[ 2\text{Al} + 3\text{S} \rightarrow \text{Al}_2\text{S}_3 \]

**Bước 2: Tính số mol của Al:**

Khối lượng mol của Al là:
\[ M_{\text{Al}} = 27 \, \text{g/mol} \]

Số mol của Al:
\[ n_{\text{Al}} = \frac{5,4 \, \text{g}}{27 \, \text{g/mol}} = 0,2 \, \text{mol} \]

**Bước 3: Tính số mol lý thuyết của Al2S3:**

Theo phương trình hóa học, 2 mol Al tạo ra 1 mol Al2S3. Vậy số mol lý thuyết của Al2S3 là:
\[ n_{\text{Al}_2\text{S}_3, \text{lý thuyết}} = \frac{0,2 \, \text{mol}}{2} = 0,1 \, \text{mol} \]

**Bước 4: Tính số mol thực tế của Al2S3:**

Khối lượng mol của Al2S3 là:
\[ M_{\text{Al}_2\text{S}_3} = 2 \times 27 + 3 \times 32 = 150 \, \text{g/mol} \]

Số mol thực tế của Al2S3:
\[ n_{\text{Al}_2\text{S}_3, \text{thực tế}} = \frac{12,75 \, \text{g}}{150 \, \text{g/mol}} = 0,085 \, \text{mol} \]

**Bước 5: Tính hiệu suất phản ứng:**

Hiệu suất phản ứng được tính bằng tỉ lệ giữa số mol thực tế và số mol lý thuyết của sản phẩm:
\[ H = \frac{n_{\text{Al}_2\text{S}_3, \text{thực tế}}}{n_{\text{Al}_2\text{S}_3, \text{lý thuyết}}} \times 100\% = \frac{0,085}{0,1} \times 100\% = 85\% \]

Hy vọng các bước giải thích trên giúp bạn hiểu rõ hơn về cách tính hiệu suất phản ứng trong các bài tập hóa học.