Đằng đông, mặt trời tròn xoe, ửng hồng đang từ từ nhô lên sau bụi tre, chiếu những tia nắng ấm áp xuống mặt đất, xua tan màn sương sớm, nhuộm vàng những bông lúa làm cả xóm làng như sáng bừng lên giữa ánh bình minh.

Cấu trúc ngữ pháp:

• Đằng đông: cụm danh từ (chỉ thời gian).
• mặt trời tròn xoe, ửng hồng: cụm tính từ, làm rõ chủ ngữ (mặt trời).
• đang từ từ nhô lên sau bụi tre: động từ chỉ hành động đang diễn ra, bổ sung cho động từ chính (nhô lên).
• chiếu những tia nắng ấm áp xuống mặt đất: động từ chỉ hành động (chiếu), bổ sung thông tin về cách mặt trời chiếu sáng.
• xua tan màn sương sớm: động từ chỉ hành động (xua tan), bổ sung cho hiệu quả của việc mặt trời mọc.
• nhuộm vàng những bông lúa: động từ chỉ hành động (nhuộm), làm rõ thêm hiệu quả của ánh sáng mặt trời.
• làm cả xóm làng như sáng bừng lên: động từ chỉ hành động (làm), diễn tả ảnh hưởng của ánh sáng mặt trời đến không gian xung quanh.
• giữa ánh bình minh: cụm giới từ, chỉ thời điểm và không gian.

Kiểu câu: Câu mô tả, miêu tả chi tiết cảnh bình minh.

Bầu trời lúc này như trong và sáng hơn, mây trắng hiền hòa, từng đàn chim bay lượn thật là đẹp.

Cấu trúc ngữ pháp:

• Bầu trời lúc này: chủ ngữ, cụm danh từ.
• như trong và sáng hơn: cụm tính từ so sánh, bổ nghĩa cho bầu trời.
• mây trắng hiền hòa: cụm tính từ, miêu tả mây.
• từng đàn chim bay lượn thật là đẹp: cụm danh từ (chim) và động từ (bay lượn), miêu tả cảnh chim bay.

Kiểu câu: Câu mô tả, miêu tả vẻ đẹp của bầu trời và các hiện tượng tự nhiên.

Trên các cành cây, những chú chim hót líu lo chào ngày mới.

Cấu trúc ngữ pháp:

• Trên các cành cây: cụm giới từ, chỉ địa điểm.
• những chú chim hót líu lo: chủ ngữ và động từ (chim hót), miêu tả hành động của chim.
• chào ngày mới: cụm động từ chỉ mục đích của hành động chim.

Kiểu câu: Câu mô tả, miêu tả hành động của chim trong cảnh bình minh.

Biện pháp tu từ nhân hóa:

1. “mặt trời … nhô lên”: Mặt trời được nhân hóa với hành động “nhô lên”, như thể mặt trời có khả năng hành động như con người.
2. “mưa mùa xuân … như nhảy nhót”: Mưa được nhân hóa với hành động “nhảy nhót”, tạo hình ảnh sống động cho mưa.
3. “mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy”: Mặt đất được nhân hóa với hành động “thức dậy”, như thể mặt đất có khả năng cảm nhận và hành động như con người.
4. “cây cỏ ... trả nghĩa”: Cây cỏ được nhân hóa với hành động “trả nghĩa”, như thể cây cỏ có khả năng cảm ơn.

Tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa:

• Tạo hình ảnh sinh động: Nhân hóa giúp hình ảnh thiên nhiên trở nên sống động hơn, dễ hình dung hơn.
• Gợi cảm xúc: Nhân hóa giúp tác giả truyền đạt cảm xúc của mình một cách rõ ràng và mạnh mẽ hơn.
• Tăng cường sự kết nối cảm xúc: Bằng cách nhân hóa các đối tượng thiên nhiên, tác giả làm cho người đọc cảm thấy gần gũi hơn với thiên nhiên, từ đó tạo ra sự kết nối cảm xúc sâu sắc hơn.