Câu 1: Bài thơ bao gồm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần.
Bài thơ bao gồm 4 đoạn. Mỗi đoạn có nội dung khác nhau, nhưng nội dung chính có thể tóm tắt như sau:
Đoạn 1: Đọc giả miêu tả một cảnh quan nơi người khác có ruộng và ao lớn, nhưng họ luôn lo lắng về việc mất tài sản.
Đoạn 2: Đọc giả sử dụng ẩn dụ của con nai (bài ngà) và rùa xanh (ảo thụng xanh) để miêu tả cách danh tiếng hoặc danh vọng của mình được dễ mất.
Đoạn 3: Đọc giả trở lại quê hương và thưởng thức những niềm vui giản dị như ăn và thư giãn.
Đoạn 4: Đọc giả suy nghĩ về cuộc sống của mình, so sánh nó với một quyển sách cũ (thẻ ngà) và một giấy chứng nhận đã mòn (giấy sắc), gợi ý rằng cuộc sống của mình đã mất giá trị.
Câu 2: Tiếng cười trào phúng trong bài thơ nhằm tới đối tượng nào?
Tiếng cười trào phúng trong bài thơ hướng đến những người luôn lo lắng về danh tiếng và tài sản, luôn quan tâm đến hình thức hơn là hạnh phúc của mình.
Câu 3: Giải thích nghĩa của yếu tố danh trong nhan đề bài thơ. Tim 5 từ Hán Việt có yếu tố danh được dùng với nghĩa này.
Từ "danh" trong tiêu đề bài thơ refer đến danh tiếng hoặc danh vọng. Dưới đây là 5 từ Hán Việt có yếu tố "danh" và được dùng với nghĩa danh tiếng hoặc danh vọng:
- Danh dự - danh tiếng
- Danh vọng - danh vọng
- Danh hiệu - danh hiệu
- Danh tính - danh tính
- Danh nhân - người nổi tiếng
Câu 4: Xác định các từ tượng thanh, tượng hình trong bài thơ và làm rõ sắc thái nghĩa của các từ này.
Bài thơ sử dụng các yếu tố ngôn ngữ tượng thanh, tượng hình, bao gồm:
- "Bài ngà với ảo thụng xanh" - so sánh danh tiếng với con nai và rùa xanh, gợi ý rằng nó dễ mất.
- "Súng sa súng sinh như anh phường chèo" - so sánh âm thanh của sừng con nai với tiếng cười của bạn bè, tạo ra hình ảnh vui vẻ và tự do.
- "Ăn trên, ngồi trốc, eo sèo thịt xôi" - sử dụng chi tiết giác quan để miêu tả niềm vui giản dị khi đọc giả thư giãn ở quê hương nhưng thực chất là đang tạo tiếng với bà con xóm làng.
- "Thẻ ngà, giấy sắc đem mài mà ăn" - so sánh cuộc sống của bác kia với một quyển sách cũ và một giấy chứng nhận đã mòn, gợi ý rằng cuộc sống của mình đã mất giá trị.
Các yếu tố này tạo ra một hình ảnh sắc thái trớ trêu và châm biếm, chọc ngoáy vào tâm can những người kẻ đang quá chú tâm đến tài sản và danh tiếng.
Câu 5: Tìm từ ngữ đồng nghĩa với từ đi đời trong bài thơ. Phân biệt sắc thái nghĩa của từ đi đời với từ ngữ đồng nghĩa đó.
Từ đồng nghĩa với "đi đời" trong bài thơ là giấy sắc đem mài mà ăn . Tuy nhiên, trong khi "đi đời" có nghĩa là không còn gì , giấy sắc đem mài mà ăn có nghĩa túng thốn tới mức phải mài giấy, tìm hết những gì ăn được để lo cho cuộc sống.
Câu 6: Giọng điệu của tiếng cười trào phúng trong bài thơ là gì?
Giọng điệu của tiếng cười trào phúng trong bài thơ là vui tươi nhưng đầy mỉa mai , sử dụng sự hài hước để khua vào những người quan tâm hơn đến tài sản và danh tiếng. Sử dụng các hình ảnh và ẩn dụ sinh động tạo ra một cảm giác vui vẻ , mua vui cho người đọc dễ chịu hơn nhưng mục đích là để mỉa mai châm biến những người mải mê đuổi theo danh dự, tiêu sai phung phí